Elmas borsasının Türkiye`de kurulabilirliği üzerine bir araştırma

Abstract

Elmas, dünyadaki en dayanıklı ve ender bulunan süs taşlarından biridir. Eşsiz yapısı sayesinde, diğer süs taşları içinde ışığı en çok yansıtan mineraldir. Arkeolojik incelemeler doğrultusunda, insanlar tarafından kullanılmasının M.Ö. 4000 - 2500 yılları arasına dayandığı tespit edilmiştir. Geçmişte krallar için güç ve kudret sembolü olan elmas, günümüz insanları için aşkı ve sonsuzluğu simgelemektedir. İnsanların elmasa yükledikleri anlam; az bulunur ve eşsiz parlaklığa sahip olması nedeniyle bu taşın daha da değerlenip, büyük bir elmas piyasası oluşturmasını sağlamıştır. Piyasasından o kadar büyük gelir elde edilmiştir ki elmas piyasası olan ülkeler kısa sürede ekonomik büyüme sağlamışlardır. Ülkelerin ekonomik gelişmede elması kullanmaları, borsa ihtiyacını da beraberinde getirmiştir. Elmas, borsa bünyesine girmiş ve böylece işlem sonrası değerini daha da artırmıştır. Borsa kurulmasından sonra oluşan düzenlemelerle tüketici hakları korunmuş, böylece sektör ilerlemiş, bankalarda elmasa dönük yatırım araçları artmıştır.Ülkemizin kuyumculuk sektöründeki geçmişteki ve bugünkü başarıları düşünüldüğünde; elmasın mücevherde kullanılmasının sanatkârlar için ne kadar önemli olduğu görülmektedir. Elmas borsası için gerekli alt yapının tamamlanması sağlanır ise; ülkemizdeki kuyumculuk sanayisinin büyüyeceği, bu sektör için daha çok sanatkâr yetişebileceği, sektöre bağlı yan sanayinin bunlara bağlı olarak gelişeceği, dolayısıyla ekonomimizin dış bağımlılıktan kurtulacağı görülecektir. Türkiye'nin Orta Doğu pazarındaki konumundan dolayı elde edeceği avantaj düşünüldüğünde elmas borsasının önemi daha iyi anlaşılacaktır.Elmasın ekonomik önemi ve borsasının ülke ekonomimize sağlayacağı yarar düşünülerek bu tez hazırlanmıştır.Çalışma üç bölüme ayrılmıştır. İlk bölümde, değerli bir taş olarak elmas tanımlanmış, elmasın terminolojik özellikleri, sınıflandırılması ve oluşum türleri açıklanmıştır. Ham elmasın optik fiziksel, genel fiziksel ve genel kimyasal özellikleri anlatılmıştır. Elmasın jeolojik oluşumu, doğadaki bulunuş aşamaları anlatılarak, yeryüzüne nasıl çıkarıldığı özetlenmiş ve ham elmasların nasıl sınıflandırıldığı belirtilmiştir. Ayrıca, işlenmiş elmasın tanımı yapılarak elmasın kesim türleri ve elmas kesiminin tarihçesi anlatılmış, elmasın en çok bilinen kesim şeklinin adı olan ?pırlanta kesim? açıklanarak, pırlanta kesiminin özelliklerine değinilmiştir. Pırlantanın fiyatını etkileyen ve değerini artıran ?4C? kuralının her bir faktörü açıklanarak, tablolar ve şekiller ile ifade edilmiştir. İşlenmiş elmasın nasıl sertifikalandığı incelenerek, örneklerle açıklanmıştır.Çalışmanın ikinci bölümünde, elmas borsasının ve elmasın ekonomik özellikleri incelenmiştir. Türkiye'de ve Dünya'daki fiyat kriterleri değerlendirilerek pırlanta fiyatının nasıl hesaplandığı açıklanmıştır. Dünya'daki elmas ticaretinin nasıl yapıldığı anlatılarak, elmas ticaretinde uyulması gereken terminolojik kurallar, maddeler halinde yazılmıştır. Elmas ticaretindeki en önemli uluslararası örgütlere ve bu örgütlerin işleyişlerine değinilmiştir. Uluslararası elmas borsaları ve borsaların ülke ekonomileri içindeki durumu değerlendirilmiştir. Bu bölümde son olarak; Türkiye'deki elmas ticaretinin mevcut durumu incelenerek, elmas borsasının Türkiye için önemi ve gerekliliği açıklanmıştır.Çalışmanın üçüncü bölümünde; elmas borsasının sektör için önemi ve elmasın ekonomideki etkisini ortaya koymak için; İzmir, İstanbul ve Antalya'daki sektör fuarlarına katılan kurum ve işletmelerin sahip, yönetici ve çalışanlarına yönelik yürütülen Elmas Borsasının Türkiye'de kurulabilirliği üzerine bir araştırma konulu çalışmanın sonuçları değerlendirilmektedir.Anahtar kelimeler: Elmas, pırlanta, elmas borsası, elmas ticareti, mücevher.

Diamond is one of the most durable and less foundable Gemstone of the World. It reflects the light more than all other ornamental stones as a mineral, by it?s own unique structure. The usage of diamond based on the years B.C. 4000-2500, as a result of the archaelogical researches. In the past , while the diamond was a symbol of power and force for the kings, nowadays it became the symbol of love and eternity for human being. The value given by the people to diamond, being rare and having unigue brightnessless had raised the value of the diamond up and created a huge diamond market. The countries which have the diamond stock market had an economic growth in a short time because of the big amounts of incomes from diamond; and also diamond usage in the economic developments brought the need of stock market in the countries. Enterance to the stock market and the transactions in the market, raised the diamonds value up more then before. The regulations that has been made after the set up of the diamond stock market, protected the consumer rights and also let the banks to make investments more on diamond and this advanced the sector.Our country?s past and present achievements in the jewelery industry shows that how much the diamond is important for the artificers to use it in the jewelery. When the necessary infrastructure is completed in our country, the jewelery industry and side-industry can grow up more, there can be more artificers, we can get rid of external dependencies and in the and we can realize the benefits of the diamond market more than before. Turkey?s position in the middle east countries can give several advantages for understanding the benefits of diamond bourse.This is prepared for the economic value of the diamond and the benefits of diamond bourse to our country to be understood.This study is divided in to three sections. The first section identifies the diamond (as a precious stone), diamonds terminological features, classification and formation types. Describes optic physical, general physical and general chemical of raw diamond. And also specifies the geological formation, the way of how it was find out, the stages and the way of classification. In addition the processed diamonds are described, and cutting types, cutting history and the well known way brillant cutting is mentioned. Each factor of 4C rule is described and showed by figures and charts, lastly the exaples are given about how the processed diamonds are certificated.The second section describes, the features of the diamond bourses, economic change, features of diamond investment and the economic features. Price criters and calculations in Turkey and all around the world are showed by charts. The ways of diamond trading in the world are mentioned, the terminological rules are written and international diamond trading associations and their operations are pointed on. In the end of the second section, the position of the diamond bourse in Turkey is analysed and the importance of the diamond bourse for Turkey is described.The thirth section; the research aim is to show the benefits and the features of the diamond bourse to the sector by the owners, managers, and the workers of the companies, associations, and organizations who attended to the exibition which was organized for them in İzmir, İstanbul and Antalya, on the way for evaluating the results of the research about; if the diamond bourse should be establish or not.Keywords : Diamond, Brillant, Diamond Bourse, Diamond Trading, Jewelery