Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi`ne başvuranlarda sigara içme davranışı ile ilgili algının değerlendirilmesi

Abstract

Giriş ve Amaç: Sigara bağımlılığı ülkemizde de sıklığı oldukça fazla olan dünya genelinde önlenebilir önemli bir halk sağlığı sorunudur. Sigara bağımlılığında nikotin ile oluşan fiziksel bağımlılığın yanı sıra bazı çevresel etmenler de rol oynamaktadır. Sigaraya başlamada ve sigara bağımlılığını sürdürmede etkisi olan sigara içme davranışı ile ilgili algılar veya inanışları değerlendirmek amacıyla bu çalışmayı gerçekleştirdik. Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne herhangi bir nedenle başvuran bireylerde sigara içme davranışı ile ilgili algıları değerlendirdik.Gereç ve Yöntem: Kesitsel tanımlayıcı türde tasarlanan çalışmamızda Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi'ne başvuran 18 yaşını doldurmuş 422 gönüllü çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışma kapsamında sosyodemografik veriler ve sigara içme davranışı ile ilgili algıları değerlendiren sorular içeren anket formu uygulanmıştır. Verilerin değerlendirilmesinde IBM SPSS v22.0 kullanılmıştır. Grupların karşılaştırılmasında Pearson Ki-kare testi kullanılmıştır. P değerinin 0,05'ten küçük olması istatistiksel olarak anlamlı kabul edilmiştir. Üçlü grup karşılaştırmalarında post-hoc testi uygulanmış ve düzeltilmiş artık (DA) değerleri -2, +2 aralığı dışında kalanlar anlamlı kabul edilmiştir.Bulgular: Çalışmaya toplam 422 gönüllü dahil edilmiştir. Bunlardan %55,4'ü (n=234) kadın, %44,6'sı (n=188) erkektir. Yaş ortalaması 34,88 yıl olup en genç katılımcı 18, en yaşlısı ise 72 yaşındadır. Katılımcıların %41,7'si (n=176) sigara içicisi, %16,1'i (n=68) daha önceden sigara içicisi olup sigarayı bırakmış, %42,2'si (n=178) hiç sigara içmemiştir. Sigara içenler ve sigarayı bırakmış olanlar hiç sigara içmemişlere kıyasla sigara içmenin çekici olduğunu anlamlı şekilde daha fazla düşünmektedir (DA:2,0; DA:2,0; p<0,001). Sigara içenler diğer iki gruba kıyasla sigara içmenin stresi azalttığını belirgin şekilde beklenenden daha fazla olumlu yanıtlamıştır (DA:7,9; p<0,001). Kilo vermeye yardımcı olduğuna sigara içenler daha çok katılmaktayken (DA:2,5; p=0,004), cinsiyetler arasında bu algıda belirgin farklılık gösterilmemiştir (p=0,291).Sonuç ve Öneriler: Çalışmamızda sigara içenlerin sigara içme davranışı ile ilgili estetik algıları sigara içmeyenlere göre belirgin şekilde fazla bulundu. Sigara içenlerde sigara içmenin olumsuz duygulanıma iyi geldiği ve bilişsel fonksiyonları iyileştirdiği düşünceleri anlamlı şekilde daha fazla bulundu. Literatürle uyumlu olan sonuçlarımız ile birlikte sigara içme davranışı ile ilgili algıların ayrıntılı şekilde araştırılması gerektiğini, sigara bağımlılığı ile mücadelede bu algıları değiştirmenin faydalı olabileceğini düşünmekteyiz. Anahtar Kelimeler: Sigara bağımlılığı, Nikotin bağımlığı, estetik algılar, olumsuz duygulanım, nikotin yoksunluğu

Introduction and Objectives: Cigarette smoking addiction which is also very common in our country is an important preventable public health problem commonly worldwide. Besides nicotine induced physical addiction, some environmental factors are also playing role in the cigarette smoking addiction. We did this study as to assess the perceptions or beliefs about the behavior of cigarette smoking which have impact on starting smoking and maintaining smoking addiction. We assessed the perceptions about cigarette smoking behavior of the individuals who admitted Ankara Atatürk Training and Research Hospital for any reason.Materials and Methods: 422 volunteers who admit Ankara Atatürk Training and Research Hospital and were 18 years old or above were included in our study which is designed as a cross-sectional descriptive study. Within the scope of the study, a questionnaire containing questions about cigarette smoking behavior and related perceptions and beliefs were administered. IBM SPSS v22.0 was used in the evaluation of the data. Pearson chi square test were used to compare the groups. P value of less than 0.05 was considered statistically significant. Post-hoc test was applied in order to compare triple groups and adjusted residual (AR) values outside of the interval -2, +2 values considered statistically significant.Results: 422 volunteers were included in the study. %55.4 (n=234) of them were female, %44.6 (n=188) were male. The average age was 34.88 years. The youngest participant was 18 and the oldest was 72 years old. %41.7 (n=176) of the participants were current smokers, %16.1 (n=68) of them were ex-smokers and %42.2 (n=178) of them were never smokers. Compared to the never smokers, current smokers and ex-smokers significantly think that smoking is attractive (AR:2.0, AR:2.0, p<0.001). Compared to other two groups, current smokers significantly think that smoking reduces stress (AR:7.9, p<0.001). While current smokers think that smoking helps losing weight (AR:2.5, p=0.004), it is not indicated that there is a significant difference between the genders about this perception (p=0.291). Conclusions and recommendations: In our study, it is found that current smokers have the aesthetic perception of cigarette smoking compared to that of never-smokers. It is also found that current smokers think that smoking impacts negative affect positively and improves cognitive functions. We recommend that smoking behaviors need to be studied thoroughly and changing the perceptions related to smoking might be useful while combating smoking along with the results of our study that is similar to current literature. Keywords: Cigarette smoking, nicotine addiction, aesthetic perceptions, negative affect, nicotine withdrawal