Anne-babaların tutumları ile ilkokul kademesindeki çocukların empati ve saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, anne-babaların tutumları ile ilkokul kademesindeki çocukların empati ve saldırganlık düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Tarama modelindeki çalışmanın katılımcılarını, ilkokul kademesindeki 4. sınıf öğrencilerinden tesadüfi örnekleme yöntemiyle seçilen 634 öğrenci oluşturmuştur. Bu araştırmada veri toplama araçları olarak Kişisel Bilgi Formu, Yılmaz (Yüksel) (2003) tarafından Türkçeye uyarlaması yapılan Çocuklar için Empati Ölçeği, Yılmaz (2000) tarafından Türkçeye uyarlanan Anne-Baba Tutum ölçeği ve Şahin (2004) tarafından geliştirilen Saldırganlık Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmanın veri analizinde bağımsız örneklemler için t-testi, Tek Faktörlü ANOVA ve Pearson Momentler Çarpım Korelasyonu kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda, ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin empati becerilerinin cinsiyetlerine, yaşlarına, okudukları okul türüne (özel/devlet), babalarının eğitim durumuna, anne-babalarının yaşına, oturdukları eve ve ailelerinin aylık gelirlerine göre anlamlı bir farklılık göstermediği belirlenmiştir. Beş ve üzeri kardeş sayısına sahip olan 4. sınıf öğrencilerinin empati becerileri bir kardeşi ve iki kardeşi olan öğrencilerin empati becerilerinden daha yüksek bulunmuştur. Anneleri okur yazar olmayan çocukların empati becerileri, anneleri lise ve üniversite mezunu olan çocukların empati becerilerinden daha yüksek bulunmuştur. Çalışmaya katılan 634 öğrenciden 103'ü saldırgan olarak belirlenmiştir. İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri kardeş sayılarına, okudukları okul türüne (özel/devlet), annelerinin eğitim durumuna, anne-babalarının yaşına, oturdukları eve ve ailelerinin aylık gelirine göre anlamlı bir farklılık göstermemiştir. Erkek öğrencilerin saldırganlık ortalamalarının kız öğrencilerin saldırganlık ortalamalarından daha yüksek olduğu bulunmuştur. On bir (11) yaşındaki öğrencilerin saldırganlık ortalamalarının, 10 ve 9 yaşındaki öğrencilerin saldırganlık ortalamalarından daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Babası ilkokul mezunu olan öğrencilerinin saldırganlık ortalamaları, babaları ortaokul mezunu, lise mezunu ve üniversite mezunu olan öğrencilerin saldırganlık ortalamalarından daha yüksek bulunmuştur. Anne-baba tutumlarından psikolojik özerklik, kabul/ilgi ve kontrol/denetim boyutları ile 4. sınıf öğrencilerinin saldırganlık düzeyleri ile arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Empati düzeyi ile psikolojik özerklik, kabul/ilgi ve kontrol/denetim boyutları arasında ise anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Ayrıca, 4. sınıf öğrencilerinin empati beceri ile saldırganlık düzeyleri arasında da anlamlı bir ilişki bulunmamıştır.

The aim of this research is to examine the relationship between parents' attitudes and their primary school children's empathy and aggressiveness levels. The sample of this survey consisted of 634 students selected randomly from the 4th grade students at primary school level.In this study, the Personal Information Form, the Scale of Empathy for Children adapted to Turkish by Yılmaz (Yüksel) (2003), the Parental Style Scale adapted to Turkish by Yılmaz (2000) and the Aggressiveness Scale developed by Şahin (2004) were used as the data collection tools. Independent sample t-test, One-way ANOVA and Pearson correlation were used for data analysis.At the end of the analysis, it was found that the empathy skills of children did not show a significant difference according to their gender, age, school type (private/state) they attended, their parents' educational level, ages, monthly income, and their house type. The empathy skill levels of the students with five and above siblings were found to be higher than the empathy skills levels of their peers with one or two siblings. Children whose mothers were non-illiterate had higher empathy skills than their peers whose mothers were graduates of high schools or universities.103 of 634 students who participated in the study were identified as aggressive. Aggressiveness level of 4th grade students did not show any significant difference according to number of their siblings, school type (private/state) they attended, their parents' educational status, ages and monthly income, and their house type. Male students' aggression levels were found to be higher than their female peers'. The aggression levels of 11-year-old students were found to be higher than the aggression levels of 10- and 9-year-old students. The aggression level of the students whose father graduated from a primary school were found to be higher than the aggressiveness level of the children whose father graduated from a middle school, a high school or a university.There was a negative correlation between aggression levels of 4th grade children and all dimensions (psychological autonomy, acceptance/involvement, strictness/supervision) of parents' attitudes scale. There was no significant relationship between empathy level of children and all dimensions (psychological autonomy, acceptance/involvement, strictness/supervision) of parents' attitudes scale. Also, there was no significant relationship between empathy skills and aggression levels of 4th grade students.