Küreselleşme ve küreselleşme karşıtlığı

Abstract

134 ÖZET Bu çalışmada küresel düzeyde meydana gelen siyasal sosyal ve özellikle ekonomik değişimlerin sonucunda tartışılmaya başlanan küreselleşme süreci ve beraberinde ortaya çıkan küreselleşme karşıtlığı konu edinilmiştir. Bu amaçla, öncelikle küreselleşme kavramının temelde ne ifade ettiğine bakılmış ve sosyal, siyasal, kültürel ve ekonomik olarak kavramın/sürecin nasıl şekillendiğine dair tartışmalar irdelenmiştir. Çalışmada küreselleşme olgusunun etrafında şekillendiği varsayılan küresel ekonomi ve dinamikleri üzerinde durulmuş olgunun siyasal, sosyal ve kültürel etkileri incelenmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde, küreselleşme karşıtlığıma ne olduğuna değinilmiş ve küresel boyutta nasıl şekillendiğine, nasıl hareket ettiğine ve genel olarak yapısı ve dinamiklerinin ne olduğu üzerinde durulmuştur. Bu bağlamda küreselleşme karşıtlığının talepleri, karşı çıkışları ve küresel boyuttaki eylemleri ile birlikte gelişmiş ülkeler ile azgelişmiş ülkeler arasındaki ortaya çıkış farklarına değinilmiştir. Çalışmada ele alman küreselleşme, üzerinde düşünce birliği oluşturulmuş bir kavram olmamakla beraber, olgunun amaçlı olarak abartıldığı siyasal, kültürel ve sosyal etkilerinin iddia edildiği gibi olmadığı, ideolojik içeriğinin yoğun, daha çok ekonomik bir yönelimin sonucu olduğu kanaatine varılmıştır. Buna ek olarak küreselleşme, 1980'lerden sonra yeniden şekillenmeye başlayan uluslararası sistemin, başta ABD olmak üzere gelişmiş batı ülkelerinin kendi istekleri doğrultusunda kontrol etme ve şekillendirme çabası olarak da değerlendirilebilir. Küreselleşme karşıtlığının ise, özellikle neoliberal politikalar çerçevesinde düzenlenmeye çalışılan küresel ekonominin ortaya çıkardığı, azgelişmiş ülkelerin daha çok etkilendiği olumsuz sonuçlarına karşı çıkan, farklı grup ve düşünce yapısında ve farklı taleplere sahip olan, alternatif bir küreselleşmeyi savunan yeni fakat farklı sistem karşıtı hareketler olduğu sonucuna varılmıştır. 134

135 ABSTRACT The issue discussed in this thesis is the globalization process and anti- globalization movements/ideas/spirit/reactions that the world have been witnessing during last two decades under the influence of political, social, and particularly economical transformations. To this end, the first chapter evaluates the concept of globalization under the light of relevant discussions in the literature. The global economy and its dynamics, as well as various political, social and cultural effects of this phenomenon are emphasized in this chapter. The second chapter explicates the anti-globalization ? focusing on its structure and dynamics. This chapter concentrates on the differences observed between the developed and developing/underdeveloped countries in terms of the demands, issues of opposition and protests raised against globalization in these two groups of countries. The thesis argues that the political, cultural and social effects of globalization have been exaggerated on purpose, which implies the importance of its ideological content, and that the economical dimension of this phenomenon is more important. This line of reasoning leads to a conclusion that globalization is an attempt of the Western countries, particularly the United States, to control and reshape the global system, which has been in progress since the 1980s, in accordance with their interests. The thesis also argues that the anti-globalization movements, though they cannot be totalized in terms of their thinking and demands, are against the current world-system and embrace some new formations which promote an alternative style of globalization. These movements have opposed, firstly, to the global economy that _, 4ft* anns at reshapmg national economies according to neoliberal policies, secondly, t~^ the effects of this process on the developing countries.