Fekal peritonite bağlı sepsiste hippocampusdaki morfolojik değişikliklerin ışık mikroskobik düzeyde incelenmesi

Abstract

ÖZETSepsis ve septik şok yoğun bakım ünitelerindeki ölüm nedenlerininbaşında gelmektedir. lerleyici sepsis tanısı konulan hastaların yaklaşıkyarısında ensefalopati gelişmektedir. Diffüz bir beyin disfonksiyonuna nedenolan septik ensefalopati hakkında ise yeterli bilgi birikimi bulunmamaktadır.Septik ensefalopati açısından hippocampus, farklı beyin bölgeleri arasındasepsise en duyarlı beyin dokusu olarak bilinmektedir. Bu çalışmada,sıçanlarda bir sepsis modeli olarak ele alınan fekal peritonitin, cornuammonis (CA) alanları ile gyrus dentatus üzerindeki etkileri ışık mikroskopisikullanılarak araştırıldı. Bu amaçla 24 erkek Wistar sıçanı kullanıldı ve üç ayrıgruba ayrıldı. Birinci grup (A grubu) fekal peritonit grubu olarak belirlendi(n=8). kinci ve üçüncü gruplar da sırasıyla sham grubu (B grubu, n=8) vekontrol grubu (C grubu, n=8) olarak belirlendi. Sham grubunda, shamoperasyonu ve vital fonksiyonların monitorizasyon prosedürleri yapılırken,kontrol grubunda yalnızca vital fonksiyonların monitorizasyonu uygulandı.Sham grubundaki deney hayvanlarına vital değerlendirme yanında shamoperasyonu uygulandı. A grubunda ise, her deney hayvanına cerrahioperasyon uygulanarak, intraperitoneal fekal süspansiyon (10ml/kg) verildi.Vital parametreler kontrol grubunda 30 dakika boyunca, fekal peritonit vesham gruplarında ise 240 dakika boyunca takip edildi. Fekal peritonitgrubunda, kalp hızı ve kan basıncındaki dengelerin bozulmasına ek olarakdüzensiz solunum ve hipotermi septik şok olarak değerlendirildi. Tüm vitalparametreler açısından sham ve fekal peritonit grupları arasında istatistikselolarak anlamlı farklılık bulundu.Işık mikroskobik değerlendirmede CA1, CA3 ve gyrus dentatusalanlarında morfometrik olarak; nöronların hacimsel dansiteleri, birimalandaki nöron sayıları ve ortalama nükleer çapları hesaplandı. Nöronlarınhacimsel dansiteleri açısından CA1 (440809±16155; 524704±27872,sırasıyla C ve A grupları p<0.05) ve CA3 (313026±18299; 403006±23102,sırasıyla C ve A grupları p<0.01) alanlarında anlamlı artış saptandı. Ancak,igyrus dentatus alanında nöronların hacimsel dansiteleri açısından anlamlı birfarklılık saptanmadı (p>0.05). Ortalama nöron nükleus çaplarının fekalperitonit grubunda, kontrollere göre, CA1 için %89.1 (p<0.01), CA3 için%94.7 (p>0.05) oranlarına gerileyerek azaldığı bulundu. CA1 ve CA3alanlarındaki nöronların hacimsel dansitelerindeki yüksek değerlerin, aynıalanlarda tespit edilen düşük değerlerdeki ortalama nöron nükleus çaplarınınsonucuna bağlı olarak ortaya çıktığı düşünüldü. Nöron nükleus çaplarının,gyrus dentatus alanında, fekal peritonit grubunda kontrol grubuna göre,yalnızca %100.7 (p>0.05) oranında değiştiği görüldü. Sham grubundaortalama nöron nükleus çaplarındaki değişim üç alan için, kontrol grubunagöre %98.3'ün üzerindeydi (üç alan için de p>0.05). Fekal peritonit ve shamgruplarında kontrol grubuna göre, her üç alan için birim alandaki nöronsayıları açısından ise anlamlı bir farklılık saptanmadı (üç alan için de p>0.05).Ayrıca, fekal peritonit grubunda sepsisin sitotoksik etkilerini düşündüren koyurenkli ve büzülmüş nöronlar gözlemlendi.Anahtar Kelimeler: Sepsis, septik şok, fekal peritonit, hippocampus,morfometriii

Light Microscopic Investigation of the Hippocampal MorphologicalChanges in Sepsis Induced by Faecal PeritonitisABSTRACTSepsis and septic shock are the commonest causes of death in theintensive care units. Approximately, half of the patients with progressivesepsis develop encephalopathy. Our knowledge is inadequate about theseptic encephalopathy that contributes a diffuse brain dysfunction.Hippocampus is the most vulnerable brain tissue during sepsis among thedifferent brain regions. Effects of faecal peritonis as a septic model on thecornu ammonis areas and the gyrus dentatus at light microscopic level wasinvestigated with this study. Twenty-four Wistar rats were used and dividedinto three different group. The first group (group ?A?) determined as faecalperitonitis group (n=8). Second and third groups were the sham group (group?B?, n=8) and the control group (group ?C?, n=8) respectively. Sham operationand vital functions monitorization procedures were experienced within thesham group while only vital monitorization procedures were applied thecontrol group. In the group ?A?, the faecal suspension was spread theperitoneum (10ml/kg) with surgical operation. Vital parameters monitorizedwithin the control group for 30 minutes and within the faecal peritonitis andsham groups for 240 minutes. Addition to unbalanced heart rate and bloodpressure, the irregular respiration and hypothermia were evaluated as septicshock outcome. Statistically significant differences were found between thesham and the faecal peritonitis groups at all vital parameters.Volume densities of neurons, numbers of neurons per unit area andmean nuclear diameters were estimated at light microscopic level. On theCA1 (440809±16155, 524704±27872 groups C and A respectively, p<0.05)and CA3 (313026±18299, 403006±23102 groups C and A respectively,p<0.01) the volume densities of neurons were increased significantly.However, there is no significantly difference at gyrus dentatus for the volumeidensities of neurons. Mean neuronal nuclear diameters within the faecalperitonitis group were lower than the control group at CA1 and CA3 (89.1%,p<0.01 and 94.7%, p>0.05 respectively). High values of volume densities ofneurons in CA1 and CA3 were observed within the faecal peritonitis groupbecause of the lower values of the mean nuclear diameters at these areas inaccodance with the formula. Within faecal peritonitis group, the mean nucleardiameters were altered with the percentage of 100.7 when compared thecontrol group at the gyrus dentatus (p>0.05). Differences at the meanneuronal nuclear diameters within the sham group were higher than thepercentage of 98.3 for all three areas when compared the control group(p>0.05 for all three areas). There were no significantly differences fornumbers of neurons per unit area with in both faecal peritonitis and shamgroups when compared the control group (p>0.05 for all three areas). Inaddition, dark and shrunken neurons were observed at the hippocampalareas and gyrus dentatus in faecal peritonitis group that suggested thecytotoxic effects of sepsis.Keywords: Sepsis, septic shock, faecal peritonitis, hippocampus,morphometryii