Erişkin erkek sıçanlarda, parafarengeal yöntemle hipofizektomi, postoperatif farmakolojik ve hedef organlarda histopatolojik inceleme

Abstract

ÖZET Hipofizektomi deney modeli oluşturmak amacı ile sıçanlarda para- farengeal yöntem ve mikroşirürjikal teknikle hipofizektomi yapılarak yaşatılan sıçanlardaki endokrin değişiklikler farmakolojik ve histopa- tolojik yönden değerlendirildi. Çalışmamızda toplam 45 erkek sıçan kullanıldı. 32 sıçana parafa- rengeal yöntemle hipofizektomi uygulandı. 13 sıçana ise aynı cerrahi işlemler yapılmasına rağmen hipofizektomi uygulanmadı. Peroperatuar ve postoperatuar dönemde karotis arter ve trans vers venöz sinüs kanaması (%22), larinks spazmı ve aşırı akciğer sekresyonu (%15.4), beslenme yetersizliği (%6.6), gastrointestinal kanama (%4.4) ve enfeksiyon (%6.6) nedeni ile 10 deney ve 10 kontrol grubu dışındaki 25 sıçan kaybedildi. Deney ve kontrol grubu sıçanlar 10. günde dekapite edilerek ti- roid, adrenal bez, testisler ve böbrekleri alındı. Kontrol grubundaki sıçanların organlarının histopatolojik incelenmesinde bir değişiklik görülmedi. Deney grubunda ise belirgin atrofı geliştiği tespit edildi. Organlarda aşağıdaki değişiklikler saptandı: Tiroidde epitellerde yassılaşma, kolloidal sekresyon birikmesi sonucu glandlarda genişleme; adrenal bezlerde granüloza ve fasikülata kısımlarındaki bez hücrelerinde parenkim ve hidrobik dejenerasyonlar sonucu hücre nekrozları; testıslerde tubulus seminiferus epitellerinde ileri derecede hidrobik dejenerasyon, fokal nekroz ve spermatogenezin durduğu; böbreklerde glomerüllerde ödem sonucu şişme, proksimal konvo- lüt tüp epitellerinde parenkim dejenerasyonu tespit edildi. Bu bulgula rın literatürle uyumlu olduğu görüldü.-46- Deney ve kontrol grubu sıçanların dekapite edildikleri sırada kanları alınarak GH, Prolaktin, ACTH ve TSH hormon değerleri karşılaş tırıldı ve sonuçlar Varyans analiz testi ile istatistiksel olarak an lamlı bulundu(P < 0.001).