Kuzey Iraktaki üniversite öğrencilerinin depresyon düzeylerinin Chaid analizi ile incelenmesi

Abstract

Depresyon genel olarak bir duygu durum bozukluğudur. Depresyon sözcüğü; çökkünlük, kendini kederli hissetme, işlevsel ve yaşamsal aktivitenin azalması anlamına gelebilmektedir. Depresyon çok boyutları bulunan ve oldukça karmaşık bir rahatsızlıktır. Lauber ve arkadaşları (2003) tarafından yapılan çalışmada, katılımcıların depresif davranışların nedenlerini sıralarken aile içindeki ve iş ortamındaki durumdan kaynaklı psiko-sosyal stresi birinci sırada belirtirken, ikinci sıraya ise bazı sağlık problemlerin göstermişlerdir. Son olarak ise nedensel yakıştırmalar, yaş, eğitim, etiketleme ve dilin kullanım şekli arasındaki ilişkiye dikkat çekilmektedir (Lauber, Falcato, Nordt, ve Rössler, 2003). Görüldüğü gibi depresyonu etkileyen unsurlar, alan yazında birtakım değişkenlerle açıklanmaya çalışılmaktadır. Bu araştırma kapsamında üniversite öğrencilerinin depresyon düzeyleri çeşitli değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırmanın örneklemini 338'i (% 52.80) kadın; 302'si (% 47.20) erkek olmak üzere 640 üniversite öğrencisi oluşturmaktadır. Çalışma, nicel araştırma kapsamında olup; betimsel tarama modeline göre gerçekleştirilmiştir. Araştırmada Beck Depresyon Ölçeği kullanılmış olup; çalışma kapsamında Beck Depresyon Ölçeği'nin (BDÖ'nün) Soranice'ye Uyarlama Çalışması da gerçekleştirilmiştir. Uyarlama çalışması kapsamında çalışmada KMO değeri .927 (p=.000) olarak kabul edilebilir bir değer olarak elde edilmiştir. Uyarlama çalışmasına ilişkin doğrulayıcı faktör analizi doğrultusunda elde edilen modeldeki uyum indekslerine bakıldığında gerek X2/df değeri, 3'ün altında olduğu için (Aytaç ve Öngen, 2012) gerekse GFI değeri .95 olduğu için kabul edilebilir düzeyde bir uyumun olduğu sonucu bulunmuştur. Uyarlanan ölçekte dört alt faktör elde edilmiş olup; toplam Cronbach Alpha katsayısı .87 olarak elde edilmiştir. Alt ölçeklerin Cronbach Alpha Katsayısı ise sırasıyla .75, .71, .68 ve .56 olarak elde edilmiştir. Ölçekte yer alan maddelerin yüklerinin ise orta ve üst düzeyde yer aldığı sonucu bulunmuştur. Öğrencilerin depresyon düzeyleri üzerinde anlamlı düzeyde etkili olan değişkenler ise Chaid analizi aracılığıyla elde edilmiştir. Üniversite öğrencilerinin depresyon puan ortalamaları 18.05 olarak elde edilmiştir. Üniversite öğrencilerinin depresyon puanları üzerinde başak etki gösteren değişkenin, `sınıf düzeyi` (F=7.93, p=.01) olduğu sonucu bulunmuştur. 2., 3. ve 4. sınıf düzeyleri açısından depresyon puanları arasında etkili olan değişken ise `yaş` olmaktadır (F=7.93, p=.01). Bu doğrultuda yirmi yaşından büyük olan katılımcıların depresyon puan ortalamaları ( =18.939), yirmi yaşından küçük olanlarınkinden ( =15.873) daha yüksek olduğu sonucu elde edilmiştir. Yirmi yaşından küçük olanlar arasında depresyon puanları açısından etkili olan diğer bir değişken ise `öğrencilerin okudukları bölümler` olduğu (F=10.60, p= .03) sonucu bulunmuştur. Bu bağlamda ileriki çalışmalarda farklı bölümlerde okuyan üniversite öğrencilerinin depresyon düzeyleri karşılaştırılabilir ve farklı bölümlerde okuyor olmanın depresyon üzerindeki etkisine yönelik çeşitli araştırmalar yapılabilir. Depresyon düzeyi açısından daha üst belirti gösteren bölümlerde okuyan öğrencilere yönelik düzenli psikososyal destek ortamları oluşturulabilir.Anahtar Kelimeler:Açımlayıcı ve Doğrulayıcı Faktör Analizi, Beck Depresyon Ölçeği, Chaidanalizi Depresyon,

Depression is a mood disorder which prevents an individual from leading a normal life. General symptoms of depression are poor appetite or overeating, trouble in sleeping or too much sleep, low energy or fatigue, low self-esteem, poor concentration or difficulty making decisions, and feelings of hopelessness. Moreover, depression is not only a very prevalent and dangerous disorder, but also a very heterogeneous one, too. It is influenced by many factors, characterized by a variety of symptoms, and comprised of several subtypes. According to a study, population claimed psychosocial stressors in family and at work as main cause of depression while they were claimed some health problems as secondary common cause of depression. According to same study, age, education, language use and labeling are other important factors that affecting depression (Lauber, Falcato, Nordt, ve Rössler, 2003). Main purpose of this study is to examine students' depression levels according to some variables. The current study is an example of relational screening research model. This study was conducted in the province of North Iraq with 640 students, 338 (52.80%) female and 302 (47.20%) male students those were selected from university students with different class level. The Beck Depression Inventory (BDI) was used in the research. In order to use BDI in this study a study was conducted for adaptation of BDI. An acceptable KMO value of adapted inventory was obtained, .927 (p = .000). The confirmatory factor analysis of the model obtained shows that both conformity index value of X2 / df acceptable because of it is less than 3 (Aytac and Öngen, 2012) and the value of GFI is also an acceptable level of compliance because it is .95. Four sub-factors with the total Cronbach's alpha coefficient value of .87 were obtained from adapted scale. The Cronbach's alpha coefficients of the subscales were obtained as this order .75, .71, .68 and .56. The item load of items in the scale was found to take place in the middle and upper levels. The variables that have significant influence on depression level of university students were determined trough CHAID analysis. The mean of depression scores of university students was obtained as 18.05. The dominant variable that effect depression scores of university students is `grade level` (F = 7.93, p = .01). The dominant variable that effect 2nd, 3rd and 4th grade students depression scores is `age` (F = 7.93, p = .01). In this regard, participants', that older than twenty years old, depression scores ( =18.939) are higher than those participants that twenty years old and younger ( =15.873). The dominant factor that affecting those participants', with age of twenty or less, depression level is `department of students` (F = 10.60, P = .03). In this context, it is advised that for future studies to study on depression level of students that study in different departments of university can be compared. Regular psychosocial environment can be created for support to students in terms of section showing signs of higher levels of depression.Key Words:Exploratory and confirmatory factor analysis, the Beck Depression Inventory,CHAID analysis, Depression,