Bingöl şartlarında bazı yer fıstığı (Arachis hypogaea L.) çeşitlerinin verim ve verim komponentlerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma 2014 yılında, on adet yerfıstığı çeşidinin (Florispan, Halisbey, Sultan, Osmaniye-2005, Batem Cihangir, Batem-5025, Arıoğlu-2003, Gazipaşa, NC-7, Georgia Green) Bingöl ekolojik koşullarındaki verim ve verim komponentlerini belirlemek amacıyla tesadüf blokları deneme deseninde, üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada kullanılan çeşitlere ait sonuçlara göre, bitki boyu 13,00-27,70 cm, dal sayısı 7,56-10,53 adet/bitki, bitki başına meyve sayısı 36,53-73,86 adet/bitki, 100 tane ağırlığı 53,97-114,66 g, iç oranı %61,3-76,69, dekara verim 297,84-443,87 kg/da, yağ oranı %34,87-44,27 ve protein oranı %23,63-33,94 arasında bulunmuştur. Çalışmada ele alınan özelliklere ilişkin varyans analiz sonuçlarına göre bitki boyu, dal sayısı, bitki başına meyve sayısı, 100 tane ağırlığı, iç oranı, dekara verim, yağ oranı ve protein oranı bakımından istatistikî olarak önemli farklılıklar tespit edilmiştir. En yüksek verim Halisbey çeşidinden (443,87 kg/da) elde edilirken, en düşük verim Gazipaşa çeşidinden (297,84 kg/da) elde edilmiştir. En yüksek yağ oranı Batem Cihangir çeşidinden (%44,27), en düşük yağ oranı ise Halisbey çeşidinden (%34,87) elde edilmiştir.Anahtar Kelimeler: Bingöl, yerfıstığı, Arachis hypogaea L., adaptasyon, verim, verim komponentleri.

This research was conducted in 2014 under Bingol ecological conditions to determine the yield and yield components of ten peanut (Florispan, Halisbey, Sultan, Osmaniye-2005, Batem Cihangir, Batem-5025, Arıoğlu-2003, Gazipaşa, NC-7, Georgia Green) cultivars. Experiment was arranged in randomized complete block design with three replications. According to results; plant height 13.00-27.70 cm, brunch number/plant 7.56-10.53, the pod number of per plant 36.53-73.86, 100 kernel weight 53.97-114.66 g, internal ratio 61.3-76.69%, pod yield per decar 297.84-443.87 kg/da, oil content 34.87-44.27% and protein content 23.63-33.94% were changed in the study. According to the variance analysis results statistical significant differences were determined for plant height, brunch number, the pod number of per plant, 100 kernel weight, internal ratio, pod yield per decar, oil content and protein content. The highest yield obtained from Halisbey variety (443.87 kg/da) while the lowest yield obtained from Gazipaşa variety (297.84 kg/da). The highest yield oil rate obtained from Batem Cihangir variety (44.27%) while the lowest oil rate obtained from Halisbey variety (34.87%).Keywords: Bingol, peanut, Arachis hypogaea L., adaptation, yield, yield components.