10-13 yaş grubu çocuklarının empati düzeyinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, 10-13 yaş grubu çocukların empati düzeylerinin saldırganlık ve anne baba tutumlarıyla ilişkisini belirlemek ayrıca empati düzeylerinin, cinsiyet ve ebeveynlerin eğitim seviyesi açısından farklılaşıp farklılaşmadığını incelemektir.Araştırmanın evrenini, İstanbul ili Kâğıthane ve Sarıyer ilçesinde ikamet eden,5., 6. ve 7. sınıflarda devam eden çocuklar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi rastlantısal yöntemle seçilen 54'ü kız, 46'sı erkek olmak üzere toplam 100 çocuktan oluşmaktadır.Araştırma da veri toplama aracı olarak, araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan Kişisel Bilgi Formu,çocukların empati düzeylerini ölçmek için Bryant tarafından 1982'de geliştirilen ve 2003'te Yılmaz tarafından Türkçeye uyarlanan 'Çocuklar İçin Empati Ölçeği', saldırganlık düzeylerini ölçmek için Sears tarafından geliştirilen ve Uluğtekin tarafından 1976 yılında Türkçeye çevrilen 'Saldırganlık Ölçeği', algıladıkları anne baba tutumunu ölçmek için ise Kuzgun ve Eldeleklioğlu (2005) tarafından geliştirilen 'Anne Baba Tutum Ölçeği' kullanılmıştır.Bu araştırma `tarama modeli` olarak tasarlanmıştır. Araştırmada elde edilen veriler SPSS (Statistical PackageforSocialSciences) for Windows 21.0 programı kullanılarak analiz edilmiştir.Niceliksel verilerin karşılaştırılmasında iki grup arasındaki farkı Bağımsız Örneklem T Testikullanılmıştır. Ayrıca örneklem sayısı 30'dan küçük örneklemlerde; niceliksel verilerin karşılaştırılmasında iki grup arasındaki farkı Mann Whitney-U testi, ikiden fazla grup durumunda parametrelerin gruplar arası karşılaştırmalarında Kruskal Wallis H-Testikullanılmıştır.Araştırmanın bağımlı ve bağımsız değişkenleri arasındaki ilişkiyi Spearman korelasyon ile test edilmiştir.Elde edilen sonuçlara göre, empati düzeyi ile saldırganlık eğilimi arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Çocukların saldırganlık puanlarının artmasıyla empati puanlarının düştüğü görülmüştür. Empati seviyesi ile algılanan demokratik tutum ile pozitif yönde anlamlı bir ilişki, otoriter tutum ile negatif yönde anlamlı bir ilişki bulunurken algılanan koruyucu-istekçi anne baba tutumu arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Demokratik anne baba tutumunda çocukların empati seviyeleri artarken, otoriter anne baba tutumu ile empati seviyesinin azaldığı görülmektedir. Empati seviyesi ile cinsiyet arasındaki ilişkiye bakıldığında kızların erkeklere oranla empati düzeylerinin daha yüksek olduğu saptanmıştır. Çocukların empati seviyesi ile anne ve babanın eğitim seviyesi arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.Araştırmadan elde edilen bulgular, literatür çerçevesinde tartışılmıştır.Anahtar Kelimeler : Empati, Saldırganlık, Anne-Baba Tutumu

This research aims to determine the relationship between empathy levels of 10-13 years old children and both agression and parental attitude. Also, whether empathy levels differ depending on parents' educational level and gender.The scope of the research consists of children that continue of their 5th, 6th and 7th grade who live in around Kağıthane and Sarıyer province of Istanbul. The subjects of the research are randomly selected 100 children, consisting of 54 girls and 46 boys.In the research, following tools are used as data collection:Personal Information Form, developed by the researcher; the empathy scale for children, in order to quantify the level of empathy in children developed by Bryant (1982) and adjusted to Turkish by Yılmaz (2003) aggression scale which is developed by Sears and adjusted to Turkish by Uluğtekin(1976), and the `Parental Attitude Scale`, developed by Kuzgun and Eldeleklioglu in order to assess the attitude of parent (2005).This research is designed as a `survey model`. The data collected during the research has been analysed by the SPSS (Statistical Package for Social Sciences) Windows 21.0 software.In comparing quantitative data, for the difference between two groups the Independent Sample T Test has been used.Also for samples less than 30, to compare quantitative datafor the difference between two groups, Mann Whitney-U Test has been used. In the case of more than 2 groups, for comparing parameters across different groups, the Kruskal Wallis H-Testhas been used. Relationship between dependent and independent variables of the research has been tested by Spearman Correlation.According to the research results, there is a negative relation between the level of empathy and the tendecy of agression. It was noticed that the higher children have agression, the lower they have empathy. While it has been found that there is a positive relation between the level of empathy and democratic parental attitudes, no meaningful relation has been found between empathy and protective requester parental attitude. In democratic parental attitude, the level of empathy increases whereas in bossy way it decreases. When we looked at the results of the relation between empathy and genders, girls have higher level of empathy than boys. It hasn't been found any relation between children's level of empathy and the parents' education life.The findings of the study have been discussed in accordance with relevant literature.Key Words : Empathy, Agression, Parents' Attitude