Kayıtdışı ekonomi ve Türkiyedekini mevcut durumu, çözüm önerileri

Abstract

Kayıt dışı ekonomi, ekonomik birimlerin daha fazla gelir elde etmek ve daha yüksek bir yaşam standardına ulaşmak amacıyla yasal, kurumsal ve toplumsal yükümlülüklerini yerine getirmeyerek gerçekleştirdikleri ve milli muhasebe kayıtlarına girmeyen ekonomik faaliyetlerin bütünüdür. Devletin en önemli gelir kaynaklarından biri olan vergi; gerçek veya tüzel kişilerin her çeşit ekonomik faaliyetlerinden elde etmiş oldukları gelirlerden, kamu harcamalarının finansmanı için belirli oranlarda almış olduğu bir paydır. Fakat bazı mükellefler birtakım sebepler ile kazançlarından devlete hiç pay vermemek ya da olduğundan daha az pay vermek için mali kayıtlarının belirli bir kısmını ya da tamamını kayıt dışına çıkarmaktadırlar. Ekonomik faaliyetlerin somut olarak gerçekleşmiş olmasına karşı buna ilişkin kayıtların tutulmaması veya eksik tutulması olarak ifade edilen kayıt dışı ekonomi kavramı, devletin otoritesinin denetimi dışında kalan her türlü ekonomik faaliyetlerdir. Günümüzde modern vergi sistemleri beyan usulüne dayanmaktadır. Çünkü beyan usulü, ödeme gücüne göre alınması bakımından vergide adalet ilkesinin sağlanmasında daha etkili bir yöntemdir. Günümüzde kayıt dışı ekonomi; nedenleri, sonuçları ve işleyişi açısından oldukça karmaşık bir olgudur.Dünya ekonomisinde dikkati çeken durumlardan biride kayıt dışı ekonominin hızla büyümesi ve kayıt dışı ekonomi ile nasıl mücadele edilmesi hakkında yeterli düzenlemenin olmamasıdır. Sosyal güvenlik ve vergi sistemlerine zarar vermesi, vergi kayıpları ve bütçe açıkları gibi ekonomide bir kısır döngüye sebep olması aynı zamanda dünyada kayıt dışı ekonominin hızla büyümesinden dolayı konu önem arz etmektedir.

The informal economy is the whole of the economic activities that the economic units do not fulfill their legal, institutional and social obligations in order to generate more income and to reach a higher standard of living and do not enter into national accounting records.Tax, one of the most important sources of income of the state; It is a share that real or legal persons have received from all kinds of economic activities in certain rates for the financing of public expenditures. However, some taxpayers are disqualifying a certain part or all of their financial records for some reasons, in order not to give any share to the state or to give less than their share. The concept of unregistered economy, which is expressed as the lack of keeping or missing of records related to the realization of economic activities, is all kinds of economic activities except the control of the authority of the state. Nowadays, modern tax systems are based on the declaration procedure. Because the procedure of declaration, according to the power of payment in terms of the principle of tax justice is a more effective method of providing. Today, the informal economy; causes, results and functioning is a very complex phenomenon.One of the striking conditions in the world economy is the lack of adequate regulation on how the unregistered economy will grow rapidly and how to tackle the informal economy. The issue of social security and taxation, tax losses and budget deficits in the economy, such as causing a vicious circle, but also because of the unregistered rate of growth in the world is important.