Siirt ekolojik koşullarında nohut`un (Cicer arietinum L.) çeşit ve adaptasyon özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Araştırma, Siirt ekolojik koşullarında farklı nohut çeşitlerinin adaptasyon özelliklerini belirlemek amacıyla 2011 yılında Siirt ili Tillo ilçesinde yürütülmüştür. Deneme tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Çalışmada 14 tescilli nohut çeşidi kullanılmıştır. Çalışmada; çıkış süresi, çiçeklenme süresi, bakla bağlama süresi, yetişme süresi, bitki boyu, yan dal sayısı, bitkide bakla sayısı, bitkide tane sayısı, baklada tane sayısı, bitkideki tane verimi, metrekaredeki bitki sayısı, tane verimi, yüz tane ağırlığı, biyolojik verim, hasat indeksi incelenmiştir.Araştırma sonucunda; 200.5 kg/da ile Işık 05 çeşidinin en yüksek tane verimine sahip olduğu tespit edilmiştir. Ancak Işık-05 çeşidi ile Canıtez-87 ve Hisar çeşitleri arasındaki fark istatistiksel olarak önemli bulunmamıştır. Ayrıca araştırmada kullanılan çeşitlerin yetişme süresinin 111.0–115.0 gün arasında değiştiği belirlenmiştir. Bununla beraber çeşitlere bağlı olarak bitki boyunun 38.1–52.8 cm, yan dal sayısının 2.6–4.17 adet, bitkide bakla sayısının 8.03–19.3 adet, tane veriminin 85.7–200.5 kg/da, yüz tane ağırlığının 27.9–39.6 gr, biyolojik verimin 229.0–450.5 kg/da, hasat indeksinin % 37.4–44.5 arasında değiştiği belirlenmiştir.Anahtar kelimeler: Nohut, Çeşit, Verim, Verim öğeleri

The study was conducted to determine the adaptation abilities of different chickpea cultivars to Siirt ecological conditions at Siirt-Tillo in 2011. In the study were used 14 registered cultivars of chickpea. The trial was carried out in a complete randomised block design with three replications. In the study were investigated different characteries such as the time of germination, flowering, pod filling and maturation, plant height, branch number per plant, seed number per plant, pod number per plant, seed number per pod, seed yield per plant, harvest index, biological yield, seed yield and 100-seed weight. According to the results of the study, the effects of cultivars on the all characteries investigated except of the time of germination, flowering and pod filling and the seed number per pod were statistically significant. The highest seed yield was obtained from cv.Işık-05 with 200.5 kg/da, but differences among cv.Işık-05, cv.Canıtez-87 and cv.Hisar were not significant. Also, the results of study indicated that the plant height was 38.1–52.8 cm, the time of maturation was 111.0–115.0 days, the branch number per plant was 2.6–4.2, the pod number per plant was 8.0–19.3, the seed yield was 85.7–200.5 kg/da, 100-seed weight was 27.9–39.6 g, the biological yield was 229.0–450.5 kg/da and the harvest index was 37.4–44.5%.Key words: Chickpea, Cultivar, Seed yield, Yield components