İlkokul birinci sınıf öğrencilerinin ifade edici ve alıcı dil gelişimlerinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada ilkokul birinci sınıf öğrencilerinin ifade edici ve alıcı dil gelişim düzeylerini belirlemek ve cinsiyet, yaş, okul öncesi eğitim alma durumu, okula giden kardeş, evde konuşulan dil ve sosyoekonomik seviye gibi değişkenlerin etkisini araştırmak amaçlanmaktadır.Nicel veri toplama araçlarının kullanıldığı bu çalışmada mevcut durumu ortaya koymak için tarama modeli kullanılmıştır. Veri toplama araçları olarak Demografik Bilgi Formu ve Berument ve Güven (2010) tarafından geliştirilen Türkçe İfade Edici ve Alıcı Dil Testi (TIFALDI) kullanılmıştır. Bu araştırmaya Van ilinde alt, orta ve üst sosyoekonomik düzeylerde olmak üzere 5 farklı ilkokuldan toplam 355 ilkokul birinci sınıf öğrencisi dâhil edilmiştir.Çalışmanın nicel verileri değerlendirilirken istatistik paket programı kullanılmıştır. İstatistik tekniklerinden ortalama, standart sapma, minimum, maksimum, yüzde ve frekans değerleri Mann Whitney U ve Kruskal Wallis testleri kullanılmıştır.Bulunan sonuçlara göre araştırmamıza katılan çocukların ifade edici dil ve alıcı dil düzeylerinin kronolojik yaşlarından daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Dil gelişimini etkileyen değişkenlere bakıldığında ise, cinsiyet ile ifade edici ve alıcı dil puanları arasında anlamlı bir ilişki yoktur. Fakat yaş ile dil gelişimi arasında pozitif korelasyon bulunmuştur. Okul öncesi eğitim alan çocukların hem alıcı hem de ifade edici dil gelişimleri, okul öncesi eğitim almayanlara göre daha yüksek düzeydedir. Evde konuşulan dile göre, evde Türkçe konuşan ailelerin çocuklarının dil gelişiminin daha yüksek olduğu tespit edilmiştir. Dil gelişim puanı sosyoekonomik düzeye göre incelendiğinde, sosyoekonomik düzeyi yüksek olan çocukların dil gelişim puanı daha yüksek bulunmuştur.Anahtar SözcüklerDil gelişimi, ifade edici dil, alıcı dil, ilkokul, birinci sınıf

In this study, it is aimed to determine the level of expressive and receptive language development of primary school first class students and to investigate the effects of variables such as gender, age, preschool education status, sibling to elementary school, language spoken at home and socioeconomic levels.Screening model was used to determine the current situation in this study using quantitative data collection methods. A demographic information form and Turkish expressive and receptive language test (TIFALDI) developed by Berument and Guven were used as data collection tools. 355 students were included in this study from 5 different schools in lower, middle and upper socioeconomic levels in Van province.Statistical package program was used when evaluating the quantitative data of the study. Mean, standard deviation, minimum, maximum, percent and frequency values, Mann Whitney U and Kruskal Wallis tests were used.According to the results, it was found that the participant children's expressive and receptive language levels were higher than their chronological ages. When we look at the variables affecting language development, there is no significant relationship between gender and expressive and receptive language scores. However, there was a positive correlation between age and language development. The expressive and receptive language development of pre-school children was higher than those who did not receive pre-school education. According to the language spoken at home, it was found that the children who speak Turkish at home have a higher language development. When language development scores were examined according to socioeconomic status children with higher socioeconomic levels were found to have higher language development scores.Key WordsLanguage development, expressive language, receptive language, primary school, first class.