Hakkari Nasturileri 1836-1936

Abstract

Hakkâri Nasturileri, 19. yüzyıla kadar Osmanlı Devletinde barış içerisinde yaşadılar. Ancak önce misyonerlerin faaliyetleri daha sonra emperyalist güçlerin görevlendirdiği ajanların bölgeye gelmesiyle bu yaşamları tamamen değişti. Bu tarihten sonra Kürt komşularıyla ilişkileri bozulan Nasturiler aynı zamanda Osmanlı Devlet için de sorun teşkil eden bir topluluk olmaya başladı. Kürt-Nasturi ilişkilerinin bozulması, iki taraf arasından 1843-1846 yılları arasında bir çatışmaya yol açtı. Bu çatışmada Nasturiler ağır can ve mal kayıplarına uğradı. Bu saldırıdan sonra batılı ülkeler ve Rusya ile ilişkilerini arttıran Nasturiler, İngiliz ve Ruslar tarafından Ermenilere vaat edilen otonom yapının kendilerine de sağlanmasına çalıştılar. Bu ülkelerce sürekli umut vaat edilen Nasturiler nihayet I. Dünya Savaşının patlak vermesiyle müttefiklerin yanında savaşa girdiler. Ancak savaşta Ruslar ve İngilizler, Nasturilerin beklentilerine karşılık vermediler. Osmanlı devletinin yanında yer alan Kürt aşiretleriyle çarpışıp yenilen Nasturiler, 1915 yılında Rus işgalindeki Kuzeybatı İran'(Güney Azerbaycan) göç ettiler. Ruslar tarafından Ekim 1917'ye kadar Osmanlı ordularına karşı savaştırılan Nasturiler, Rusların 1917'deki Bolşevik devrimiyle savaştan çekilmeleriyle burada yalnız kaldılar. Gönüllü Rus subayları ile bölgede görevli olan İngiliz subayları tarafından ağustos 1918'e kadar yerli Müslümanlar ve bölgeye giren Türk birliklerine karşı savaştırılan Nasturiler, başarı sağlayamayınca, İngilizler tarafından Irak'taki Bakuba kampına nakledildiler. İngilizler burada tıpkı Ruslar gibi Nasturilere vaatlerde bulundular. Bu vaatler yurt bulma, Hakkâri'ye geri döndürme, kendi himayelerinde Irak'ta otonomi verme şeklinde sıralanabilir. Nasturileri bu umutlarla Irak'ta kendilerine karşı direnen Arap ve Kürtlere karşı kanlı isyan bastırmalarda kullanan İngilizler, Sen Remo, Paris, Lozan konferanslarında onları hayal kırıklığına uğrattılar. Zamanı gelince de Iraktan çekilen İngilizler, Nasturileri yalnız bıraktılar. Irak'ta Arap yönetimle yaşadıkları anlaşmazlık ve çatışmalar sonucunda Nasturilerin az bir kısmı Irak'ta kalırken, önemli bölümü Suriye ve Lübnan'a göç etti. Sonraki yıllarda ise bunlardan bir kısmı Amerika ve Avrupa'ya göç ettiler.

Nasturi of Hakkari, 19 century until the Ottoman Empire lived in peace. But first, then missionary activities of the imperialist powers assigned to the region with the arrival of agents life has completely changed this. After this date, deteriorating relations with neighboring Kurds also Nasturi pose a problem for the Ottoman Empire became a community. Deterioration of relations between the Kurdish-Nasturi, between the years 1843-1846 between the two sides led to a conflict. In this conflict of life and property losses suffered severe Nasturi said. After this attack, its relations with western countries and Russia are increasing Nasturi, by the British and the Russians promised to the Armenians the right to be tried in their own autonomous structure. These countries hope promised by the continuous Nasturi finally I. With the outbreak of World War II allies entered the war. However, the Russians and the British in the war, did not respond to the expectations of Nasturi. Located next to the Ottoman state, and renewed fighting with the Kurdish tribes of Nasturi, the Russian-occupied northwest Iran in 1915 '(South Azerbaijan) migrated. October 1917 by the Russians against the Ottoman army was fighting Nasturi Games, the Russians withdrew from the war with the Bolshevik revolution of 1917 alone there were. Russian officers and officials who volunteer in the region by British officers in August 1918 and entered the local Muslims were fighting against the Turkish troops are Nasturi, success could not have been transported to the camp by the British in Iraq Bakuba. Russians are just like here in the British promised to Nasturi added. This promises to find homes, Hakkâri, to restore their autonomy to Iraq under the auspices can be listed as. With this hope against them Nasturi resistance in Iraq and the Kurds against the Arabs that the British used in the bloody insurgency, Sen Remo, Paris, Lausanne, disappointed them shut in the conference. Time comes, the British have withdrawn from Iraq, were left alone Nasturi. They live with Arabs in the Iraqi conflict and conflict management as a result of a small portion of Nasturi stay in Iraq, while the major part emigrated to Syria and Lebanon. In subsequent years, some of them had emigrated to America and Europe.