Farklı kalsinörin inhibitörü kullanan böbrek nakli hastalarında oksidatif stres üzerine statin tedavisinin etkinliği

Abstract

Böbrek nakli (BN) hastalarında kardiyovasküler (KV) hastalıklar en önemlimortalite ve morbidite nedenidir. BN hastalarında artmış oksidatif stres'in, KVhastalık oluşumunda rol alabileceği öne sürülmüştür. Kronik Böbrek Hastalığı (KBH)olmayan kişilerde yapılan çalışmalarda KV koruyucu etkileri gösterilemiyenantioksidan maddelerin, BN hastalarında yapılmış sınırlı sayıda çalışmada olumluetkilerinin olabileceği bildirilmiştir. Antioksidanların yanı sıra statinlerin de lipiddüşürücü etkileri yanında oksidatif stresi azaltabileceklerini gösteren çalışmalarmevcuttur. Ancak statinlerin antioksidan etkileri BN hastalarında net değildir. Bunedenle çalışmamızda, böbrek fonksiyonları stabil BN hastalarında statin tedavisinin;oksidatif stres, paraoksonaz 1(PON1) aktivitesi ve lipid profiline etkisini araştırmayıplanladık. Ayrıca takrolimus ve siklosporin`in oksidatif stres ve PON1 aktivitesiüzerine olan etkilerini karşılaştırdık.Çalışmaya toplam 18 BN hastası alındı. Statin olarak fluvastatin 80 mg/günkullanıldı. Hastaların yarısı (n=9) takrolimus, diğer yarısı (n=9) siklosporinkullanmaktaydı. Hastaların plazma lipid, lipoprotein, malondialdehit (MDA), eritrositglutatyon peroksidaz (GPx), süperoksit dismutaz (SOD), apolipoprotein B-içerenlipoproteinlerin oksidasyon duyarlılıkları, Total antioksidan kapasite (TAK),paraoksonaz (PON) ve arilesteraz aktiviteleri statin öncesi 4. ve 0. haftalar ile statinsonrası 4. haftada değerlendirildi.Grupların demografik, klinik ve lipid profilleri benzerdi. PON, Eritrosit GPxaktivitesi takrolimus grubunda, Eritrosit SOD aktivitesi siklosporin grubunda dahayüksek bulundu. Diğer parametrelerde fark yoktu. Statin sonrası her iki gruptaT.Kolesterol ve LDL kolesterol düzeyleri belirgin olarak düştü, PON ve arilesterazaktiviteleri arttı, takrolimus grubunda Apo-B oksidasyon duyarlılığı belirgin olarakazaldı. Tedavi sonrası diğer parametrelerde anlamlı değişiklik saptanmadı.Sonuç olarak, bu çalışmada 1 aylık fluvastatin tedavisi'nin BN hastalarındaantihiperlipidemik etkileri gösterildi. PON1 enzim aktivitesini belirgin olarak arttıranfluvastatin tedavisinin, oksidatif stres üzerine olumlu etkileri net değildi. Siklosporinkullanan hastalarda PON1 aktivitesinde azalma, bu ilacın takrolimus ilekarşılaştırıldığında olumsuz yönlerinden biri olabilir. Bu savları desteklemek amacı ileBN hastalarında randomize, çift kör ve uzun süreli çalışmalara gereksinim vardır.Anahtar kelimeler: Böbrek nakli, oksidatif stres, paraoksonaz, statin,kardiyovasküler risk

Cardiovascular disease (CVD) is the leading cause of morbidity and mortality inrenal transplant recipients (RTRs).It was suggested that oxidative stress may play inthe development of CVD in RTRs. Although recent studies do not support the use ofantioxidant supplements as a cardioprotectant in the general population, a fewstudies suggest that RTRs would benefit from this therapy. It was shown that thatstatins, in addition to their lipid-lowering ability, can also decrease oxidative stress.The effects of statins on oxidative stress in RTRs are relativly scare. The aim of thepresent study is to observe the effect of statins on lipid profile, oxidative stres andPON1 activities in RTRs. In addition, we compared the effects of cyclosporine andtacrolimus on oxidative stress and PON1 activities18 RTRs were included in the study. Half of them were on a cyclosporine basedregime, another part of them on tacrolimus. Fluvastatin, 80mg/day has been used asa statin. In all patients, Plasma lipids, lipoproteins, malondialdehyde (MDA),eryhthrocyte GPx and SOD, oxidizability of apolipoprotein B containing lipoproteins,total antioxidant capacity (TAC), paraoxonase (PON) and arylesterase activities werestudied before statin on 4th, 0th weeks and on the 4th weeks after statin.There were no significant differences between demographical, clinical featuresand serum lipids of groups. PON, GPx were higher in tacrolimus and SOD washigher in cyclosporine group. There were no differences between groups regardingwith other parameters. After statin therapy, there were significant decrease incholesterol and LDL cholesterol and an increase in PON and arylesterase activities inboth groups. Apo-B oxidizability was decreased significantly only in tacrolimus group.There were no changes in other parameters after fluvastatin.In conclusion, The result indicate that 1-month treatment of fluvastatin improvesprofile of lipids in RTRs. Fluvastatin that increased significantly PON1 activity had nobeneficial effect on oxidative stress. Reduced serum PON1 activity in cyclosporinetreated patients may be one of negative properties of it compared with tacrolimus.Randomised, double-blind, long-term studies should be made to support those ideasin RTRsKey words: Renal transplant, Oxidative stress, Paraoxonase, Statin,Cardiovascular disease