Hematolojik maligniteli hastalarda serum CA125 ve ferritin düzeyleri

Abstract

2. ÖZET CA 125, 200,000 dalton molekül ağırlığında glikoprotein yapısında, çölemik epitelden köken alan fetal dokularda artan bir farklılaşma antijenidir. Ferritin ise başlıca demir depo proteinidir. Bu çalışmada 1998-2001 yılları arasında Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Hematoloji Bilim Dalı servisinde yatırılarak takip edilen 149 (90E, 59K) değişik hematolojik maligniteli hasta ile kontrol grubu olarak 26 (15E, 11K) sağlıklı bireyde serum CA 125 ve ferritin düzeyleri değerlendirildi. Hasta grubunun yaş ortalaması 44.4 ±15.9 (yaş aralığı 17-76), kontrol grubunun yaş ortalaması ise 43.6±12.3 (yaş aralığı 22-65) idi. Olguların 69'u Hodgkin-dışi lenfoma (HDL), 25 'i Hodgkin hastalığı (HH), 20'si akut miyelositik lösemi (AML), 14'ü kronik lenfositik lösemi (KLL). 12'si kronik miyelositik lösemi (KML) ve 9'u multiple myeloma (MM) idi. İstatistiksel analizde Student's t testi kullanıldı ve p<0.05 anlamlı kabul edildi. Olguların 37'sinde CA 125 ve 107'sinde ise ferritin düzeyleri yüksek bulundu. HDL olgularında ortalama CA 125 düzeyi 56.2 ± 9.2 U/ml ve ferritin düzeyi 334.3 ± 35.6 ng/ml idi (p<0.05). Abdominal tutulum olan olgularda (n=20) ortalama CA 125 düzeyi 113.6 ± 23.4 U/ml olup %75'inde (n=15) yüksekti (p<0.05). B semptomu olan olgularda (n=44) ortalama CA 125 düzeyi 72.3 ± 13.2 U/ml olup %54.5'inde (n=24) yüksekti (p<0.05). CA 125 düzeyi evrelere göre değerlendirildiğinde; evre-1'de %28.5 (n=2), evre- H'de %26 (n=6), evre-III'de %63.6 (n=15) ve evre-IV'de %42.8 (n=6) oranında CA 125 düzeyi yüksek bulundu. Evre-III ve IV olgulardaki ortalama CA 125 düzeyi 75.3 ± 14.9 U/ml bulunurken bu evre-I ve II olgularda 35.3 ± 9.2 U/ml idi (p<0.05). `Bulky` hastalığı olan olgularda (n=15) ortalama CA 125 düzeyi 99.9 ± 30.4 U/ml olup %66.6'sında (n=10) CA 125 yüksekti (p<0.05). Serosal tutulum olan olguların (n=19) ortalama CA 125 düzeyi 103.1 ± 18.5 U/ml olup %84.2'sinde (n=16) yüksekti. Ayrıca plevral effüzyonu olanKLL'li bir olguda CA 125 düzeyi yüksek bulundu. HH, KLL, AML, KML, MM olgularında kontrol grubu ile karşılaştırıldığında CA 125 düzeyi açısından anlamlı fark yoktu (p>0.05). HH, KLL, AML, KML, MM ortalama ferritin düzeyi sırası ile 341.5 ± 56.6 ng/ml, 173.8 ± 37.9 ng/ml, 745.5 ± 94.6 ng/ml, 301.8 ± 98.3 ng/ml ve 491.2 ± 87.3 ng/ml olarak bulundu (p<O.001). Tüm hasta grupları dikkate alındığında en yüksek ferritin düzeyi AML'li olgularda bulundu (p<0.001) Sonuç olarak, HDL olgularında CA 125 düzeyi ile B semptomu varlığı, ileri hastalık evresi, `Bulky` hastalığı olması, abdominal ve serosal tutulum arasında anlamlı ilişki bulunması, CA 125 'in hastalığın yaygınlığını belirlemede ve takibinde kullanılabilecek bir tümör belirleyici olduğunu göstermektedir. Ayrıca ferritin; HDL, HH, AML, KML, KLL ve MM olgularında yükselmektedir. CA 125 ve ferritin yüksekliğinin bu hasta gruplarında ne anlama geldiğinin tam olarak belirlenmesi için spesifik hasta gruplarında, yeterli sayıdaki hastada bakılmaları ve uzun süreli takip gerekmektedir.

3. SUMMARY CA 125, a glycoprotein of M W 200,000 Da, is an antigen, which is originated from the coelomic epithelium and increases in fetal tissues. Ferritin, on the other hand, is a protein that stores iron. In this study, serum CA 125 and ferritin levels of 26 healthy individuals (15M, 1 IF) and 149 patients (90M, 59F) who admitted to the Department of Internal Medicine, Medical School, Yüzüncü Yil University between the years of 1998- 2001, and were diagnosed and treated with various hematological malignancies were measured. The mean age was 44.4 ±15.9 (range: 17-76) in the patient group and 43.6 ±12.3 (range: 22-65) in the control group. Malignancies included 69 non-Hodgkin's lymphoma (NHL), 25 Hodgkin disease (HD), 20 acute myelobalstic leukemia (AML), 14 chronic lymphocytic leukemia (CLL), 12 chronic myelocytic leukemia (CML) and 9 multiple myeloma (MM). Student's t-test was used to test for differences between means for which p<0.05 indicated a significant ratio. The CA 125 level was higher in 37 patients while ferritin level was higher in 107 patients than normal values. The means CA 125 and ferritin levels were 56.2 ± 9.2 U/ml and 334.3 ± 35.6 ng/ml, respectively in patients with NHL (p<0.05). The mean CA 125 level was 113.6 ± 23.4 U/ml and higher (p<0.05) in 75% (n=15) of patients with abdominal involvement (n=20). The mean CA 125 level was 72.3 ±13.2 U/ml and higher (p<0.05) in 54.5% (n=24) of patients with B symptoms (n=44). By measuring CA 125 level in different stage, it was found that CA 125 level was higher in 28.5%, 26%, 63.6% and 42.8% of patients in stage-I, II, HI and IV, respectively. The mean CA 125 levels in stage-Ill and IV (75.3 ± 14.9 U/ml) were higher (p<0.05) than those in stage-I and II (35.3 ± 9.2 U/ml). The mean CA 125 level was 99.9 ± 30.4 U/ml and higher (p<0.05) in 66.6% (n=10) of patients with `Bulky` disease (n=15). The mean CA 125 level was 103.1 ±18.5 U/ml and higher (p<0.05) in 84.2% (n=16) of patients with serosal involvement (n=19). CA 125 level was higher in one patient of CLL with pleural effusion but normal in HD, CLL, AML, CML and MM when compared to control groups (p>0.05). The mean ferritin levels of these groups were 341.5 ± 56.6 ng/ml, 173.8 ± 37.9 ng/ml, 745.5 ± 94.6 ng/ml, 301.8 ± 98.3 ng/ml and 491.2 ± 87.3 ng/ml, respectively (pO.001). The highest ferritin level was found in patients with AML (pO.001). It was concluded that there was a significant correlation between the higher CA 125 level and the existence of B symptom, advanced clinical stage, `Bulky` disease, abdominal and serosal involvement. Which it is shown an important tumor marker in monitoring and establishment of the disease extention in the patients with NHL. To be able to demonstrate the importance of increased CA 125 and ferrtin levels in these patient groups, more studies with long time follow-up are needed.