Trabzon`un Çaykara, Dernekpazarı, Hayrat ve Of ilçelerindeki Osmanlı dönemine ait bazı ahşap camiler (18-19.yy)

Abstract

Tarihi M.Ö. 3000'lere uzanan Trabzon'un adına tarihte ilk olarak; M.Ö. 2000 ile M.Ö. 756 yılları arasında rastlanmaktadır. Yüksek Lisans Tezimin konusu olan `Trabzon'un Çaykara, Dernekpazarı, Hayrat ve Of İlçelerindeki Osmanlı Dönemine Ait Bazı Ahşap Camiler (18-19 yy.)` adlı çalışma da Trabzon'un bu ilçelerindeki bazı camiler incelenmiştir.Yapmış olduğum çalışma sonucunda 18.yy, 19.yy ve 20. yy.'a ait on beş cami incelenmiştir. Trabzon'da inşa edilen bu on beş camii, 1461 yılında Trabzon'un fethinden sonra bölgede inşa edilmiş olan camilerin tekrarı niteliğindedir. Bölgede inşa edilen yapılarda daha çok yerel üslup özellikleri belirgin olmakla birlikte, taşra özelliklerinin de yapılarda uygulandığı görülmektedir. İnşa edilen camilerde ağırlıklı olarak ahşap malzeme kullanılmıştır ve bu yapılarda ahşap malzemeye bağlı süsleme özellikleri görülür. Ahşap malzemenin yanı sıra bazı yapıların mihrapları ise taş malzemeden inşa edilmiş olup taş süsleme özellikleri göstermektedir. Yapılardaki süslemeler geometrik, bitkisel, geometrik-bitkisel ve yazı şeklinde süsleme özellikleri gösterir.İncelediğim yapıların tamamı bazı onarımlar görerek günümüze ulaşmıştır. Onarım gören yapılardaki bilinçsiz uygulamalar ilk olarak göze çarpmaktadır. Bu uygulamaların bazıları duvar yüzeylerinin taş veya ahşap kaplanmasının yanı sıra iç kısımlarının lambri ile kaplanması veya yağlı boya ile boyanmasıdır. Bu uygulamalar hem yapıların estetik görünümlerine zarar vermekte hem de süslemelerin tam olarak seçilememesine neden olmaktadır. Plan açısından ise yapıların tamamı birbirine yakın özellikler göstermektedir.Tezimin ilk aşamasına, doküman ve kaynak toplamakla başlanılmıştır. Bu çerçevede bölge ile ilgili Türkçe yayınlara ulaşılmaya çalışılmıştır. Ardından tez kapsamında 2016 yılında kaynak taraması yapılmış ve çeşitli kaynaklara ulaşılmıştır. Kaynak taramasından sonra arazi çalışmalarına başlanılmıştır. İncelememiz kapsamında yer alan bu dört ilçedeki yapıların fotoğraf çekimleri yapılarak ölçüleri alınmıştır. Tezin katalog bölümünde yer alan yapılar ilçelere göre ayrılarak çeşitli başlıklara altında tanıtılmaya çalışılmıştır. Değerlendirme bölümünde yapılar eldeki veriler ışığında kendi aralarında ve bölgedeki benzer diğer yapılar ile karşılaştırılmıştır. Sonuç bölümünde ise yapılar hakkında varılan sonuç açıklanmıştır. Bu bölümlerden sonra da yapıların çizimleri ve resimleri eklenerek tez tamamlanmıştır.Tez çalışmamın da içerisinde yer aldığı Trabzon'un bu ilçelerindeki yapılar hakkında şimdiye kadar derli toplu bir çalışma yapılmamıştır. Bu çalışma ile alandaki eksiklik bir nebze olsun tamamlanacağı kanaatindeyim.

BC the first time in history dating back to 3000 on behalf of Trabzon; B.C. 2000 BC 756 years are to be found between. Master My thesis is that `Trabzon's Çaykara, Dernekpazarı, some wooden Ottoman-era mosques and in Khairat Of District (18-19 century.)` Also from Trabzon study has examined some of the mosques in this county.As a result of the work I have done 18th century, 19th century and the 20th century fifteen mosques were investigated. Trabzon, the fifteen mosque was built, which was built in 1461 in the area of the mosque after the conquest of Trabzon is a repetition. In buildings built in the region to be more pronounced local stylistic features together, it appears that the implementation of rural properties in the structure. Built mainly of wood materials are used in a mosque attached to the timber and ornamental features seen in these structures. The altar of wood as well as some structure is built of stone material shows stone decorative features. The ornaments on the buildings show geometrical, vegetal, geometric-vegetal and writing style decoration features. All of the structures surveyed have seen some repairs. Repair applications in the unconscious structure that stands out as the first. Some of these applications be coated with wall coating of the surface of stone or wood paneling as well as the core is dyed with oil paint. These practices harm to both aesthetic and structural causes of failure to complete the selection of decorations. In terms of the structure plan shows all. My thesis in the first phase, work has started to collect documents and resources. In this context, Turkish publications on the region has tried to reach. Then scan the scope of theses sources in 2016 and reached to various sources. After the literature review was initiated field studies. Our examination was performed within the scope of the dimensions of the buildings in this photo shoot was taken four districts. all properties properties close together.Situadet in the catalog section of the thesis divided according to the district tried to introduce structures under the various headings. It is part of the evaluation in the light of the available data were compared among themselves and with other similar structures in the region. In the results section describes the conclusion reached on the structures. This thesis adding after section drawings and pictures of the structure has been completed. There is no work to date about the buildings in these districts of Trabzon. With this work, I think that your lack of area will be completed to some extent.