Türkçe ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin medya okuryazarlığı eğitimi ile ilgili becerileri ve görüşleri

Abstract

Bu araştırmanın temel amacı Türkçe ve Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin medya okuryazarlığı eğitimi ile ilgili becerilerini/yeterliklerini ve görüşlerini ortaya koymaktır. Çalışmada ayrıca alan araştırmacılarının dikkate sunmak üzere medya okuryazarlığı alanında yapılan akademik çalışmaların yer aldığı bir kaynakçaya yer verilmiştir.Araştırmada nitel ve nicel tekniklerin birlikte kullanıldığı `Karma Model` kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2016-2017 eğitim-öğretim yılında Van ili merkez ilçelerinde görev yapan 222 Türkçe ve Sosyal Bilgiler öğretmeni oluşturmaktadır. Türkçe ve Sosyal Bilgiler öğretmenlerinin medya okuryazarlığı becerilerine ilişkin verilerin toplanmasında `Medya Okuryazarlığı Eğitimi Ölçeği (MOEÖ); Öğretmenlerin medya okuryazarlığı eğitimine yönelik görüşlerinin alınmasında `Yapılandırılmış Görüşme Formu (YGF)`; Değişkenlerin belirlenmesinde `Kişi Bilgi Formu (KBF)`; kullanılmıştır. MOEÖ ile toplanan verilerin analizinde nicel analiz tekniklerinden Tek Yönlü ANOVA (Bağımsız varyans analizi) ve `Bağımsız Örneklemlerde t- Testi` analizi yapılmıştır. YGF ile elde edilen görüşlerinin analizinde nitel analiz tekniklerinden tematik içerik analizi yapılmıştır. Medya okuryazarlığı kaynakçasını oluşturmak için nitel tekniklerden doküman taraması/incelemesi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen sonuçlara göre 222 öğretmenin `Medya Okuryazarlığı Yeterliklerini` ölçen ölçekten elde edilen veriler hesaplandığında öğretmenlerin başarı puanı ortalamalarının 86,56 ile `Kısmen Yeterli` olduğu tespit edilmiştir. Değişkenlerden `Meslekteki Kıdem`, `Hizmet verilen yer`, `Medya okuryazarlığı Dersini Alma` değişkenleri ile medya okuryazarlığı eğitimi becerisi/yeterliği arasında istatistiksel olarak anlamlı farklar bulunurken; `Cinsiyet`, `Branş`, `Eğitimde kullanılan kaynaklar`, `Yaş`, `Mezun olunan eğitim kurumu` değişkenlerinin medya okuryazarlığı eğitimi becerisi/yeterliği ile ilişkisi bulunamamıştır. Öğretmenlerin medya okuryazarlığı eğitimi ile ilgili görüşleri incelendiğinde; öğretmenlerin %98.6'inin medya eğitimini gerekli gördüğü; medya okuryazarlığı dersini işlerken yaşadıkları problemlerin başında derste kullanılacak araç-gereçlerin yetersiz olması(%47.24), idareci (%27.5) ve öğrencilerin(%23.62) medya eğitimine ilgisiz olması, dersin içeriğinin bilinmemesi(%5.51) geldiği; medya okuryazarlığı dersinin yeterli araç-gereçlerin olduğu sınıflarda (%42.98) ve öğrenci merkezli etkinliklerle (%16.66) işlenmesi gerektiği; eğitim verilen kurumun medya eğitimi araç-gereçleri bakımından yetersiz olduğu; ders içeriklerinin güncel olduğunu belirtmişlerdir.Medya okuryazarlığı kaynakçasında toplam 268 çalışma yer almıştır. Kaynakçada yer alan çalışmaların 113'ü makale,103'ü bildiri, 35'i yüksek lisans tezi, 8'i doktora tezi, 9'u çeviri makale türündedir.

The main objective of the present study was to investigate the skills / competencies and views of Turkish and social studies teachers on media literacy education. The study also includes a resources section on previous academic research conducted in the field of media literacy, presented for the attention of field researchers.The `Mixed Model` was used in the study where qualitative and quantitative techniques were used together. The study sample included 222 Turkish and social studies teachers working at schools in Van provincial center in the 2016-2017 academic year.`Media Literacy Education Scale (MLES)` was used to collect data on media literacy skills of Turkish and social science teachers. `Structured Interview Form (SIF)` was used to collect the views of teachers on media literacy education and `Personal Information Form (PIF)` was used to determine the study variables defined.One-way ANOVA (Variance Analysis of Variance) and ` Independent Samples t-Test,` two quantitative analysis techniques, were used to analyze the data collected with MLES. In the analysis of the views obtained with SIF, thematic content analysis, a qualitative analysis technique, was conducted. The qualitative document scanning / analysis technique was used to construct the media literacy references.Study findings demonstrated that the mean final score of 222 teachers on the scale that measured their `Media Literacy Competencies` was 86.56, hence `Partially Satisfactory.`While there were statistically significant differences between the variables of `Professional Seniority`, `Service Location`, `Attendance in Media Literacy Course` variables and media literacy education skill / competence, there were no correlations between `Gender`, `Department`, `Resources used in education`, `Age`, `Education institution of graduation` variables and media literacy education skill / competence.Analysis of the views of teachers on media literacy education demonstrated that 98.6% of the teachers considered media literacy education necessary, they considered that insufficient tools-material was the main problem related to media literacy instruction (47.24%), followed by the lack of interest in media literacy education by the administrators (27.5%) and students (23.62%), ignorance about the course content (5.51%) and the teachers stated that media literacy courses should be instructed in classrooms equipped with the required equipment (42.98%) with student-centered activities (16.66%), the institution where they served lacked necessary media education material-equipment and the course content was up to date.A total of 268 studies were included in media literacy references. Among the included studies, 113 were scientific articles, 103 were proceedings, 35 were master's theses, 8 were dissertations, and 9 were translated articles.