Zeminhara şubesinde bağlama ile gezinti çeşitlemeleri

Abstract

ÖZET Bu araştırma ve incelemede, müziğimizde önemli bir yer tutan `Ge zinti` bahsine bilimsel bir yaklaşımla açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Gezintinin, Türk ve dünya müziğindeki benzer şekilleri ile mukayese edilmesine de imkân sağlanmıştır. Bu çalışmada asıl olarak; `Her hangi bir makamda, analiz yolu ile herhangi bir esere, nasıl gezinti ya da taksim yapılabilir?` sorusuna bilimsel açıklık ve yöntem kazandırılmaya çalışılmıştır. Tez beş bölümden meydana gelmiştir. Birinci bölümde giriş yapılmıştır. İkinci bölümde; gezinti, taksim ve improvisation terimleri genişçe açıklanmıştır. Burada ayrıca bir öneriler bölümü oluşturulmuştur. Üçüncü bölümde; yabancı olunan, Zeminhara ve diğer bazı şubelerin anlaşılması için ait oldukları ana makam `Şur`un tamamı ele alınmıştır. Bunun yanında kadans konusuna da girilmiştir. Dördüncü bölümde; tesbit edilen beş Zeminhara ezgi ve gezintileri verilmiştir. Son bölümde ise ezgi ve gezintilerinin analizi yapılmıştır. Sonuç olarak, doğaçlama sanatının tür ve incelikleri; Şur makamı ve Zeminhara şubesi; örnek ezgi ve gezintileri; makam ve ezgi analizi yöntemi ortaya konularak, yapılacak yeni çalışmalara ışık tutulmuştur. VI

SUMMARY In this searching and study, `Gezinti` that's important in our music with a technical reason have been tried clearly brought. It isn't possible that this Gezinti in Turkish and world music as same as examples to compere. In that study, the purpox was to bring clear looking over the guestion that is how Gezinti or Taksim can be done by the analyzing method. That thesis formed five parts -In first part, entering has been done. In second part, the dictionary words that are `Gezinti` Taksim and Improvisation.` explained in details. Also preferences parts are formed here. In third part, all the parts of `Şur` are researched for `Zeminhara` and the other some little tone are understood that's belong to the main tone that're Foreing. The subject `Kadans` has been entered. In fourth part five `Zeminhara melody and Gezinti` that're showed have been given. In result, kinds and details of the improvisation musical art; `Şur` tone and `Zeminhara` little tone; examples `melody` and `gezinti`; the things that will be done new assignments are showed way by the form of tone and melody analyzing. VII