Morkaraman ırkı koyunlar ile esmer ve simmental ırkı sığırlarda biyokimyasal polimorfik kan karakterlerinin (Hb, Tf tipleri) genetiği ve kantitatif karakterlerle ilişkisi

Abstract

1. oz Bu çalışma, Morkaraman ırkı koyunlarda, Esmer ve Simmental ırkı sığırlarda polimorfik sistemler (Hemoglobin, Transferrin) ile muhtelif verim özellikleri, (yapağı ağırlığı, elyaf uzunluğu, elyaf inceliği, süt verimi) arasındaki ilişkilerin araştırılması amacıyla yapılmıştır. Koyunlarda ve sığırlarda iki hemoglobin allel geni (HbA, HbB) bulunmuş; koyunlarda Hb AB Hb BB, Esmer ırkı sığırlarda Hb AA, Hb AB, BB, Simmental ırkı sığırlarda Hb AA, Hb AB fenotipleri gözlenmiştir. Bunun yanısıra koyunlarda 4 transferlin allel geni (TfA, Tf3, Tf5,1, Tf°) ve sığırlarda 3 transferrin allel geni (TfA, TP, TP) tespit edilmiştir. Koyunlarda Tf AA, Tf AB, Tf AM, Tf AD, Tf MD, Tf BB, Tf BM, Tf BD, Tf DD, Simmental ırkı sığırlarda Tf AD, Tf DD, Esmer ırkı sığırlarda Tf AA, Tf AD, Tf DD, Tf DE fenotipleri gözlenmiştir. İncelenen koyunların hemen hemen hepsinde Hb BB tipi hemoglobin bulunması, hemoglobin tiplerinin verim özellikleri üzerine etkisini incelemeyi imkansız kılmıştır. Koyunlarda transferrin tiplerinin kirli yapağı ağırlığı üzerine etkisi önemsiz bulunmuştur. Koyunlarda transferrin tiplerinin elyaf uzunluğu ve inceliği üzerine çok önemli etkisi olduğu saptanmıştır. Sığırlarda, 305 günlük süt verimi üzerine transferrin ve hemoglobin tiplerinin etkisi önemsiz bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Koyun, Morkaraman, Sığır, Esmer, Simmental, Polimorfizm, Hemoglobin, Transferrin, Yapağı ağırlığı, Elyaf uzunluğu, Elyaf inceliği, Süt verimi.

2. ABSTRACT This study was done to determine the relationships between some production traits (fleece weight, staple length, fiber dimaeter, milk yield) and polimorphic systems (Haemoglobin, Transferrin) of Red Karaman ewes, Brown and Simmental catties. Two haemoglobin allel genes (HbA, HbB) were observed at the catties and ewes; and also it was found that there were Hb BB, Hb AB phenotypes at the ewes, Hb AA, Hb AB phenotypes at Simmental catties and Hb AA, Hb AB, Hb BB, at Brown catties. At the ewes 4 transferrin allel genes (TfA, Tf8, Tf*4, Tf°) and at Brown catties TFA, TFD, TFE, but at Simmental only TFA TFD were found. At the ewes Tf AA, Tf AB, Tf AM, Tf AD, Tf MD, Tf BB, Tf BM, Tf BD, Tf DD phenotypes and at the catties Tf AA, Tf AD, Tf DD, Tf DE phenotypes were observed. Being only one type of haemoglobin in almost all of the sheep that are used for this study made it impossible to determine the effects of haemoglobin types on production traits. The effect of transferrin types on fleece weight was not significant at the ewes. At the ewes, transferrin types had highly significant effect on staple legth, and fiber diameter. The effect of transferrin and haemoglobin types on 305 day milk yield was not significant at the catties and ewes. Key Words: Ewe, Red Karaman, Cattle, Brown, Simmental, Polymorphism, Haemoglobin, Transferrin, Fleece weight, Staple length, Fiber diameter, Milk yield.