Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi aile hekimliği polikliniklerine 2015 yılında başvuran tip 2 diyabetes mellitus tanılı hastaların glisemik kontrollerinin değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Diyabetes Mellitus (DM) dünyada ve ülkemizde giderek artan sıklığı ile yol açtığı yüksek maliyet ve akut ya da kronik dönemde oluşturduğu komplikasyonları nedeniyle ciddi önem arzeden metabolik bir hastalıktır. Glisemik kontrolün sağlanması ile akut komplikasyon gelişme riskinin azaltılması, mikro ve makrovasküler komplikasyonların önlenmesi, eşlik eden diğer sorunların düzeltilmesi ve böylelikle diyabetlide yaşam kalitesinin düzeltilmesi benimsenmektedir.Bu çalışmada retrospektif olarak 1 yıllık süre içerisinde Aile Hekimliği Polikliniklerine başvuruda bulunan Tip 2 DM tanılı hastaların, demografik özellikleri, komorbid hastalıkları ve kullanmakta oldukları tedavileri ile birlikte glisemik kontrollerini değerlendirerek mevcut durumu tespit etmeyi amaçladık.Gereç-Yöntem: Çalışmaya Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi (AEAH) Aile Hekimliği Polikliniklerine (Çukurambar, İçişleri Bakanlığı, TEDAŞ YÖK, Danıştay ve Beşevler Semt Poliklinikleri) 2015 yılında başvuran Tip 2 DM tanılı toplam 604 hasta dahil edildi. Çalışma kesitsel ve retrospektif arşiv taraması şeklinde planlandı. Özel istenen herhangi bir tetkikin bulunmadığı çalışmada, Ankara AEAH Aile Hekimliği Polikliniklerine başvuran Tip 2 DM nedeni ile takip edilen hastaların;Yaşı, cinsiyeti, 01/01/2015 ile 31/12/2015 tarihleri arasında bakılmış olan HbA1c düzeyleri incelenmiş, dosya kayıtları taranarak mevcut uygulanan tedavi rejimleri, komorbid hastalıkları değerlendirildi. Kullanılan veriler Laboratuvar Bilgi Yönetim Sistemi (LBYS) üzerinden elde edildi.İstatistiksel analiz için SPSS 20,0 programı kullanıldı. Verilerin karşılaştırılmasında Ki kare, Kolmogorov-Smirnov/Shapiro-Wilk testleri, Mann Withney-U testi, Spearman korelasyon analiz testi kullanıldı. Sonuçlar yorumlanırken istatistiksel anlamlılık düzeyi p<0,05 olarak kabul edildi. Çalışmamız Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Klinik Araştırmalar Etik Kurulu'nun15/06/2016 tarih ve 186 sayılı kararı ile etik ve bilimsel açıdan uygun bulundu.Bulgular: Çalışmamıza katılan hastaların %57,3'ü kadın ve %42,7'si erkekti. Çalışmamızdaki hastaların yaş ortalaması 61,2±11,7, HbA1c'nin ortanca değeri %6,1olarak elde edilmiştir. Minimum ve maksimum değerler, yaş için 28 ve 92, HbA1c için %4,6 ve %13,8 görülmüştür. Tüm hastaların %80,1, erkeklerin %79,8, kadınların %80,3'ünde HbA1c %7'nin altında idi. Çalışmamıza dâhil edilen hastalardan sadece 2'sinde ek tanı bulunmamaktaydı. Hastalardan % 53,15 inin medikal tedavi almadığı; diğer hastaların 34'ünün insülin, 266'sının Oral antidiyabetik (OAD), 17'sinin hem insülin hem OAD kullandığı tespit edilmiştir.Sonuç: Dünyada olduğu gibi Türkiye'de de DM hızlı bir şekilde artış göstermektedir. İyi glisemik kontrolün sağlanmasıyla DM'de mortalitesi yüksek komplikasyonların gelişmesi önlenebilmekte, hastaların yaşam kalitesinin artırılması sağlanabilmektedir. Bu çalışma kapsamında değerlendirilen hastaların %80,1'inde HbA1c değerlerinin %7'nin altında tespit edilmesiyle iyi glisemik kontrolün sağlandığı görülmüştür. Aile Hekimliği Polikliniklerinde yaşam tarzı değişikliği önerilerinin tüm hastalara her ziyarette tekrarlandığı göz önüne alındığında; medikal tedavi almayan hastalarda dahi iyi glisemik kontrolün olması, yaşam tarzı değişikliği önerilerinin etkinliğini ortaya koymaktadır.

Aim: Diabetes Mellitus (DM) is a metabolic disease which demands serious importance due to the high costs and complications arised during acute and/or chronic periods in our country and in the world. Glycemic controls decrease the risk of developing acute complications, prevents micro and macrovascular complications, rehabilitate other accompanying problems and aims to improve patient's life quality. Our objective was to determine the current situation of DM patients by examining the glycemic controls of Type 2 DM patients consulted to a family practice polyclinic by evaluating their demographic properties, comorbid diseases and the treatment they received in a period of 1 year.Materials and methods: The data of 604 Diabetes Mellitus patients who were admitted to Ankara Atatürk Training and Research Hospital Family Medicine District Polyclinics (Çukurambar, İçişleri Bakanlığı, TEDAŞ YÖK, Danıştay ve Beşevler) between January 1st, 2015 and December 31th, 2015 were collected from files of Ankara Ataturk Training and Research Hospital (AEAH). The study was planned as a cross sectional and retrospective archive research. After taking ethical approval, the data (age, gender, HbA1c levels, comorbid diseases and treatment plan) were collected from the computer system of the hospital. SPSS 20,0 program has been used for the statistical analysis. Chi-Square, Kolmogorov-Smirnov/Shapiro-Wilk tests, Mann Withney-U tests, Spearman correlation analysis tests are used for comparisons. The statistical analysis of significance is accepted as p<0,05 for the interpretation of the results. Results: The patients participating in this research were 57,3% female and 42,7% male. The mean age of the patients was 61,2±11,7. The mean level of HbA1c was obtained as 6,1%. The minimum and maximum levels were obtained for the ages 28 and 92 as 4,6% and 13,8% respectively.The HbA1c levels were <7% for 80,1% of all patients; 79,8% and 80,3% for male and female patients respectively. 53.15% of the patients didn't receive any medical treatment, 34% received insulin treatment, and 266 patients received Oral Anti-Diabetic (OAD) treatment, and 17% received both insulin and OAD treatment.Conclusions: DM increases in Turkey as well as in the world. With good glycemic controls the complications with high mortalities can be prevented, and the life quality of the patients can be improved. 80.10% of all patients HbA1c median value was below 7%, showing good glycemic control. It is observed that good glycemic control for patients not receiving any medical treatment can be acchieved, when the life style change suggestions are repeated by physicians at every visit and carried to practice by patients. So this shows that the life style change suggestions have significant importance.