Cam ambalaj sektöründe iş sağlığı ve güvenliği ve risk analizi üzerine bir değerlendirme

Abstract

CAM AMBALAJ SEKTÖRÜNDE İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ VE RİSK ANALİZİ ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME(ÖZET)Modern cam ambalaj fabrikalarında üretim süreci; hammadde hazırlama, üretim ve soğutma sonu olmak üzere genel olarak 3 ana kısımdan oluşmaktadır. Öncelikle cam hammaddeleri (silis kumu, kalker, feldspat, dolomit, soda külü, cam kırığı ve diğer yardımcı maddeler) belirli oranlarda karıştırılarak cam harmanı oluşturulur. Daha sonra bu harman ergitme fırınlarına gönderilerek 1500°C'ye kadar ısıtılarak ergitilir. Ergitilmiş cam, damla halinde kesilerek otomatik üretim makinelerinde presleme ve üfleme yöntemiyle kavanoz veya şişe şeklinde kalıplanır. Elde edilen cam ambalaj; sıcak ve soğuk kaplama işlemlerinden sonra hat üstünde hassas kalite muayenelerinden geçirilerek hatalı olanlar ayrılır. Böylece üretim süreci tamamlanır ve cam ambalajlar paketlenerek müşterilere gönderilmek üzere depolanır.Bu çalışmada cam ambalaj sektöründe iş sağlığı ve güvenliği konusunun irdelenmesi ve uygulama olarak bir cam ambalaj tesisinin risk analizi ve değerlendirilmesinin yapılması amaçlanmıştır.Cam ambalaj üretiminde en önemli iş sağlığı ve güvenliği tehlikeleri; gürültü, ısı, solunum sistemi ile ilgili tehlikeler, göz yaralanmalarına neden olan cam kırıkları, hareketli makine aksamları, elle taşıma, makine ve platformlara erişim, basınçlı hava, sevkiyat ve taşıma araçları, elektrik olarak tespit edilmiştir.İş kazaları ve meslek hastalıklarının önlenmesinin veya sağlıklı ve güvenli bir çalışma ortamı oluşturmanın ilk adımı, sorunun teşhisi anlamına gelen risk değerlendirmesi yapılmasıdır. Risk değerlendirmesi bir anlamda iş verenin iş sağlığı ve güvenliğini sağlamaya yönelik çalışmalarının bir rehberidir. Hangi önleyici ve koruyucu tedbirlerin nasıl, ne zaman ve ne şekilde alınması gerektiği ancak yapılan risk değerlendirmesinin yol göstericiliği ile mümkündür.Fine-Kinney Risk Analizi Yöntemi kullanılarak bir cam ambalaj fabrikasında meydana gelebilecek tehlikeler ve bu tehlikelerin oluşturacağı iş kazası riskleri incelenerek risk analizi ve değerlendirmesi yapılmıştır. Yapılan çalışma doğrultusunda tehlikelerin büyüklüğüne bakılmaksızın tüm işletmenin risk değerlendirmesi yapılmış, riskleri yüksek olan çalışma bölgelerinden başlamak üzere çözüm önerileri sunulmuştur.Anahtar sözcükler: Cam Ambalaj, İş Sağlığı ve Güvenliği, Risk Analizi, Fine-Kinney Yöntemi

OCCUPATIONAL HEALTH AND SAFETY IN GLASS CONTAINER SECTOR AND AN ASSESSMENT OF RISK ANALYSIS(SUMMARY)Broadly, modern glass container factories are three-part operations: the batch house, the hot end, and the cold end. The batch house handles the raw materials; the hot end handles the manufacture proper-the furnaces, annealing ovens, and forming machines; and the cold end handles the product-inspection and packaging equipment.Raw materials are automatically mixed and fed into the furnace where they are heated and fused at approximately 1500°C. Molten glass is discharged via the forehearth and feeder and cut into sections ('gobs') by a set of mechanical shears. Whilst still molten, the glass is delivered to the glass forming (I.S.) machine, where it is formed using a blank cycle to form the parison and the blow-mould cycle to form the finished container. Annealing lehr in which bottles are reheated and gradually cooled to prevent stresses developing. Bottles are inspected and despatched for subsequent filling, capping and labelling.In this study, it is aimed to determine the issues of occupational health and safety which are significant in terms of glass-container manufacturing, and to make a risk analysis and risk assessment of a glass container factory as an application.The most significant occupational health and safety hazards in glass container manufacturing have been determined as exposure to noise, heat (glass, moulds and machinery), respiratory hazards (dust, oil mist and fumes from lubricants, toxic compound exposure), potential eye injuries from broken glass and flying glass particles, moving machinery, manual handling, access around the machinery and platforms, compressed air, transport and vehicles, electrical hazards due to the presence of electrical equipment throughout glass manufacturing facilities. Those are some of the types of accidents to be aware of: entrapment; manual handling; slips, trips and falls; struck-by; burns; foreign bodies; cuts from glass.The first step to be taken in order to prevent occupational accidents and diseases or establishing a healthy and safe working environment is to perform a risk analysis, detect the problem. In a sense, risk analysis is a guide for the employer's occupational health and safety effects. When and how to take specific preventive and protective measures can be decided on only under the guidance of risk analysis.Risk analysis and risk assessment of a glass container factory have been performed using the Fine-Kinney Risk Analysis Method by examining work accident hazards and risks of these hazards. Irrespective of the size of the workplace hazards risk assessment of the whole plant was performed, areas with high risk were determined and appropriate control measures proposed.Key Words: Glass Container, Occupational Heath and Safety, Risk Analysis, Fine-Kinney Method