Jean Paul Sartre`ın `imge` kavramı açısından Alexander Calder`ın yapıtlarına bir yaklaşım denemesi

Abstract

JEAN PAUL SARTRE'IN `İMGE` KAVRAMI AÇISINDAN ALEXANDER CALDER'IN YAPITLARINA BİR YAKLAŞIM DENEMESİ ÖZET Bu çalışmanın konusu J. P. Sartre'ın 'imge' kavramı üzerinden, Alexander Calder'in mobillerinin incelenmesi üzerine bir denemedir. Sanat yapıtı aynı zamanda fiziksel imgedir. Yani imgenin tüm özelliklerine sahiptir. Bu yüzden imge için kabul edebileceğimiz her şeyi sanat yapıü içinde kabul edebiliriz. İmge gerçekdışıdır ve büyülü bir tavır sergiler. Aynı şey genel olarak sanat yapıtı, özel için olarak sanat yapıü türü olan mobiller için de geçerlidir. Çalışmanın içersinde öncelikle heykelin kısa bir tanımı ardından da, mobillerin öncesinde heykel alanında yaşanan ve mobillerin doğuşunda etken olan akımlar hakkında bilgi verilmişti. Daha sonra Calder ve mobilleri tanıtılmıştır. Burada ki esas amaç mobillerin doğuş ve gelişim aşamasının incelenmesi olmadığı için bu konular sadece tanıtım şeklinde bırakılmıştır. Çalışmanın esas amacı Sartre açısından 'imge' kavramının tanımlanması, ve bu kavram üzerinden mobillerin incelenmesidir. Bu amaçla öncelikle 'imge' kavramı fenomenolojik olarak incelenmiş ve kendisi de 'imge' olan sanat yapıü ile ilişkileri belirlenmiştir. 'İmge' kavramının önce tanımı ardından doğası ele alınmıştır. Sanat yapıtının incelendiği bölümde, öncelikle Sartre'ın sanat yapıtına karşı tavrı ele alınmıştır, daha sonra da bu tavır ışığında Calder'in mobilleri yorumlanmıştır. Çalışmanın özellikle Calder'in mobilleri üzerine olmasının sebebi, mobillerin kendi başlarına bir şey olmalarıdır. Mobiller kendilerinden başka bir şeye gönderimde bulunmayan, mutlak olan şeylerdir. Mobillerin mutlak olarak varlıklarını sağlayan şey, hareketin kendisine sahip olmalarıdır. Bu da onları klasik anlamda heykelden ayman en büyük özellikleridir.

AN ESSAY CONCERNING THE MOBILES OF ALEXANDER CALDER ACCORDING TO CONCEPT OF «IMAGE` OF JEAN PAUL SARTRE SUMMARY The subject of this study is an essay concerning the mobiles of Alexander Calder with the concept of 'image' of J. P. Sartre. An art work is a physical image at the same time. Means that it has all the qualities that the image has. Because of that, what we accept for image can be also accepted for the work of the art. Image is irreal and has a magical attitude. The same is acceptable, in general for the work of art and in particular mobiles which is a kind of art work. In the begining of this study a description is given about sculpture and the movements that are seen in sculpture before mobiles and also that are effective in the genesis of mobiles. Later on mobiles are defined. Since the main purpose is not to investigate the genesis and development period of mobiles, these subjects left only as definitions. The main purpose of the work is to define the concept of 'image' from Sartre, and to examine mobiles according to this concept. According to this intent the concept of 'image' is taken phenemonologically and its relation with art work, which is also an image, is set First of all the definition of the 'image' is made and after that its nature is discussed. On the section where art work is discussed, Sartre's attitude of art is concerned and on the light of mis attitude mobiles of Calder is interpretated. The work is especially about the mobiles of Calder, because they are things. They are not intending anything exept themselves. They are absolutes. Since they posses the movement, they are absolutes. This is the key character of mobiles that differentiate them from sculpture in classical sense. VI