Kur`ân`ın iknâ metodu

Abstract

Bu çalışma Mekkî süreler çerçevesinde Kur'ân-ı Kerim'in muhataplarını davet ve iknada kullandığı yöntem tahlilini içermektedir. İki bölümden oluşan çalışmanın giriş bölümünde tez çalışmamızın konusu, amacı, önemi ve temel başvuru kaynakları ile İslamiyet'ten önceki Arap toplumunun dini, edebi ve sosyal yapısının genel karakteristiği hakkında bilgi verilmiştir. Çalışmamızın birinci bölümünü Kur'ân-ı Kerim'in muhataplarını iknada kullandığı yöntem oluşturmaktadır. İkna'nın tanımı yapılarak Kur'ân'ın muhatabını ikna etmedeki aklî ve vicdânî metotlar üzerinde durulmuştur. Bu meyanda tefekküre davet, darbımesel, sual-cevap gibi aklî metotların yanında Kur'ân'da insan psikolojisi, tebşir ve inzâr gibi vicdânî ikna metotlarından da bahsedilmiştir. Bununla birlikte Kur'ân'ı Kerim'de çokça zikredilen ve farklı bir beyani üsluba sahip olan Kur'ân kıssalarının iknadaki önemine değinilmiştir. İkinci bölümde ise Kur'ân-ı Kerim'in İslam akidesinin temel esaslarını oluşturan ulûhiyet, nübüvvet ve meâd ekseninde muhataplarını ikna etmede kullandığı metotlar üzerinde durulmuştur. Mekkî sürelerin ana temasını oluşturan tevhîd akidesinin ispatı ve şirk inancının nefyedilmesi, Hz. Peygamber'in nübüvvetinin teyit edilmesi ve Kur'ân'da sıkça bahsedilen Ahiret/mead bu bölümün muhtevasını oluşturmaktadır.

This study includes the analysis of the method used by the Qur'an to invite and address his interlocutors. In the introductory part of the study, which consists of two chapters, the subject, aim, importance and main reference sources. The first part of our study consists of the method used by the Qur'an to convince his interlocutors. The definition of persuasion is made and the mental and conscientious methods of persuading the interlocutors of the Qur'an are emphasized. In this context, in addition to the rational methods such as invitation to contemplation, coup, and question-answer, there are also methods of conscientious persuasion such as human psychology, chalk and denial in the Qur'an. However, the importance of the Qur'anic narratives, which are mentioned in the Holy Qur'an and have a different declaration style, is mentioned in the persuasion. In the second chapter, the methods used by the Qur'an to convince its interlocutors in the axis of divinity, prophethood and the Hereafter, which are the basic principles of the Islamic creed, are discussed. Proof of the tawheed akide, which constitutes the main theme of the Meccan times, and the belief in the Shirk faith, Hz. Confirmation of the prophethood of the Prophet and the Qur'an constitutes the content of this chapter.