Van koşullarında azotlu gübreleme ve verilme zamanı ile bakteri aşılanmasının soya bitkisi verim ve kalitesine etkisi

Abstract

ÖZET S3 F66-62 Soya fasulyesi (Glycine max) çeşidine bakteri aşılaması ile artan oranlarda (0-3-6-9 kg/da N ) ve farklı zamanlarda verilen azotlu gübrenin verim ve kalite özelliklerine etkisinin araştırıldığı bu deneme 1991-1992 üretim yılında Yüzüncü Yıl üniversitesi Ziraat Fakültesi arazisinde, bölünen bölünmüş parseller deneme desenine göre yürütülmüştür. Deneme alanı toprağı, azot ve organik madde bakımından fakir, alınabilir fosfor 0 - 20 cm de orta düzeyde olup, alt horizonlarda azalmaktadır. Potasyum bakımından yeteri i,. pH' sı ise hafif alkali reaksiyondadır. Denemede etkili bakteri susu ile aşılama yanında azotun dört farklı dozu (0-3-6-9 kg/da ) amonyum sülfat {% 21) formunda verilmiştir. Sulu şartlarda yürütülen araştırmada; bitki boyu (cm), nodul sayısı, yan dal sayısı, bakla sayısı, baklada dane sayısı, bin dane ağırlığı (gr), dane verimi (kg/da), danenin azot ve protein içeriği (%), protein verimi (kg/da), yag verimi (kg/da), ile danenin fosfor ve potasyum içeriği (%) belirlenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre etkili bakteri susu. ile aşılama; baklada dane sayısı, bin dane ağırlığı (gr), dane verimi (kg/da), danede % azot ve protein ile protein ve yag verimini (kg/da) istatistiksel olarak artırmış olup; bitki boyu (cm), bitkide nodul sayısı, yan dal sayısı, bakla sayısı ve danede % yağ ile potasyum içeriğine {%) etkisi önemlibulunmamıştır. Ancak danenin fosfor içeriğine aşılamanın ve azot dozlarının etkisi negatif yönde etkili olmuştur. Artan oranlarda uygulanan (0-3-6-9 kg/da N ) azotlu gübre; bitki boyuna, istatistiksel olarak önemli etkide bulunurken, bitkide nodul sayısı, yan dal sayısı bakla sayısı, baklada dane sayısı, bin dane ağırlığı, dane verimi, danede % azot. % protein, % yağ, ile yağ verimi, protein verimi ve potasyum içeriği üzerine olan etkisi önemli bulunmamıştır. Ayrıca azotlu gübrenin verilme zamanının ürün ve kalite özelliklerine etkisi önemsiz olmuştur.

SUMMARY This study was carried out to determine the effect of increasing proportion (0-3-6-9 kg/da) and the different application times of nitrogen fertilizers with bacteria grafting on the yield and quality characteristics of Ss F66- 62 Soy-bean (Glycine meax) variety. The study was conducted' in the field of Faculty of Agriculture, University of Yüzüncü Yıl in 1991-1992 production period according to Split-split plots parcels experiment design. The Soil of the experiment area was poor with respect to nitrogen and organic matter. The phosphorus content was at mtermiate level at 0-20 cm and decreased at low layers. The soil had sufficient soi lpotassium and the pH was at light alcalic reaction. In the experiment, the nitrogen was applicated with four different ( 0-3-6-9 kg/da ) amino sülfat (21 %) forms together with grafting bacteria veriety. The study was realized in irrigated conditons. The following items were determined: plant height (cm), the nodul number, side-branch number, bean number, the number grain in bean, 1000 grain weight, grain yield (kg/da), the nitrogen and protain content of grain {%), protein yield (kg/da), fat yield (kg) and the phosphorus and potassium content of grain. Acceding to results of the study, grafting with efficient bacteria veriety inereased statistically the grain number in bean, 1000 grain weight, grain yield, nitrogen % ingrain, protein % in grain and fat yield. On the other hand, its effect on the plant height, nodul number in plant. Side- branch number, bean number and the content of fat and potassium {%) in grain was found to be insignificant. But the grafting and nitrogen doses had negative effect on the phosphorus content of grain. The increasing application of nitrogen fertilizer ( 0-3- 6-9 kg/da N ) had significant effect on the plant height statistically while Its effect on the nodul number in plant, side branch, bean number, grain number in bean, 1000 grain weight, grain yield, nitrogen % In grain, protein %, fat %. fat yield, protein yield and the content of potassium was found to be insignificant.