Eczacılık fakültelerine yönelik iletişim becerileri eğitim programı geliştirme çalışması: Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğrencileri ile simülasyon uygulaması

Abstract

Bu araştırma ile Eczacılık Fakültelerine yönelik hem teorik hem de pratik oturumları olan `Eczacı-Hasta İletişim ve Danışmanlık Becerileri` eğitim programının geliştirilmesi ve bu eğitim programının eczacılık fakültesi öğrencileri üzerinde etkili olup olmadığının saptanması amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşabilmek için araştırma iki bölümden oluşturulmuştur. İlk aşamada, `Eczacı-Hasta İletişim ve Danışmanlık Becerileri` eğitim programı geliştirme çalışmaları yapılmıştır. İkinci aşamada, tasarlanan eğitim programı gönüllü öğrenciler üzerinde denenerek etkililiği değerlendirilmiştir.Araştırma çerçevesinde, gönüllü olan öğrencilere 14 haftalık eğitim programı uygulanmıştır. Araştırmanın bağımsız değişkeni, öğrencilere uygulanan eğitim programı, bağımlı değişkeni ise, öğrencilerin iletişim ve danışmanlık becerileri düzeyleridir. Araştırmada `Tek Grup Ön Test Son Test Modeli` kullanılmıştır. Çalışmaya 2016-2017 eğitim öğretim güz yarıyılında beşinci sınıfta olan gönüllü öğrenciler dâhil edilmiştir. Tasarlanan eğitim programının teorik oturumları tez sahibi tarafından küçük grup çalışmasına uygun şekilde Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi'nde verilmiş, standardize hasta kullanılarak gerçekleştirilen laboratuvar pratikleri ise Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mesleksel Beceri ve İletişim Laboratuvarı'nda yürütülmüştür.Eğitim programını uygulamadan önce ve sonra, ön test ve son test olarak, öğrencilerin standardize hasta ile yaptıkları görüşmenin, araştırma kapsamında güvenilir ölçüm yaptığı kanıtlanan, dereceli puanlama anahtarı (rubrik) kullanılarak araştırmacı tarafından puanlanması gerçekleştirilmiştir. Ön test ve son testten elde edilen veriler, eğitim programının öğrencilerde istenen becerileri geliştirip geliştirmediğini anlamak amacıyla analiz edilmiştir. Buna göre, öğrencilerin ön test ve son testte almış oldukları toplam puanlar karşılaştırıldığında oluşan anlamlı farklılık, öğrencilerin eczacı-hasta iletişim ve danışmanlık becerilerinde anlamlı bir gelişme olduğunu ve dolayısıyla eğitim programının etkili olduğu sonucunu ortaya çıkarmaktadır. Dereceli puanlama anahtarı kapsamındaki beş beceri grubu için almış oldukları puanlar karşılaştırıldığında oluşan anlamlı farklılık ile her bir beceri grubunda gelişme olduğu görülmüştür. Bu beceri gruplarının ortalamaları arasındaki fark göz önüne alındığında, en fazla gelişme ilgi ve empati gösterme becerisinde olmuştur.

The aim of this thesis study is to develop a `Pharmacist-Patient Communication and Counseling Skills` lecture-laboratory course and to determine the impact of this course with standardized patient on pharmacy students. To reach this aim, the study was planned to consist of two parts. In the first stage, `Pharmacist-Patient Communication and Counseling Skills` education program was developed. In the second stage, the designed course was tested on volunteer students and evaluated for effectiveness.Within the framework of this research, volunteer students attended to 14-week designed education program. The course applied to the students is the independent variable of this study and the communication and counseling skills of the students has been identified as the dependent variable. Pre-post-test model was used to assess the effectiveness of the course. 21 volunteer five-year pharmacy students were included in the study during fall 2016-2017. Lectures with a small group were given in Ankara University Faculty of Pharmacy and laboratory sessions with standardized patients was held in Professional Skills and Communication Laboratory in Ankara University Faculty of Medicine. Before and after applying the education program, as pre and post-test, students were scored by a valid and reliable rubric according to their performances with standardized patients. The data obtained from the pre-test and post-test were analyzed in order to figure out whether the education program improved the skills. According to the statistical analysis a significant difference in the students' total scores compared to the pre-test and post-test results was found. Thus, it can be said that this education program is effective to improve pharmacy students' communication and counseling skills. There was a significant improvement in all five tools in the rubric. Given the difference between the averages, the most improvement is in the ability to demonstrate interest and empathy.