Çevresel performansa dayalı tasarım yaklaşımlarına göre Marmara bölgesi`nde 2000 yılından sonra inşa edilen stadyum yapılarının araştırılması

Abstract

1960'lı yıllarda insanoğlunun çevreye verdiği tahribatın boyutlarının kamuoyunun algılamaya başlanmasıyla birlikte harekete geçilip çözümler aranmaya başlanmıştır. Böylelikle oluşan, çevre ve ekoloji bilinci, 1970'lerde uluslararası platformlara taşınarak ve 1983 yılında Birleşmiş Milletler (BM) tarafından Dünya Çevre ve Kalkınma Komisyonu kurulmuştur. Sürdürülebilir kalkınma hareketi kapsamı doğrultusunda, ekonomik refah, çevresel bütünlük ve sosyal eşitlik sürdürülebilirliğin temel parametrelerini oluşturmuştur. Bu bağlamda, uluslararası birçok deklarasyonlar gerçekleşmiştir ve sürdürülebilirlik kavramı gelişimini hala devam ettirmektedir. Günümüzde ise `sürdürülebilir mimarlık` yerini `performansa dayalı tasarım` kavramına bırakmıştır. Araştırmanın yöntemi, coğrafi bilgi sistemlerinden ağ örgüsüne bağlı olarak kent ölçeğinde; ağ_kamusal alanlarla ilişki (netting), çoklu hız_ulaşılabilirlik (multi-velocity), ikon_adresleme (icon), semt ölçeğinde; kentsel geri-dönüşüm_çevre programlarla ilişki (urban re_cycling), yakın çevre ölçeğinde; insanileştirme-yaya ve yeşil süreklilikle ilişki (humanizing), yeniden kentleşme_açık kamusal alan ilişkileri (re-urbanizing), topoğrafya_uyum zıtlaşma ve birlikte ilişkileri çerçevesinde (topogragphyng), yapı ölçeğinde; yeniden programlama-farklı zamanlarda çeşitli gruplar tarafından kullanım (re-programming) ve güneş_ güneş enerjisinden aktif olarak faydalanma parametreleriyle birlikte stadyum yapılarının çevresel performansının diyagramlar oluşturularak değerlendirilmesidir. Marmara Bölgesi' nde 2000 yılından sonra inşa edilen 25.000 kişi kapasitesinin üzerindeki stadyumlar; Atatürk Olimpiyat Stadı, Türk Telekom Arena, Vodafone Arena ve Timsah Arena, oluşturulan matris sistemde Coğrafi Bilgi Sitemiyle bütünleşen çevresel performansa dayalı tasarım parametreleriyle ilişkileri incelenerek diyagramlarla araştırılmıştır.

As the public started to realize the level of destruction caused by human beings on the environment in the 1960s, people started to take actions and seek solutions. This, new environmental and ecological awareness was moved up to the international platforms in the 1970s, resulting with the establishment of the World Environment and Development Commission by the United Nations (UN) in 1983. Economic welfare, environmental integrity and social equality constituted the basic parameters of sustainability in line with the sustainable development movement. In this context, many international declarations were made while the notion of sustainability still continues to develop. Today, however, `sustainable architecture` has been replaced by `performance-based design`. The method of the research is assessment of the environmental performance of stadium structures by creating diagrams along with the netting, multi-velocity, icon on the city scale; urban re_cycling on the neighborhood scale; humanizing, re-urbanizing,topogragphyng, on the inner circle scale; re-programming and sun_effective use of the solar energy parameters on the structure scale based on the netting from the geographic information systems. Atatürk Olympic Stadium, Türk Telekom Arena, Vodafone Arena and Timsah Arena, the stadiums with a capacity over 25,000 and constructed after 2000 in the Marmara Region were researched through diagrams in the matrix system created by analyzing their relations with the environmental performance-based design parameters integrated with the Geographic Information System.