أسـلوبُ الأخـذِ من كلام المُجادِل دراسة بلاغيَّة في القرآن الكريم

Abstract

Bu çalışmada Kur'an-ı Kerim'de tartışmacının sözünden alıntı yapma üslubu ve bu üslubun belagat yönünü incelemekteyiz. Kur'an-ı Kerim'de cedel konusunun daha önce incelenmiş bir konu olduğu bilinmektedir. Fakat burada sunmakta olduğumuz bu çalışma; tartışmacının sözünden alıntı yapmayı ele almaktadır. Daha önceki hiçbir araştırmacı bu konuyu kitap ismi veya kitap bölümü olarak incelemediği gibi bu konuya da değinmemiştir. İşte seçtiğimiz bu konunun önemi de daha önce hiç araştırılmamış olmasındanileri gelmektedir.Kur'an-ı Kerim okuduğum esnada `tartışmacının sözünden alıntı yapma üslubu`nun cedel konusundaki ayetlerde tekrar edildiğini fark ettim. Kur'an'da cedel konusunu inceleyen kitaplarda bu konuyu araştırmaya başladım. Fakat Kur'an'da cedel konusunu inceleyen kitapların hiç birinde bu konuya değinildiğini görmedim. İşte bundan dolayı bu konuda akademik ilmi bir çalışma hazırlama fikri aklıma geldi. Bu konu özellikle Kur'an-ı Kerim surelerinde yer almaktadır. Şüphesiz, tartışmacının sözünden alıntı yapmak, tartışmacı delili anlayabilecek durumda ise delil ile onu ikna etmek ya da ikna olmaya yanaşmıyorsa onu susturmak için ona cevap vermede güzel güçlü belagat üsluplarından sayılmaktadır. Böylece tartışmacı kendi diline itaat etmiş olur. Bu üslupla da tartışmada ona karşılık verilmiş olur. Burada tartışmacının inat etme veya bir şeyi öğrenme isteği ile tartışması önem taşımamaktadır.Çalışmamız üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde genel olarak Kur'an-ı Kerim'de Cedel olgusunu; bir tür olarak cedeli, önemini, özelliklerini, tartışmacıların tabakalarını, cedelin Kur'an'daki anlamlarını, tartışmada hasmın susturulması ve ikna edilmesi yönleri ile ele aldık. İkinci bölümde lafzî alıntı yapmak, manevi alıntı yapmak ve tartışmacının sözünden içerik olarak alıntı yapmak konularını ele aldık. Sonra üçüncü bölümü ise inşa ve belağî haber yönleri bakımından, cedel ve cedeldeki belağî anlam ilişkilerine ayırdık. Anahtar Kavramlar: Cedel, lafzî alıntı, manevi alıntı, zımnî alıntı, ikna ve ilcam.

In this study, study the method of taking the words of controversial person in the Holy Qur'an, taking into account the rhetorical aspect in monitoring this phenomenon. It is well known that the controversy in the Qur'an is the subject of previous research, but this study talks about phenomenon of (taking the words of controversial person) and there is no one of the researchers talked about this phenomenon in book title or chapter of book. No one has ever mentioned it before. That is why my research is important.As long as read the Holy Qur'an and during my reading once noticed this phenomenon repeated in the subject of controversy in the verses of the Qur'an. So, I went looking for them in books that studied the controversy in the Holy Qur'an, but found no mention of it in any of the books that studied the controversy in the Qur'an. So, wanted to prepare this scientific academic research about this phenomenon, especially it had mentioned in Surah's of Qur'an. There is no doubt that taking the words of controversial person is one of the good and powerful rhetorical methods for reply to it and convincing him on the pretext that her mind or silence him if he refuses to be convinced.I made this study in three chapters: In the first chapter, discussed generally the phenomenon of controversy in the Qur'an in terms of the two types of controversy, its importance, characteristics and meanings of the controversy in the Qur'an. In the second chapter, there is the verbal, morality and implicit taking of the words of controversial person. Then in the third chapter, spoke about the controversial communication and the relations of its rhetorical meaning in terms of rhetorical construction.Keywords: Controversy, Verbal Taking, Moral Taking, Implicit Taking, Persuasion, Binding.