84 gün süre ile entansif besiye alınan norduz kuzularında besi gücü ve karkas özellikleri

Abstract

öz Bu araştırma Van iline bağlı Gürpınar ilçesi Norduz Bölgesi olarak tanımlanan bölgede yetiştiriciliği yapılan ve Akkaraman ırkının bir varyetesi olarak kabul edilen Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Hayvancılık İşletmesinde 1998 yılı doğum mevsiminde doğan 2 aylık sütten kesilmiş 8 tekiz erkek Norduz kuzusu üzerinde yürütülmüştür. 84 günlük entansif besi süresince grup yemlemesi yapılan kuzulara günlük 100 g kıyılmış kuru yonca ve ad libitum kesif yem verilmiştir. Norduz kuzularında besi başı canlı ağırlığı 25.61 kg, besi sonu canlı ağırlığı 45.45 kg, günlük canlı ağırlık artışı 250.21 g, 1 kg canlı ağırlık artışı için yem tüketimi 6.36 kg, Norduz kuzularında kesimhane ağırlığı 45.83 kg, sıcak karkas ağırlığı 23.75 kg, soğuk karkas ağırlığı 23.36 kg, kuyruksuz karkas ağırlığı 18.89 kg, karkas randımanı % 50.96, kuyruksuz karkas randımanı % 41.21, baş ağırlığı 2.44 kg, dört ayak ağırlığı 0.92 kg, post ağırlığı 8.86 kg, yürek + ciğerler ( takım) ağırlığı 1.62 kg, testis ağırlığı 0.21 kg, böbrek ağırlığı 0.140 kg, böbrek ve leğen yağlan ağırlığı 0.155 kg, içyağı ağırlığı 0.161 kg, but ağırlığı 3.18 kg, kabuk yağı kalınlığı 2.87 mm, M. longissimus dorsi alanı 16.12 cm2 olarak saptanmıştır. 6.-12 omurlar arası bölgeden hesaplanan kas oranı % 44.06, Kemik oranı % 22.27, kabuk yağı oranı % 18.79 kas arası yağ oranı % 3.38 ve atılan kısım oranı % 7.74 olarak saptanmıştır. Araştırma bulguları 84 gün entansif besiye alınan Norduz kuzularının besi gücü ve karkas özellikleri bakımından, bölgede yetiştiriciliği yapılan Akkaraman, Morkaraman ve Karakaş kuzularından üstün; çeşitli kan dereceli kültür ırkı x yerli ırk melezi kuzulardan ise biraz geri durumda olduğunu ortaya koymuştur. Araştırma sonuçlarına göre, Norduz kuzularının besi gücü ve karkas özelliklerinin tatmin edici düzeyde olduğunu söylemek mümkündür. Anahtar kelimeler : Norduz, kuzu, besi gücü, karkas özellikleri.

ABSTRACT This study was carried out on 8 single-born Norduz ram lamb that were bom at the Research Farm of the Faculty of Agriculture, University of Yüzüncü Yıl in 1998. Norduz is an area in Gürpınar county, in Van province. Norduz sheep is accepted as a variety of Akkaraman breed. The lambs weaned in two months of age were fed as group on concentrates ad libitum for 84 days. Average live weight of Norduz lambs at the beginning and at the end of the fattining, daily weight gain and feed consumption for 1 kg live weight gain were 25.61 kg, 45.45 kg, 250.21 g and 6.36 kg, respectively. The slaughtering and carcass characteristics of Norduz lambs were found as follows: slaughter weight 45.83 kg; warm carcass weight 23.75 kg; cold carcass weight 23.36 kg; carcass weight without caudal fat 18.89 kg;dressing percentage 50.96 %; dressing percentage withhout caudal fat 41.21 %; head weight 2.44 kg;4 feet weight 0.92 kg;skin weight 8.8 kg;heard+liver weight 1.62 kg; testical weight 0.21 kg; kidney weight 0.140 kg; kidney and pelvic fat weight 0.155 kg; internal fat weight 0.161 kg; leg weight 3.18 kg; rack-loin weight 1.85 kg; fore arm weight 1.72 kg; shoulder weight 0.65 kg; neck weight 0.73 kg; flank-breast weight 1.11 kg; caudal fat weight 4.86 kg; subcutaneous fat thickness 2.87 mm, M. longissimus dorsi area 16.12 cm2; kidney and pelvic fat percentage 0.66 %; interior fat percentage 0.68; caudal fat percentage 20.82 %, leg percentage 34.23 %, rack-loin percentage 19.96 %, fore-arm percentage 18.58 %, flank-breast percentage 11.84 %, muscle percentage 44.06 %, bone percentage 22.77 %, subcutaneous fat percentage 18.79 %, intermuscular fat percentage 3.38 %, thrown away part percentage 7.74 %. The results of this study indicated that after 84 days of fattening, Norduz lambs had better fattening performance and carcass characteristics than Akkaraman, Morkaraman and Karakaş lambs raised in east Anatolia. Eventhough they did not have better fattening performance and carcass characteristics than crosbred of Akkaraman, Morkaraman and Karakaş, it was showed that Norduz iambs were satisfactory for fattening performance and carcass characteristics. Key words: Norduz, lamb, fattening performance, carcass characteristics