Türk Dil Kurumu`nun atasözleri ve deyimler sözlüğündeki dinî motifler

Abstract

Bu çalışma, deyim ve atasözlerimizdeki dini unsurların tespiti amacı taşımaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Türk Dil Kurumunun Deyimler ve Atasözleri Sözlüğü taranmış ve dini unsur taşıyan deyim ve atasözleri tespit edilmiştir. Tam olarak beş yüz on adet söz grubunun varlığı görülmüş. Tespit edilen bu söz grupları tasnif edilmiştir. Sonuç bölümünde ise sayısal veriler ve bu sayısal verilerden hareketle genel bir değerlendirme mevcuttur. Her toplumun kullandığı dilde, inandığı dinin etkisi vardır. Deyim ve atasözlerimizde dinî unsur taşıyan bu kadar çok söz grubunun olması, bu gerçeği tekrar ispatlamıştır. Dinî unsur taşıyan deyim ve atasözlerinin çoğunluğunda İslamî etki görülmektedir. Bu durum, toplumumuzun yaklaşık bin yıldır İslamiyet'i benimsemiş olmasının doğal bir sonucudur. Çalışma esnasında, dilimizdeki deyim ve atasözleri ile ilgili güçlü bir çalışmanın henüz yapılmadığı gerçeği de görülmüştür. Kullanımda olan deyimler ve atasözleri sözlükleri arasında bile farklılıklar olduğu tespit edilmiştir. Dilin eşsiz hazineleri olan deyim ve atasözleri ile ilgili bu durum düzeltilmeli ve iyi bir tarama sonucu kapsamlı bir Deyimler ve Atasözleri Sözlüğü oluşturulmalıdır.

This work aims to prove religious elements in our idioms and proverbs. In to this end, idioms and proverbs of Turkish Language Foundation are searched and idioms and proverbs consisting religious elements are discovered. Actually, presence of five hundred ten group of words are seen. These groups of words which have been discovered are classified. There are numerical datums and a general evaluation based on these numeral datums at the end of the work. The effects of religion which a society believes can be seen in the language that this society uses. Word groups consisting religious elements in our idioms and proverbs prove this reality again. Islamic effect can be seen in many of the idioms and proverbs consisting religious elements. This situation is a result of the Islam which is adapted approximately a hundred years by our society. While studying, it?s also seen that there isn?t any secure searching on idioms and proverbs in our language. Differences between dictionary of idioms and proverbs used today are discovered. The situation about idioms and proverbs which are unique treasured of language should be improved and with a great searching a universal dictionary of idioms and proverbs should be formed.