Kolonyal projenin Igbo toplumu üzerindeki travmatik etkileri:parçalanma, tanrının oku ve artık huzur yok

Abstract

Kolonyalizm insan zihni tarafından yaratılan dünya tarihinin en kanlı projelerinden biridir. Onarılması imkânsız sosyal ve ekonomik yıkımlara sebep olmuĢtur. Daha da kötüsü, yerli halkta Ģok etkisi yarattığı ve travmaya neden olduğu için sömürülen insanların psikolojileri üzerinde korkunç ve kalıcı yaralar bırakmıĢtır. Bu çalıĢma tüm sömürülen halkları örnekleme umuduyla, Afrika‟nın en bilinen ismi olan Chinua Achebe‟nin üçlemesindeki -Parçalanma, Tanrının Oku ve Artık Huzur Yok- karakterler aracılığıyla sömürgecilik planın Igbo toplumu üzerindeki psikolojik etkilerini inceleme amacı taĢımaktadır. Bir romancı olarak Achebe karakterleriyle Afrikalı kimliğini yeniden yaratmayı ve sunmayı amaçlar. Bu amaç doğrultusunda kolonyal saldırı kurbanlarının acılarını ve derin psikolojik çıkmazlarını gösterdiği canlı ve neredeyse gerçek kültürel olay örgüleri kullanır.Bu çalıĢma giriĢ bölümüne ilaveten dört ana bölümden oluĢur. GiriĢ bölümünde, kolonyal nüfuzun travmatik etkileri bağlamında yukarıdaki romanların analizi için gerekli olan teorik prensipleri ortaya koymaya çalıĢtım. Birinci bölümde, Nijerya toplumunun Avrupa sömürgeciliğiyle ilk karĢılaĢmalarından sonra deneyimledikleri travmanın semptomlarını açıklama amacıyla Parçalanma analiz edilir. Ġkinci ve üçüncü bölümde, sırasıyla Tanrının Oku ve Artık Huzur Yok adlı romanlar aynı yolla analiz edildi. Görüleceği üzere, aynı travmatik olay farklı zamanlarda farklı psikolojik semptomlara sebep olabilir. Örneğin bilinmeyen kaygısı Parçalanma‟da gözlemlenirken ikinci ve üçüncü kuĢaklar yavaĢ yavaĢ Avrupa sömürgeciliğinin sonuçlarına alıĢtıkları için bu endiĢe Tanrının Oku ve Artık Huzur Yok‟ da görülmez. Öte yandan, güç arayıĢı ve bu yüzden meydana gelen bozulma Tanrının Oku ve Artık Huzur Yok‟ da kolay bir Ģekilde analiz edilebilirken ilk jenerasyon kurbanları tarafından deneyimlenmezler. Farklı tepkilere ek olarak kolonyal temelli travmanın sebep olduğu keder, depresyon, yükseklik/aĢağılık kompleksi gibi benzer semptomlar da açıklanacaktır. Sonuç bölümünde, kolonyal projenin travmatik etkileri bağlamında romanların genel değerlendirilmesiyle çalıĢmanın özeti sunulur.

Colonialism has been one of the bloodiest projects of the world history, created by the human psyche. It has caused irreparable social and economic destructions. What is worse; it has left many disastrous and permanent wounds on the colonized people‟s psychology as it created a shocking effect and reasoned in psychological trauma This study is committed to analyze the impacts of the colonization plan over Igbo society via the characters of Africa‟s the most prominent figure, Chinua Achebe‟s trilogy-Things Fall Apart, No Longer At Ease and Arrow Of God-hoping to exemplify the psychic problems of all colonized subjects. As a novelist, Achebe aims at regenerating and representing African identity through his characters. With this aim in mind, he uses vivid and nearly real cultural settings in which he screens the victims of the colonial assault with their very agonies and deep psychological predicament.The study consists of four main parts besides introduction section. In the introduction, I tried to state the theoretical principles that are necessary for the analysis of the above novels in terms of the traumatic impacts of the colonial intrusion. In the first part, Things Fall Apart is analyzed in the interest of revealing the symptoms of the trauma experienced by the Nigerian society after their first encounter with the European exploitation. In the second and third parts; respectively Arrow of God and No Longer at Ease are analyzed in the same way. As it will be seen, the same traumatic event can lead to different psychological problems at different times. For instance, the anxiety of the unknown is observed in TFA whereas it is not seen in AOG or NLAE as the second and third generations gradually become adapted to the results of the European exploitation. On the other hand, the chase of power and so corruption can easily be analyzed in AOG and NLAE, while it is not experienced by the first generation victims. In addition to these different ones, similar symptoms which the colonial based trauma has brought about such as grief, depression, superiority/inferiority complex would be analyzed. In the conclusion section, the summation of the paper is presented by general evaluations of the novels in terms of the traumatic effects of the colonization project.