Ceza Hukukunda nedensellik bağı

Abstract

Tarihi belki insanlık tarihinden de eski olan nedensellik bağı, hem sosyal hem de fen bilimleri açısından önemli bir kavramdır. Nedensellik bağı, birden fazla olgu arasında sebep-sonuç ilişkisine dayanan mantıki bir bağdır. Ceza hukukunda ise bu bağ, failin hareketi ile suç tipinin öngördüğü netice arasındadır. Herkes, kendi hareketi ile meydana getirdiği neticeden sorumludur. Başka bir ifadeyle kimse başkasının meydana getirdiği bir neticeden sorumlu tutulamaz. Zira bir başkasına ait neticeden sorumlu tutulmak, bir başkasının hareketinden de sorumlu tutulmak anlamı taşır. Bunun bir sonucu olarak cezai sorumluluktan söz edebilmek için failin hareketinin, netice bakımından nedensel olması gerekmektedir. Netice, tek bir sebepten meydana gelmiş ise sorumluyu tespit etmek zor değildir. Ancak çoğu durumda netice birden çok sebepten meydana gelir. Bu durumda `Netice kimin eseri?`, `Hangi fail, hareketi neticeye meydan verdiği için sorumlu tutulmalı?` soruları gündeme gelecektir. Çalışma içerisinde, bu sorulara verilen ve yüzyıllar süren tartışmalara konu olmuş cevaplar, final suç teorisi çerçevesinde incelenecektir. Anahtar Kelimeler: nedensellik bağı, ceza hukuku, neden

Causation which is one of the most important concepts in both of social and natural sciences, may have an ancient history from the history of mankind. Causation is a rational link which is based on cause and effect relation between more than one fact. In the criminal law, this rational link lies between offender's act and consequence which is identified in the crime type. Everyone is responsible from the consequences of their actions. In other words the person can not be held as responsible for the consequence which is belongs to someone else. Likewise, the person who is held responsible from someone else's consequence, is considered as responsible for someone else's action. Consequently, criminal responsibility requires casual link between act and consequence. In the event that if the cause stems from one fact than it is not difficult to identify who is the responsible. However in most cases, the consequence occurs as a result of multiple causes. In this case `Who's work is the consequence?` and `Which offender should be prosecuted because of his act has originated the consequence?` questions will come in to consideration. In this study, different answers for those questions which are discussed for centuries are examined on the final theory of crime. Keywords: causation, criminal law, cause