Ortaokul öğrencilerinin derslerde teknolojinin kullanılmasına yönelik farkındalık ölçeğinin geliştirilmesi.

Abstract

Bu araştırmanın amacı; ortaokul öğrencilerinin derslerde teknolojinin kullanılmasına yönelik farkındalıklarının belirlenmesi için geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirmektir. Araştırmada cinsiyet, anne eğitim düzeyi, baba eğitim düzeyi ve ailenin gelir düzeyi gibi değişkenler açısından öğrencilere ait bilgiler değerlendirilmiş, teknolojinin derslerde kullanılmasına yönelik farkındalık üzerinde bu değişkenlerin etkisi de araştırılmıştır. Araştırmada nicel yöntem kullanılmış ve kolay ulaşılabilir örnekleme tekniğinden faydalanılmıştır. Araştırmanın örneklemini ise Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) için Van ili merkez ortaokullarının 6., 7. ve 8. sınıflarında öğrenim gören 700 öğrenci, Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) için 308 öğrenci oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacı tarafından geliştirilen `Derslerde Teknolojinin Kullanılmasına Yönelik Farkındalık Ölçeği (DETKUYFÖ)` kullanılmıştır. İlk önce ölçek için 40 maddelik madde havuzu oluşturulmuştur. Aşamalı olarak yapılan uzman görüşleri sonucu gerekli düzeltmeler yapıldıktan sonra 23 maddeyi içeren ölçek formu ortaya çıkarılmıştır. Alan uzmanları ile yapılan değerlendirmeler sonucunda 22 maddeye indirgenen ölçek formu analiz sonuçlarına göre yapı geçerliğini sağlayan maddeler saptanarak, ölçek formuna son şekli verilmiştir. Veri analizinde SPSS 21.0TM ve LISREL 8.8 paket programı kullanılmıştır. Ölçek geliştirme aşamasında açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi; parametrik analiz tekniklerinden bağımsız t-testi ve Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) testleri kullanılmıştır. Ölçeğin, Cronbach Alfa güvenilirlik katsayısı .85 bulunmuştur. Faktör analizi işleminden sonra ölçek formunda kalan 22 maddenin, öz değeri (eigenvalue) 1'den büyük olan toplamda 2 faktör altında toplandığı görülmüştür. Elde edilen faktörler `F1: Teknolojinin Yararları` ve `F2: Teknolojinin Zararları` olarak isimlendirilmiştir. Ölçek toplam varyansın %37.980'ini açıklamaktadır. Sonuç olarak, 22 maddeden oluşan 2 faktörlü geçerli ve güvenilir bir ölçek geliştirilmiştir. Ayrıca, bu araştırmada, bazı demografik değişkenlere ilişkin tanımlayıcı istatistiklerin yanında bu değişkenler ile derslerde teknolojinin kullanılmasına yönelik farkındalık durumu arasındaki ilişkiler de incelenmiş ve sonuçlar yorumlanmıştır. Bu sonuçlara göre; cinsiyet, anne eğitim düzeyi ve gelir düzeyi ile derslerde teknolojinin kullanılması arasında anlamlı bir ilişkinin olmadığı, baba eğitim düzeyi ile derslerde teknolojinin kullanılması arsında anlamlı bir ilişkinin olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırma sonuçlarına bakılarak ortaokul 6., 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin derslerde teknolojinin kullanılmasına yönelik farkındalık ölçeği olarak adlandırılan bu ölçeğin eğitim alanında kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçek olduğu saptanmış ve ilgili çalışmalarda kullanılması önerilmiştir.

The purpose of this study was to develop a valid and reliable scale to determine secondary school students' awareness of technology use in courses. The study examined students' awareness of technology use in courses in terms of such variables as their gender, mother's educational background, father's educational background and family income and investigated the influence of these variables on the students' awareness of technology use in courses. In the study, the quantitative design was applied, and the participants were determined with the easy-access sampling method. The research sample included a total of 700 students from the 6th, 7th and 8th grades of secondary schools in the city of Van for Exploratory Factor Analysis (EFA) and 308 students from the same schools for Confirmatory Factor Analysis (CFA). In the study, the `Awareness Scale for Technology Use in Courses` developed by the researcher was used as the data collection tool. First, an item pool of 40 items was prepared for the scale. Through experts' views, the necessary corrections were done, and the number of items in the scale was decreased to 23 in total. As a result of further evaluation of the scale in line with the views of the field experts and with the results of analysis conducted for the construct validity of the items, there were 22 remaining items in the final version of the scale. For the analysis of the data, the package software programs of SPSS 21.0TM and LISREL 8.8 were used. In the phase of scale development, exploratory and confirmatory factor analyses and the parametric analysis techniques of independent t-test and one-way analysis of variance (ANOVA) were used. The Cronbach Alpha reliability coefficient of the scale was calculated as .85. Following the factor analysis, the 22 remaining items in the scale were found to gather under two factors with an eigenvalue higher than 1. These two factors were named as `F1: Benefits of Technology` and `F2: Harms of Technology`. The scale explained 37.980% of the total variance. Eventually, a valid and reliable scale made up of two factors and 22 items was developed. In addition, besides descriptive statistics regarding certain demographic variables, the present study also examined the relationships between these variables and awareness of technology use in courses. The results revealed that there was no significant relationship between technology use in courses and the variables of gender, mother's educational background and family income and that there was a significant relationship between technology use in courses and the variable of father's educational background. Depending on these results, it could be stated that the scale developed to examine secondary school 6th, 7th and 8th grade students' awareness of technology use in courses was a valid and reliable scale that can be used in future related studies the field of education.