12-17 yaş arası adölesanların siber zorbalık deneyimleri ve ebeveynlerin siber zorbalık konusundaki farkındalık durumlarının incelenmesi

Abstract

Araştırma 12-17 yaş arası adölesanların siber zorbalıkla karşılaşması ve ebeveynlerin siber zorbalık konusundaki farkındalık durumlarının incelenmesi amacıyla Ankara il merkezinde ilköğretim ikinci kademe ve ortaöğretim kurumlarında öğrenim gören 1129 adölesan ve 778 ebeveyn ile tanımlayıcı olarak yapılmıştır.Veriler Adölesan ve Ebeveyn Anket Formu, Yenilenmiş Siber Zorbalık Envanteri II (Revised Cyber Bullying Inventory-RCBI) ile toplanmıştır. Değerlendirmede sayı, yüzde, ortalama, ortanca, Pearson Chi-Square, Mann Whitney U testleri ve Lojistik Regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan adölesanların %50.2'sinin erkek, %50.3'ünün ortaokul düzeyi öğrenim gördüğü belirlenmiştir. Adölesanların %90.3'ünün akıllı telefon ile internete eriştiği, %88.9'unun interneti eğitim amaçlı kullandığı, %89.0'unun herhangi bir sosyal medya hesabı bulunduğu, %25.1'inin her gün internet kullandığı ve %44.0'ünün internet kullanımının anne/babası tarafından kontrol edildiği, %65.5'i siber mağdur, %56.6'sı siber zorba olduğu belirlenmiştir. Ebeveynlerin %67.5'inin adölesanın annesi, %36.2'sinin lise mezunu, ortalama 2925.87±1773.657 TL gelire sahip olduğu belirlenmiştir. Ebeveynlerin çocuklarıyla ilgili verdikleri yanıtlara göre çocuklarının %97.5'i sosyal medya hesabı olduğunu bildiği, %93.3'ü internette hoşlanılmayacak mesaj almadığını, %98.8'i siber zorbalık yapmadığını ve %94.6'sı siber mağdur olmadığını belirttiği saptanmıştır. Siber mağdur ve zorba olan adölesanların internette günlük ortalama üç saatten fazla zaman geçirdikleri, siber zorbalık ve siber mağduriyet ile internette geçirilen süre, okul türü, sınıf düzeyi, internete erişim sıklığı, erişim için akıllı telefon ve internet kafe kullanma, sosyal medya hesabı bulunma, kişisel bilgilerini paylaşma, ebeveyn eğitim durumu, çocuk sayısı, internette riskli davranışlara yönelik eğitim verme arasında istatistiksel farkın anlamlı olduğu belirlenmiştir (p<0.05). Bu sonuçlar doğrultusunda; ebeveyn ve adölesanların konu hakkında eğitilmeleri ve hemşirelik alanıyla ilgili farklı çalışmalar yapılması önerilebilir.

The present study was conducted to investigate cyber bullying experiences of 12-17 aged adolescents and awareness status of their parents related to cyber bullying. A total of 1129 adolescents who were attending to secondary schools in Ankara and 778 parents, were recruited. Data were collected with adolescent and parent viewing form and Revised Cyber Bullying Inventory-RCBI). For evaluating data frequency, percentage, mean, median, Pearson Chi-Square and Mann Whitney U tests and Logistic regression analysis were used. It is determined that 50.2% of adolescents were boys and 50.3% of them were attending to secondary school. Of them; 90.3% reached internet by smart telephones, 88.9% used internet for education, 89.0% had got a social media account, 25.1% used internet every day, 44.0% were monitored by their parents while internet using, 65.5% stated that they were cyber victims, 56.6% were cyber bullies. Of the parents; 67.5% were mothers, 36.2% were graduated from high school, mean income was 2925.87±1773.657, 97.5% knew their children had got a social media account, 93.3% didn't take any unpleasant message, 98.8% didn't do cyber bullying and 94.6% weren't cyber victims. It is determined that cyber victim or bully adolescents spent 3 hours or more at internet. Cyber bullying and cyber victimization experiences significantly differ as a matter of type of school, class level, frequency of reaching internet, using smart telephone and internet cafe, having social media account, sharing individual information. Parent education level, number of child, receiving education about risky behaviors at risky (p<0.05). In line with these results; parents and adolescents should be educated about the subject and further studies are suggested.