Aydınlanmanın niceliği–niteliği üzerine: Bilişim çağında yeni çalışma mekanları haline gelen kafelerde aydınlatma kalitesi

Abstract

Mekan olgusu, tarihsel çağlardan günümüze kadar ulaşmıştır. Zaman ilerledikçe gelişim ve değişim göstermiştir. Yaşam şartlarının değişmesi, iyileşmesi ve farklılaşması bu konuda etkili olmuştur. Mekanın oluşturulmasında en büyük etken, ihtiyaca cevap verebilmesidir. Bunu sağlayabilmek için ise bazı girdilerin detaylı bir şekilde oluşturulması gerekmektedir. Mekanın dış kabuğunun kullanıcı üzerindeki etkisi ne kadar kuvvetli ise iç kabuğu da bir o kadar, hatta daha fazla etki göstermektedir. Mekan düzenlemelerinde etkili olan girdiler ise; biçim, renk, malzeme, doku ve ışıktır. Bu girdiler ile oluşturulan mekanın kullanıcı tarafından algılanabilmesi için öncelikli şart ışıktır. Bu bağlamda aydınlatmanın önemi ortaya çıkmaktadır. Aydınlatma, doğal ve yapay aydınlatma olarak tasarlanabilmektedir. Değişen yaşam şartları ve ilerleyen teknoloji ile insanların mekanları kullanma şekilleri de değişkenlik göstermektedir. Belli bir fonksiyona hitap eden mekanlar, insanlar tarafından farklı fonksiyonlar yüklenerek kullanılmaktadır. Ancak, asıl fonksiyona göre tasarlanmış olan aydınlatma projeleri, eklenen fonksiyona bazen cevap verememektedir. Bu sorun, kullanıcıda oluşan bazı sağlık ve psikolojik rahatsızlıkları, buna bağlı olarak da verimsizliği beraberinde getirmektedir. Farklı fonksiyon yüklenen mekanların başında da kafeler gelmektedir. Çalışan nüfusun, üniversitelerin, buna bağlı olarak öğrenci sayısının artışı ve üniversitelerdeki ek çalışma mekanlarının, şehirlerdeki kütüphanelerin yetersizliği sonucunda kafeler çalışma odaklı da kullanılmaktadır. Bu çalışmada, fonksiyonu yeme, buluşma ve eğlenme olan kafelerde, çalışan veya okuyan insanlar tarafından çalışma fonksiyonu da yüklenmesi sonucu aydınlatmanın önemi ve yetersiz olması sonucunda ortaya çıkabilecek sorunlar örnek kafeler üzerinden irdelenmektedir.

Concept of space remains since ancient times to present. It is changed and developed over time. The improvement and the change in the living conditions are important factors for this. The main purpose of constituting a space is to meet the needs. In order to provide this some datas must be created in detail. The outer shell of the space is very effective on the user, though the inner shells effect is more. The powerful datas in space arrangement are; form, colour, material, pattern and light. To be perceived by the user, the main circumstance for the space which is arranged with these datas is light. In this sense the importance of the lighting emerges. Lighting can be designed as naturally or articially. With the change in living conditions and the improvement of the technology, peoples way of using the spaces has changed. Spaces with specific functions can be used by adding different functions. However the lighting projects that are designed for the main function sometimes can nat match the added function. This problem can cause some health and psychology issues and furthermore it can cause ineffectiveness. Cafes are the leading spaces to be multifunctional. Cafes are used for studying due to the increase of working class population, student population and the inefficiency of libraries. In this work, imposing the studying function to cafes which have the main purpose of meeting and entertaining, and in this situation the importace and also the fact of inefficiency of lighting will be studied.