Kültür ırkı sığırlarda polimorfik kan parametreleri ile bazı süt ve döl verim özellikleri arasındaki ilişkiler

Abstract

ÖZ Siyah Alaca ve Esmer ırkı sığırların ekonomik verim özelliklerini (gerçek süt verimi, 305 gün süt verimi, ergin çağ süt verimi, laktasyon süresi, gebelik basına asım sayısı) etkileyen bası çevre faktörleri transferin, hemoglobin vs kan grubu sistemleri polimarfismi ; transferin, hemoglobin tipi ve kan sistemleri ile verim özelikleri arasındaki ilişkiler 42 Siyah Alaca 27 Esmer inekte incelenmiştir. Transferin esgen frekansları Tf A, Tf D ve Tf E için Siyah Alacalarda sırasıyla 0,274±0. 048, 0.702±0.050 ve 0. 024±0,01-6, Esmerlerde ise aynı sırayla 0,352±0,066, 0,574±0.067 ve 0,074±0,036 bulunmuştur. Transferin genotiplerinin amprik ve teorik dağılışları arasındaki fark önemsiz (P >,05 ) bulunmuştur. Hemoglobin esgen frekansları Siyah Alacalarda Hfo A ve Hb B için sırasıyla 0,976±0,016 ve 0.024±0,016, Esmerler için aynı sırayla 0,370±0,0,45 ve 0,130±0,045 olarak bulunmuştur. Hemoglobin genotiplerinin amprik ve teorik dağılışları arasındaki fark Esmerlerde önemli (P<,05), Siyan Alacalarda önemsiz (P>,05> bulunmuştur. Esmer populasyonunda Tf A, Tf D ve Tf E esgenlerinin meydana getirdiği Tf AA, Tf DD, Tf AE, Tf AD ve Tf DE şeklinde iki homozigot ve üç heterozigot olmak üzere beş genotip tesbit edilmiştir.Siyah Alaca populasyonunda ise Tf AA, Tf DD` Tf AD, Tf DE gibi iki homozigot ve iki heterozigot olmak üzere dört genotip gözlenmiştir Transferin genotiplerinin amprik ve teorik dağılışları arasındaki fark önemsiz (P>,05) bulunmuştur. Siyah Alacalarda süt verim özelliklerine etkileri incelenen faktörlerden transferin, gerçek süt verimi ve laktasyon süresinde önemli (P<,05) varyasyon meydana getirmiştir. Hemoglobin tipi hiç bir özellikte etkili faktör olmamıştır. Esmerlerde ise 305 günlük süt verimi ve ergin çağ süt veriminde transferin tipi önemli (P<,05), kuruda kalma süre sinde transferin ve hemoglobin tipi önemli (P<,05) etkiye sahiptir.Ancak her iki ırkta transferin ve hemoglobin tipleri ile verim özellikleri arasında Duncan testi ile birbirinden önemli (P<,05) ölçüde farklı genotip gruplar ortaya çıkarılmıştır. Hemoglobin tiplerinin belirlenmesinde nişasta jel, transferin tiplerinde ise pallakrilamid CPAA) elektroforesis metodu kullanılmıştır. Kan grubu tayini için Siyah Alaca ırkında 11 sisteme ait (A, B, C, F-V, J, L, M, ı S, T', R'-S',Z) 42 test serumu kullanılmıştır.Kan gruplarının saptanmasında hem olitik test yöntemi uygulanmıştır. F-V, J, L, M, 2, R'-S', T;' sistemlerine ait gen frekansları sırasıyla F 0,687, V 0,312, J 0.116, j 0`SS4` L.. 0-271, 1 0,729, M 0,134, m 0,866, Z 0.190, z 0,810,, R' 0,313, Sr 0,687, T:' 0.099, t :' 0,901 olarak bulunmuştur. Siyah Alaca populasyonunda kan sistemlerinden süt verim özelliklerine etkileri incelenen Faktörler arasında gerçek süt veriminde RS sistemi önemli İP<, 05 v. 21 sistemi çok önemli (F'<,01), 305 günlük süt veriminde sadece ZZ sistemi önemli (P<,05) olarak bulunmuştur. Ergin çağ süt veriminde F-V, 'RS önemli (F<,05) ZZ çok önemli (P<,05), laktasyon süresinde V, ZZ önemli (P<.05), kuruda kalma süresinde F-V ve J sistemleri önemli (P<,05) varyasyon meydana getirmiştir. Gebelik basına asım sayısına etkileri incelenen kan sistemleri önemli varyasyon meydana getirmemiştir.

ABSTRACT lr/ Black Pied and Brown Swiss cattle some environmental factors affecting economical production traits -as 305 day milk yield, actual milk yield, mature equivalent milk., length of dry period, polymorph ism in transferrin, hemoglobin -and blood groups; associations between production characteristics and the transferrin, hemoglobin and blood group types were studied. The? frequencies of transferrin -alleles of Tf A, Tf D and Tf E were found as 0,274±0. 048, 0,702+0,050 and 0,024±0,016 in Black Pied catties as 0,352+0,066, 0,574+0,067 and 0,074+0,036 in Brown Swiss cattle respectively. The differences between the empirical and the oretical distributions of transferrin genotypes were found insignificant ( P>,05 ). The frequencies of hemoglobin alleles in Black Pied for Hb A and Hb 3 were found as 0,9762:0,016 and 0,024±0,016 respectively and corresponding values in Brown Swiss were 0,870±0,045 and 0,130±0,045 Trie differences between the empirical and theoretical distributions of hemoglobin genotypes were found significant (P<,05) in Brown Swiss cattle, insignificant (P>,05> in Black Pied. In the herd of Brown Swiss cattle five genotypes, two horaozygoses and three heterozygoses, were identified as Tf AA, Tf DD, Tf AD, Tf DD and Tf DE formed by the alleles of Tf A, Tf D and Tf E, Whereas in the herd of Black Pied cattle four genotypes, two homosygoses and two heterozygoses were observed as Tf AA, Tf DD, Tf AD and Tf DE. In the Black Pied herd, of the factors studied for their effects on milk production trait sth transferrin type has caused significant ( P<,05 ) variations in actual milk yield and lactation length. Hemoglobin type has not been effective on any trait. In the Brown Swiss herd, the type of transferrin had a significant effect (P<,05) on 305-day milk yield and Mature Equivalent milk and the types of transferrin and hemoglobinIV has been e-Ffective (P<,05) on the length of dry period. In both breeds, by using Duncan s test, the significantly different. (P<,05) genotypes of transferrin and hemoglobin with respect to produce. ion traits were identified. For the determination of the blood groups in Black Pied breed 42 testing serums for 11 blood group systems (A, B, C, F-V, J, L M.R'-S'. S. T',Z) were used, Hemolytic test method was used for blood typing determinations. For the estimations of allele frequencies, maximum likelihood method for the A, B,C, S system, while Hardy - Weinber g for J, M, L., T, Z and gene counting for the F-V, R-S:' systems were emp loysd. The gene frequencies belonging the systems F-V, J, L, M, R-`-S', T',, Z were found as the following; F 0.687, V 0,312, O 0.116, J 0.884, L 0,27i, I 0.729, M 0,134, m 0,134, R' 0,313, S:' 0.667, T 0.099, t' 0.901, Z 0.190, z 0.810. In the Black Pied nerds the effects of examined systems on the actual milk yield characteristics were found statistically significant,, in R' -S' system (P<0.05), ZZ system (P<0.01). However, ZZ system was significantly effective on the 305 aay milk yield (P<0.05). While ZZ system was found effect i veon the mature equivalent milk yield (P<0,05), and PS system were effective in the level of (P<0.05). In the lactation length, F-v and ZZ had significant effect (P<0,05). In addition to that, the system of F-V and 3 had statistical significant on the length of dry period (P<0,05) On the otherhand, the effect of examined system was not significant on the number of inseminations per pergnancy. Heamoglobin was determinwd by starch gel electrophoresis, transferrin was determined by poliacrylamide gel electrophoresis.