Nazik Gölü (Ahlat-Bitlis) inci kefali (chalcalburnus tarichi pallas, 1811) populasyonunun yapısı, büyüme, üreme ve beslenme özellikleri üzerine araştırmalar

Abstract

ÖZET NAZİK GÖLÜ (AHLAT-BİTLÎS) İNCİ KEFALI (ChalcaUurnus tarichi Pallas, 1811) POPULASYONUNUN YAPISI, BÜYÜME, ÜREME, VE BESLENME ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE ARAŞTIRMALAR KOCABAŞ, Mehmet Yüksek Lisans Tezi, Su Ürünleri Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç Dr. Osman ÇETİNKAYA Eylül 1999, 54 sayfa Bu araştırmada Nazik gölünde yaşayan İnci kefalı populasyonunun yapısı, büyüme, üreme, ve beslenme özellikleri araştırılmıştır. Ekim 1997-Mart 1999 arasında çevirme ağı, uzatma ağlan, serpme ve elektroşok ile 1944 adet inci kefali yakalanmıştır. Fertlerin çatal boy, vücut ve gonad ağırlığı, cinsiyet, olgunluk, fekundite, yumurta çapı, besinleri belirlenmiş, yaş tayini operkulumdan yapılmıştır. örnekler 1+ ile X+ yaşlar arasında, IV+ yaşlı fertlerin en yüksek orana (% 26.3) sahip olduğu bulunmuştur. Fertlerin ÇB'lan 2-20 cm, en yüksek oranda 14 cm'lik boy grubu ve AG'lan 0.1-75.7 gr, en yüksek oranda 30 gr'lık ağırlık grubu bulunmuştur. Yas-Bov ilişkisi Lt=21.496 [!.e-<>-2i9(K-o.5i)j Yaş-Ağırlık ilişkisi Wt=74.168 [i.e-ö-^K-o.Si) fT, Boy-Ağrrlık Uişkisi W=0.0148*L2/777dir. Mevsimsel olarak değişim gösteren kondisyon ortalama 0.911±0.033 bulunmuştur. Nazik gölü C. tarichi populasyonunda büyümenin önceki yıllara göre gerilediği, kondüsyonun düştüğü, avlanan fertler küçük olduğundan ekonomik değerinin azaldığı belirlenmiştir. Populasyonda erkek dişi oram 1:1.8 belirlenmiş olup dişiler daha başlandır. Erkek ve dişiler III+ yaşta 12-13 cm çatal boy, 15-17 gr ağırlıkta cinsi olgunluğa ulaşmaktadır. Üreme Mayıs'ın ilk haftası ile Haziran sonu arasında gerçekleşmektedir, populasyonda akarsulara üreme göçü görülmemiştir. C. tarichi yumurtalarım göl kıyılarında makrofitler, kum ve taşların üzerine bırakmaktadır. Bireysel Fekundite 5413±399 adet/dişi, Relatif Fekundite 159±9 adet/gr dişi; yumurta çapı ortalama 1.039±0.276 mm olarak belirlenmiştir. Çalışılan balıkların, ancak %12.66'sının sindirim kanalının dolu olduğu, bireylerin yeterli beslenemedikleri bulunmuştur. Sindirim kanalında besin olarak Zooplankton, böcekler, Detritus ve Bivalvia (midye) bulunmuştur. Nazik Gölü İnci kefali populasyonunda büyüme ve kondüsyonun iyileştirilmesi, ekonomik değerinin arttırılması için göl su seviyesindeki aşın düşüşlerin engellenmesi, stoğun yeterli ve dengeli avlanması, gölde yaşayan havuz balığının avlanarak azaltılması uygun olacaktır. Anahtar kelimeler. Chalcalburnus tarichi, Cyprinidae, Nazik gölü, Populasyon yapısı, Büyüme, Kondüsyon, Üreme, Beslenme.

ABSTRACT STUDIES ON THE STRUCTURE, GROWTH, REPRODUCTION AND FOODS OF THE Chalcalbumus tarichi POPULATION IN THE LAKE NAZİK (AHLAT-BİTLİS, TURKEY) KOCABAŞ, Mehmet MSc thesis, Fisheries Science Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Osman ÇETİNKAYA September 1999, 54 pages In this study; population structure, growth, reproduction and feeding properties of the Chalcalbumus tarichi which lives in Nazik Lake were investigated. Fish samples were taken between October 1997-March 1999 and totally 1944 individuals sampled by using hand nets, beach seine, trammel nets and electro shock. On the sampled specimens fork length (FL), body weight (W), gonad weight, sex, maturity, egg size, fecundity and food types were determined, opercular bone was used for age determination. Among the investigated individuals ages were found between 1+ and X+, IV+ age group was predominant (26.3%). Length of the individuals were found between 2-20 cm, mainly 14 cm, and Weight varied between 0.1-75.7 gr, 30 gr was predominant weight group. Age-Length relationship is Lt=21.496 [i.g-0-219^0-51^ Age-Weight relationship as Wt=74.168 [i_e-°-2İ9<'-(-0'51> ]2-777. Length-Weight relationship were found as W=0.0148*L2'777. The condition changed seasonally and was calculated as 0.911±.0.033 in average. It was observed that the growth and condition of C. tarichi declined comparing to previous years and economic value of the stock decreased due to reduced size. Population male:female ratio was determined as 1:1.8, female was predominant. Sexual maturity age was estimated as III+, size 12-13 cm in Length and 15-17 gr Weight for males and females. The spawning occurred in May and June, No spawning migration was observed to the lake inlets. C. tarichi spawns in the lake in shallow waters on stone, gravel and macrophytes. IF was calculated as 5413±399 eggs/per female, RF as 159±9 eggs/gr; average egg diameter was found 1.039±0.276mm. The digestive tract was found nearly full only 12.66 % of examined individuals. The feeding conditions of C. tarichi was evaluated to be very poor. The main food items, which found in the tract one zooplankton, insects, detritus and bivalvia. To improve growth and condition and accordingly economic value of the population; minimising lake water level fluctuation, applying regular fishing on the C. tarichi stock and selective fishing on the crusian carp population may be suggested. Key Words: Chalcalbumus tarichi, Cyprinidae, Nazik Lake, Population structure, Growth, Condition, Reproduction, Food. m