Bingöl koşullarında silajlık mısır için uygun ekim zamanının belirlenmesi

Abstract

Bu çalışma, Bingöl ekolojik koşullarında birinci ürün olarak yetiştirilecek silajlık mısırçeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2016 yılı vejetasyondöneminde yürütülmüştür.Çalışma; tesadüf bloklarında iki faktörlü faktöriyel deneme desenine uygun olarak, ikiadet silajlık mısır çeşidi (30B74 ve Burak) ve altı farklı ekim zamanı olacak şekildeBingöl Üniversitesi Genç Meslek Yüksekokulu Uygulama ve Araştırma Alanındayürütülmüştür.Araştırmada; bitki boyu, bitki sap çapı, yeşil koçan oranı, yeşil yaprak oranı, yeşil saporanı, yeşil ot verimi, kuru koçan oranı, kuru yaprak oranı, kuru sap oranı, kuru ot verimi,ham protein oranı, ham protein verimi, asit deterjanda çözünmeyen lif (ADF), nötraldeterjanda çözünmeyen lif (NDF), kalsiyum, magnezyum, fosfor ve potasyum oranlarınailişkin veriler ele alınmıştır.Araştırmada incelenen özellikler arasında istatistiki olarak önemli farklılıklar eldeedilmiştir (bitki boyu, bitki sap çapı, yeşil koçan oranı, yeşil ot verimi, kuru koçan oranı,kuru yaprak oranı, kuru sap oranı, kuru ot verimi ve ham protein verimi çok önemlidüzeyde (P≤0,01); yeşil sap, ham protein ve ADF oranları ise önemli düzeyde (P≤0,05).Araştırma sonucunda; bitki boyu 258,1-305,6 cm, bitki sap çapı 18,28-22,04 mm, yeşilkoçan oranı %28,2-34,2, yeşil yaprak oranı %16,7-19,2, yeşil sap oranı %47,3-53,8, yeşilot verimi 7276,5-9882,5 kg/da, kuru koçan oranı %25,6-38,1, kuru yaprak oranı %16,923,3,kuru sap oranı %38,8-51,5, kuru ot verimi 2016,5-2890,0 kg/da, ham protein oranı%10,67-12,50, ham protein verimi 230,5-362,5 kg/da, ADF oranı %18,53-22,00, NDForanı %26,21-30,89, Ca oranı %0,28-0,53, Mg oranı %0,13-0,16, P oranı, %0,33-0,36 veK oranı %2,40-2,75 arasında değişim göstermiştir.Araştırma sonucunda, Bingöl koşullarında ana ürün silajlık mısır üretimi için uygun ekimtarihinin Haziran ayının ilk yarısı olabileceği fikri oluşmuştur.Anahtar kelimeler: Ekim zamanı, silajlık mısır, verim, ham protein, ADF, NDF.

In this study was conducted to determine proper sowing time of corn silage varieties asthe first product to be grown in the Bingöl province ecological conditions during 2016growing season.In the research, two different silage corn varieties (30B74 and Burak) were used as plantmaterial and the research was conducted in ways that six different sowing time as inrandomized two-factor factorial complete block design with three replications in BingölGenç Vocational High School Application and Research Field.In the study; plant height, stalk diameter, green cob ratio, green leaf ratio, green stalkratio, green herbage yield, dry cob ratio, dry leaf ratio, dry stalk ratio, dry herbage yield,crude protein ratio, crude protein yield, acid detergent fiber (ADF), neutral detergent fiber(NDF), calcium, magnesium, phosphor and potassium ratio characteristics wereinvestigated.The results of variance analyses showed that there were statistically significantdifferences among some characters (plant height, stalk diameter, green cob ratio, greenherbage yield, dry cob ratio, dry leaf ratio, dry stalk ratio, dry herbage yield and crudeprotein yield were very significant (P≤0.01); green stalk ratio, crude protein and ADFratios were significant (P≤0.05).In the results of research; plant height values were ranged between 258.1-305.6 cm, stalkdiameters were ranged between 18.28-22.04 mm, green cob ratios were ranged between28.2-34.2%, green leaf ratios were ranged between 16.7-19.2%, green stalk ratios wereranged between 47.3-53.8%, green herbage yield were ranged between 7277-9883 kg/da,dry cob ratios were ranged between 25.6-38.1%, dry leaf ratios were ranged between16.9-23.3%, dry stalk ratios were ranged between 38.8-51.5%, dry herbage yield wereranged between 2017-2890 kg/da, crude protein ratios were ranged between 10.6712.50%,crude protein yield were ranged between 230.5-362.5 kg/da, ADF ratios wereranged between 18.53-22.00%, NDF ratios were ranged between 26.21-30.89%, Ca ratiowere ranged between 0.28-0.53%, Mg ratio were ranged between 0.13-0.16%, P ratiowere ranged between 0.33-0.36% and K ratio were ranged between 2.40-2.75%.As a result of the research, first half of June was seen suitable optimum sowing time asmain product for production of silage corn under Bingöl conditions could be.Keywords: Sowing time, silage corn, yield, crude protein, ADF, NDF.