Bankalarda iç kontrol sisteminin risk azaltıcı etkileri: Doğu Karadeniz Bölgesi`nde bir uygulama

Abstract

Uluslararası ekonomik piyasalarda meydana gelen etkili ve önemli krizler, şeffaf olmayan finansal tablolar ve olumsuz durumları karşılayacak düzeyde olmayan yasal düzenlemeler nedeniyle bankalarda iç kontrol sisteminin gerekliliği artmıştır. Bu bağlamda olası risklerin tespiti ve önlenmesi, ayrıca mevcut risklerin kontrol edilmesi amacıyla Basel Bankacılık Gözetim ve Denetim Komitesi bankalarda iç kontrol sisteminin kurulmasına yönelik faaliyetlere başlamıştır.Genel yapısı itibariyle risklerin doğru bir şekilde tanımlanması ve yönetilmesi ile ilgili olan iç kontrol sistemi; kurumun amaç ve hedefleri doğrultusunda yasal mevzuata uygunluğu, işletmenin varlıklarının korunmasını, hata ve hileleri minimize etmeyi, tam, güvenilir ve zamanında mali raporlamayı amaçlamaktadır.İç kontrol sisteminin risk azaltıcı etkilerini belirlemeye yönelik yapılan bu çalışmada p<0,05 anlamlılık düzeyinde elde edilen 170 sonuç içerisinde; 50 tanesinde yüksek düzey ilişki, 97 tanesinde orta şiddetli ilişki ve 23 tanesinde ise zayıf bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. İç kontrol sisteminin risk azaltıcı etkilerini ortaya koyan ifadeler bağlamında bankalarda önem verilmesi gereken noktalar belirtilmiştir.Anahtar Sözcükler: İç Kontrol, Risk, Risk Yönetimi.

The need for internal control system has increased due to the influential and significant crises that have occurred in the international economic markets, the non-transparent financial statements and the legal regulations that are not at a level to meet the adverse conditions. In this context, the Basel Banking Supervision and Audit Committee has started activities to establish internal control system in the banks in order to identify and prevent possible risks, to check the existing risks as well.The internal control system, which is related to the correct definition and management of risks in terms of its general structure; aims to provide full, reliable and timely financial reporting in compliance with the legal regulations in line with the aims and targets of the institution, to protect the assets of the enterprise, to minimize mistakes and deceit.In this study, which aimed to determine the risk reduction effects of the internal control system, in the 170 results obtained at the significance level of p <0,05; 50 high-level relationships, 97 moderate-intensity relationships, and 23 low-intensity relationships. In the context of expressions that demonstrate the risk-reducing effects of the internal control system, the points to be given importance in the banks are mentioned.Keywords: Internal Control, Risk, Risk Management.