İkizdere (Rize) yöresi cevizlerinin (juglans regia L.) seleksiyonu

Abstract

I F ÖZET İKİZDERE (RİZE) YÖRESİNDE YETİŞTİRİLEN CEVİZLERİN {Juglans regia L.) SELEKSİYONU BALCI, İbrahim Yüksek Lisans Tezi, Bahçe Bitkileri Anabilim Dalı Tez Danışmanı: Doç. Dr. Fikri BALTA Temmuz 1999, 67 sayfa Bu araştırma Rize'nin İkizdere ilçesi ve köylerinde 1997-1999 yıllan arasında yürütülmüştür. Tohum orijinli ceviz populasyonu içerisinde, üstün nitelikli cevizlerinin belirlenmesi ve koruma altına alınması amaçlanmıştır. Üç yıl süreyle yapılan gözlemler, incelemeler ve değerlendirmeler sonucunda, 39 adet ümitvar seleksiyon tespit edilmiştir. Bu seleksiyonlarda meyve ağırlığının 10.05-20.84 g., iç ağırlığının 5.01-9.33g., iç oranının %39.34-60.37 ve yan sürgünlerde meyve teşekkülünün %20-80 arasında değiştiği belirlenmiştir. Genel olarak dünyada seleksiyon ıslahında kabul gören 12.5 gramın üzerinde meyve ağırlığı, 5-7 gram arasında değişen (bazan 7-9 gram arasında) iç ağırlığı, %48-55 arasında değişen iç oranı ve %50'nin üzerinde yan sürgünlerde meyve teşekkülü gibi hedefler esas alındığında, belirlenen çok sayıda seleksiyonla bu hedeflere ulaşıldığı saptanmıştır. Anahtar kelimeler: Ceviz, seleksiyon, ikizdere.

ABSTRACT SELECTION OF WALNUTS (Juglans tegia L.) GROWN IN THE DISTRICT İKİZDERE (RİZE) BALCI, Ibrahim Msc, Horticultural Science Supervisor: Assoc. Prof. Dr. Fikri BALTA July 1999, 66 pages The study was carried out in the district İkizdere and its villages of Rize between 1997 and 1999, in order to determine and preserve the walnuts with superior characteristics within the existing population from seed origin. As a result of observations, investigations and evaluations of three years, 39 new promising selections were determined. In these selections, nut weights were between 10.05g and 20.84 g, kernel weights were between 39.34 and 60.37, and lateral fruitfiilness percents were between 20 and 80. When based on the objectives such as fruit weight over 12.5 g, 5-7 g, kernel weight (sometimes 7-9 g), 48-55 % kernel ratio and lateral fruitfiilness over 50 % which are accepted by all countries, it can be said that some selections reached these expected objectives. Key words: Walnut, selection, ikizdere. u