Mehmed et-Trabzonî`nin er-Risâle fî Fenni Usûli`l-Hadîs: Hâşiye Alâ Nüzheti`n-Nazar Fî Tavdîhi Nuhbeti`l-Fiker adlı eseri ve hadis usûlüne katkısı

Abstract

Bu çalışma Osmanlı âlimlerinden, Bursa Veled-i Abdurrahman Medresesi ile Süleymaniye Medreselerinde Müderrislik ve Süleymaniye Kütüphanesinde kayyımlık yapmış olan Mehmed Medenî et-Trabzonî'nin XVIII. yüzyılın başında genç yaşta İbn Haceri'in `Nuhbeti'l-Fiker` ve şerhi `Nüzhetü'n-Nazarı` okuyanların daha iyi anlaması için kendi el yazısı ile yazdığı er-Risâle fî Fenni Usûli'l-Hadîs: Hâşiye alâ Nuzheti'n-Nazar fî Tavdîhi Nuhbeti'l-Fiker isimli yazma eserin tanıtımı, edisyon kritiği, tanıtımı, hadis usûlüne katkısını ve eserin değerlendirilmesini içermektedir. Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, Medeni Mehmet et-Trabzonî'nin hayatı, tespit edebildiğimiz kadarıyla müellifin eserleri, yaşadığı dönemin siyasî, iktisadî, sosyal ve ilmî durumu hakkında bilgi verilmiştir. er-Risâle fî Fenni Usûli'l-Hadîs: Hâşiye alâ Nüzheti'n-Nazar fî Tavdîhi Nuhbeti'l-Fiker adlı eseri Nuhbeti'l-Fiker ve Nüzhetü'n-Nazar'ın açıklaması olduğundan müellifi İbn Hacer el-Askalânî'den, Ali el-Kâri'den, Osmanlı İmparatorluğunun XVIII. yüzyıldaki hadis çalışmaları ve tezimize konu olan söz konusu el yazma eserin içeriğiyle ilgili, (1122/1709) yılında yazılması, (1163/1750)'de Bursa'da bir tekke zaviyesine vakfedilişi, Haraççıoğlu Koleksiyonu olarak Bursa İnebey Yazma Eser Kütüphanesi'nde olduğu ile ilgili tanıtımı ve tahlîli yapılmıştır. Tezimizin üçüncü bölümünde ise Hüsn-i Hattın çeşidi olan Ta'lîk ile yazılan yazma eserin tanıtımına, tercümesine, hadîs usûlune katkısına ve eserin değerlendirilmesine yer verilmektedir.

This study contains, the critigue of the edition, engiury and translation of the wark named er-Risâle fî Fenni Usûli'l Hadîs: Hâşiye alâ Nüzhetin-Nazar fî Tavdîhi Nuhbetil-Fiker whic has been hand-written in his youth at the beginning of the 18th by one of the Ottoman scholars Mehmed Medenî et-Trabzonî, who taught as a professor in Bursa Veled-i Abdurrahman and Süleymaniye madrasahs and worked as on administrator in Süleymaniye Library, to make he readers better understand the annotation of İbn Hacer al-Askalâni's Nuhbeti'l-Fiker: Nüzhetü'n-Nazar. Our work contains includes three parts. In the firs part informtion are given about Mehmed Trabzoni's life, his works as much as we could find, the political, economical, social, and educoti and conditions in his living penrirod are given. In the second part, becaus er-Risâle fî Fenni Usûli'l-Hadîs is on explanation of Nuhbeti'l-Fiker ve Nüzhetü'n-Nazar, information about the Hadith Studies of Ibn Hacer al-Askalâni the 18th country Ottoman Empire and the content of the hand-written work that is subject to our thesis will be given. Also information about that it is written in 1122/1709, that it is olevoted in 1163/1750 to a Zavyah in Bursa, its presentation that it is corrntiy in Bursa İnebey Yazma Eser Library os a Haraçoğlu Collection and its analysis will be given. In the third part of our thesis, the work's, that is written with `Talik` a type of Hüsn-i Hatt, engviry and translation are given and its contribution to the methodogy of hadith are revealed.