Sporcularda zihinsel dayanıklılık ve öz yeterlik düzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın temel amacı; sporcularda zihinsel dayanıklılık ve öz yeterlikdüzeyleri arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Çalışmaya 71 kadın, 244 erkek; toplam315 sporcu ( X yaş = 24.93 ± 3.41) gönüllü olarak katılmıştır.Bu araştırmada sosyo-demografik değişkenler ile ilgili bilgiler, araştırmacıtarafından oluşturulan Kişisel Bilgi Formu ile toplanmıştır. Araştırmanın amacınaulaşmak için; Sheard, Golby ve Van Wersch (2009) tarafından geliştirilen, Türkçeyeuyarlaması Altıntaş (2015) tarafından yapılan `Sporda Zihinsel DayanıklılıkEnvanteri` ile birlikte Riggs, Warka, Babasa, Betancourt ve Hooker (1994) tarafındangeliştirilen, Türkçeye uyarlaması Öcel (2002) tarafından yapılan `Öz Yeterlik Ölçeği`kullanılmıştır.Elde edilen verilerin analizinde verilerin dağılımları ve grupların dengeli olupolmamasına bağlı olarak ikili grup karşılaştırmalarında bağımsız gruplar t-testi veyaMann Whitney-U testi, ikiden fazla grupların karşılaştırılmasında ise tek yönlüvaryans analizi (Anova) veya Kruskall Wallis H testi kullanılmıştır. Kruskall WallisH testi sonuçları dikkate alınarak, gerek görüldüğünde Bonferroni düzeltmeli MannWhitney-U Testi kullanılmıştır. Zihinsel dayanıklılık ve öz yeterlik toplam puanlarıarasındaki ilişki ise Spearman's Rho katsayısı ile değerlendirilmiştir. İstatistikler SPSS22 paket programıyla yapılmış ve yapılan tüm değerlendirmelerde istatistikselanlamlılık düzeyi p<0.05 olarak kabul edilmiştir.Bu araştırmanın sonucunda, sporcularda zihinsel dayanıklılık ile öz yeterlikdüzeyleri arasında orta düzeyli ve pozitif yönlü bir ilişki olduğu sonucuna varılmasınınyanı sıra spor yaşı değişkeni açısından sporcuların zihinsel dayanıklılık ve öz yeterlikdüzeylerinin farklılaştığı saptanmıştır. Aynı zamanda yaş ve eğitim düzeyi değişkeniaçısından sporcuların zihinsel dayanıklılık düzeylerinin farklılaştığı gözlenmiştir.Anahtar Kelimeler: Öz Yeterlik, Sporcu, Zihinsel Dayanıklılık

The purpose of study is investigating the relationship between athletes' mentaltoughness levels and self-efficacy levels. 315 athletes (71 women, 244 men)participated in this study voluntarily ( X Age = 24.93 ± 3.41).In this research, information about socio-demographic variables was collectedby the Personal Information Chart which was created by the researcher. To achieve thepurpase of the study, Sport Mental Toughness Questionnaire which was developed bySheard, Golby and Van Wersch (2009) and adapted to Turkish language by Altıntaş(2015); and Self-Efficacy Scale, which was developed by Riggs, Warka, Babasa,Betancourt and Hooker (1994) and adapted to Turkish language by Öcel (2002) wereused.In analysis of the data about the comparison of two groups independent samplest-test and Mann Whitney-U test is used, which is determined by whether distributionof data or the groups are balanced. Comparison of the groups which consists of morethan two groups are conducted by One way Analysis of variance (Anova) or KruskallWallis H Test. According to the results of Kruskall Wallis H Test, Mann Whitney-Utest with the Bonferroni-correction is used, when needed. The relation between totalpoints of both mental toughness and self-efficacy were assessed by the Rho factor ofSpearman. Statistics are generated by SPSS Pack 22 and p<0.05 is used as thesignificancy level.As a result of this research; there detected an moderate positive correlationbetween mental toughness and self-efficacy levels of athletes. On the other handmental toughness and self-efficacy levels are differentiated by the sport age. Also,mental toughness levels vary according to age and education level.Key Words: Athletes, Mental Toughness, Self-Efficacy