A Study on the importance of some trees and shrubs for the green structure of the city of Van

Abstract

Coğrafi konumu gereği; tarihi, askeri ve stratejik öneme sahip olan Van İli, bu yönüyle bölgenin önemli kültür merkezlerinden biri durumundadır. Kent dokusunda son 10 yılda gözlemlenen gelişmeler dikkate alındığında, Şehrin çevre illere oranla daha hızlı bir gelişme göstermiştir. Van Kent Dokusu; altyapı eksiklikleri, yanlış arazi kullanımı, uzman eksikliği ve plansız yapılaşma gibi nedenlerden dolayı gittikçe büyüyen bir sorun yumağı haline gelmektedir. Nitekim, Van Şehri, 10 yıl öncesine kadar, yeşili ile bilinirken şimdi yeşilin yerini beton yapılar almaktadır. Ne yazık ki, Van ilinde, şehri güzelleştirecek bu ağaç ve çalıların üretiminin yapıldığı fidanlıklar bulunmamaktadır Çalışma; şehir halkı tarafından bilinmeyen, Van Şehir merkezine değişik yollarla gelmiş- çeşitli kurum, kuruluş, özel şahıslara ait bahçelerde ve belediye ait park, bahçe ve dinlenme alanlarında- egzotik süs çalı ve ağaçlarının bilimsel olarak tespit edilmesiyle başlanmıştır. Tespit edilen odunsu bitkiler çeşitlilik yönünden farklılık gösterenler gözlem altına alınarak bitkilerin durumu fotoğraflarla tespit edilmiştir Gözlem materyali olarak seçilen odunsu bitkilerde periyodik olarak dört ayrı mevsimde aşağıdaki gözlemler yapılmıştır: 1. Sürgün Verme Başlangıcı 2. Yapraklanma Başlangıcı 3. Çiçeklenme Başlangıcı 4. Çiçekli Kalma Süresi 5. Meyvenin Görsel Yönden Etkin Olduğu Süre 6. Yaprakta Renklenme Süresi 7. Yaprak Dökümü Süresi Gözlemler 3 yıllık sürede tamamlanmıştır. Van şehir ekolojisinde fenolojik gözlemlere göre mevsimlerin sınıflandırılması yapılarak fenolojik gözlem diyagramı hazırlanmıştır. Kent alanında yetişen bu bitkiler Bitki Kompozisyonu, Gelişme Formu, Yapraklar Yönünden, Çiçek Rengi yönünden ve bitki Tekstürü yönünden gruplandırılmıştır. Tespit edilen bitkilerin yoğunluk yönünden değerlendirmesi şu şekilde yapılmıştır; 1-5 adet arasında olanlar az yoğun, 5-20 arasında yer alanlar orta yoğun, 20'den fazla olanlar yoğun olarak değerlendirilmiştir. Aynı bitkiler kireç, asit, tuzluluğa ve ışık istekleri gibi ekolojik yönden değerlendirilerek sınıflandırılmıştır. Mevcut ağaçlar, insan sağlı açısından tehlikeli olan ve çocuk oyun alanları tespit edilmiştir. Bu çalışmada, Van Kent alanına bir şekilde gelmiş, Gymnospermae sınıfına ait üç familyadan yedi tür bulunurken, Angiospermae sınıfında 26 familyadan 56 tür olmak üzere 29 familya 63 adet egzotik odunsu bitki türü tespit edilmiştir. Bu türlerin; 26 adet ağaç, beş adet ağaççık, 25 adet çalı ve 5 adet sarılıcı-tırmanıcı tür bulunmaktadır. Van şehrinin son 10 yıl içinde hızlı ve yoğun bir şekilde gelişip büyümesi nedeniyle, bitkisel dokuyu oluşturan ağaç ve çalılardan oluşan yeşil alanların yetersizliği ve bu alanların tahribatı her geçen gün daha hissedilir bir hal almaktadır. Bu durum, Van'ın kültürel çevresinin arzu edilen seviyeye ulaşmasını engellemektedir. Şehir dokusunda yer alan bahçe ve parklarda kullanılan süs bitkilerinin tür78 olarak fakirliği ve yörede yetişebilen egzotik ağaç ve çalı türlerinin sayısının tam olarak bugüne kadar bilinmemesi bunun bir göstergesidir. Van şehrinin istenilen kültürel seviyesine ulaşmasında egzotik ağaç ve çalıların doğru bir şekilde kullanılmasının ve artırılmasının önemli bir katkısı olacağı unutulmamalıdır.

Because of geographical local conditions; Van has historical and strategical importance. It has been is one of the important cultural centres in the region. Given the development, Van has shown a considerable improvement compared to the other cities in the provinces. Because lack of substructure, wrong field use and unplanned construction, Van province in the texture of city in last ten years. It is building are erected every here at random and the green places are ruthlessly destroyed. Just a decade ago, Van was one of the most green cities in the region. On the other hand, no precautions are being taken to prevent the destruction. This study was curried to determine exotic shrubs and trees unknown by the people in Van. Woody plants showing differences were taken under observation and their characterics were determined by taking their pictures. The woody plants selected for observation have been examined periodically in four different seasons as indicated below 1. The first emergency time 2. Begging time of leaf, 3. Shoot and flowering time, 4. Time of flowering 5. Effective visual fruit time 6. Yellow stain time 7. Leaf falling duration Seasons were classified according to phenological observation under Van ecological conditions and phenological observation diagram were prepared These plants were grouped according to their plant composition developmental form, foliages, flower colour and plant texture. Plants were evaluated according to their concentration as following: between 1-5 rare, between 5-20 moderate, 20 and over dense. The same plants were also grouped according to there salinity, alkalinity and light requirements. In this study, in Van municipal area exotic woody plants belonging to 29 differs families and 63 species were identified 3 families and 7 species belonged to Gymnospermae, and 26 families 56 species were in Angiospermae. 26 of the species were trees while five was small trees, 25 of them were shrubs and five were climbing and wall plants Because Van municipal area developed rapidly during time last decade, the insufficiency of green areas consisting of shrubs and trees and destruction of green place are increasing been felt recently the desired level. Poor species diversity of ornamental plants in garden and parks and lack of information on numbers of exotic trees and shrubs that can grow in the province are evidences for this. We hope that proper use and increasing the number of these exotic trees and shrubs will contribute to increase the city's cultural atmosphere desired level.