Okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarına etkisi

Abstract

Eğitim sistemlerinde çıktıyı etkileyen en önemli faktörlerden biri öğretmenin psikolojisi ve öğretmenin kurumuna, görevine ve mesleğine olan bağlılığıdır. Öğretmen iyi bir psikolojiye sahip ve örgütsel bağlılığı yüksek ise bu durumun eğitim öğretim faaliyetlerini pozitif olarak etkilemesi olasıdır. Öğretmen psikolojisini etkileyen değişkenlerden biri ise okul müdürünün öğretmene karşı sergilemiş olduğu liderlik davranışlarıdır. Çalışma bu noktada önemlidir.Bu çalışmanın amacı okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarına olan etkisini araştırmaktır. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın verileri Gaziantep'in ilçelerinden biri olan Şehitkâmil ilçesinin merkezindeki devlet ilkokullarında çalışan 341 öğretmenden toplanmıştır. Araştırmada hizmetkâr liderlik ve örgütsel bağlılık arasındaki ilişkiyi ortaya çıkarmak için Korelasyon ve Regresyon analizleri; demografik değişkenlerle ilgili gruplar arasındaki farkları ortaya çıkarmak için t-testi, Varyans Analizi (ANOVA) ve Scheffe testi kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışlarının öğretmenlerin örgütsel bağlılıklarına etkisinin zayıf derecede pozitif bir etki olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırmada okul müdürlerinin hizmetkâr liderlik davranışlarının öğretmenlerin normatif bağlılıklarını örgütsel bağlılığın diğer boyutlarına göre daha fazla etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca, öğretmenlerin hizmetkâr liderlik algılarının genel olarak öğretmenlerin sahip olduğu demografik değişkenler açısından farklılık göstermediği ancak örgütsel bağlılığın öğretmenlerin sahip olduğu demografik değişkenlere bağlı olarak farklılaştığı sonucuna varılmıştır.

In educational systems, one of the most important factors affecting learning outcomes is the psychology of teachers and their commitment to their organization, duties and profession. When teachers are in a good mood, their organizational commitment is high. It is possible that this affects educational activities positively. One of the variables that affect the teacher's psychology and commitment is school principal's leadership behaviors. This study is most important in this sense. The purpose of this study is to research the effect of school principals' servant leadership behaviors on teachers' organizational commitment. Descriptive survey design was utilized in this research. The data of research were collected from 341 teachers working in public primary schools in the center of Sehitkamil area which is one of the districts of Gaziantep province. In this research, the Correlation and Regression analyses were used to reveal the relationship between servant leadership and organizational commitment. The t-test, the Analysis of Variance (ANOVA) and the Scheffe test were used to reveal differences between groups regarding demographic variables. As a result of the research, it was concluded that school principals' servant leadership behaviors affect teachers' organizational commitment positively at a low level. It was also determined that school principals' servant leadership behaviors affect teachers' normative commitment more than other dimensions of organizational commitment. Additionally, it was revealed that teachers' perception of servant leadership generally has no difference, in terms of the demographic variables of teachers, but organizational commitment differs according to demographic variables of teachers.