Aile şirketlerinde örgütsel sembolizmin örgütsel bağlılık ve firma performansı üzerindeki etkisi: Bir ölçek geliştirme çalışması

Abstract

Örgütlerin karmaşık ve örtük yapılarının analiz edilmesinde önemli bir role sahip olan semboller, bu çalışmada detaylı bir şekilde incelenmeye çalışılmıştır. Araştırmanın amacı, örgüt içi ve dışı sembollerin örgütsel bağlılığa ve firma performansına olan etkilerinin ölçülmesi olarak belirlenmiştir; ancak literatürde örgütsel sembolizm kavramı ile ilgili herhangi bir ölçeğe rastlanılmadığı için öncelikli olarak örgütsel sembolizm ölçek geliştirme çalışması uygulanmıştır. Tüm bu analizler için İstanbul il sınırları içinde bulunan aile şirketleri hedef kitle olarak belirlenmiş ve toplamda 727 kişi üzerinde kapsamlı bir araştırma gerçekleştirilmeye çalışılmıştır. Ölçek geliştirmeyle ilgili analizler neticesinde örgütsel sembolizm ölçeği, yapısal ve yönetsel, hikâyesel ve söylemsel ve dışa yönelik semboller olmak üzere üç boyuta ayrılmıştır. Kavramsal modelle ilgili gerçekleştirilen analizler sonucunda ise yapısal ve yönetsel ve dışa yönelik sembollerin hem örgütsel bağlılığı hem de firma performansını etkilediği ortaya çıkmıştır. Hikâyesel ve söylemsel sembollerin ise ne örgütsel bağlılığa ne de firma performansına herhangi bir etkisi gözlemlenmemiştir. Ortaya çıkan bulgular ışığında araştırmanın sonuçları tartışılmış, hem yöneticiler hem de akademisyenler için öneriler sunulmuştur.

In this study the symbols, which have an important role in analyzing the complex and implicit structures of organizations, have been tried to be studied in details. The purpose of the study was to measure the effects of intra-organizational and non-organizational symbols on organizational commitment and firm performance. However, since there is no scale related to the concept of organizational symbolism in the literature, organizational symbolism scale development study was applied primarily. For all these analyzes, the family companies in the provincial borders of Istanbul were identified as target groups and a total of 727 people were searched. As a result of the analyzes related to scale development, the organizational symbolism scale is divided into three dimensions as, structural and administrative, narrative and discursive and outward symbols. As a result of analyzing the conceptual model, structural and administrative and outward symbols were found to affect both organizational commitment and firm performance. Neither narrative and discursive symbols have any effect on organizational commitment nor on firm performance. The results of the research on the emerging findings were discussed and suggestions were made for both managers and academicians.