Türk müziği form ve makamlarında gitar uygulamaları

Abstract

Batı müziğinin yapısına uygun bir dünya enstrümanı olan gitarın, kendine has bir müzik yapısı olan Türk müziğinde kullanılması pek çok müzisyenin ilgisini çekmekte ve bu alanda yapılan gitar uygulamaları yeni ve değişik müziksel lezzetler sunarak gitar literatürüne katkılar sağlamaktadır. Türk müziği form ve makamlarının gitar üzerinde yapılan uygulamaları, gerek teorik ve gerekse teknik olarak gitara farklı bakış açıları getirmekte olduğundan gitar müziğinin ve gitar icrasının kapasitesini de yükseltmektedir. Bu bağlamda Türk müziği enstrümanlarında uygulanan teknik unsurların kapasitesi izin verdiği ölçüde gitara aktarılması ve tek sesli öğelerin çok sesliliğe dönüştürülmesi adeta gitarın yeniden keşfedilmesini sağlamaktadır. Türk müziğinin ana dallarından biri olan Türk halk müziğinde yer alan türkülerin gitar düzenlemelerine ilişkin çok sayıda çalışma yapılmıştır. Türk müziğinin ana dallarından bir diğeri olan klasik Türk müziğinde ise perdesiz gitarla yapılan çalışmalara nazaran perdeli gitar ile ilgili çok sesli çalışma sayısı oldukça azdır. Bu çalışmada, klasik Türk müziği form ve makamlarında klasik ve flamenko gitar teknikleri kullanılarak çok sesli uygulamalar yapılmıştır. Bu amaçla farklı bestecilere ait yedi adet klasik Türk müziği eseri üzerinde çalışmalar yapılarak bu eserler perdeli gitara uyarlanmıştır. Bu anlamda klasik Türk müziğinin seçilmiş eserlerinin gerek armonik ve gerekse teknik düzenlemeleri yapılarak gitarın tüm imkânlarının kullanılmaya çalışıldığı yeni düzenlemeler ortaya çıkarılmış ve bu sayede gitar literatürüne katkı sağlama amacı güdülmüştür.

Using the world instrument guitar which is suitable for western music in Turkish music with different form and maqam structure is attracted the attention of many musicians and the guitar applications in this area contributes to the guitar literature by offering new and different musical tastes. As Turkish music forms and maqams performed on guitar bring different perspectives to the guitar both theoretically and technically, it increases guitar music and playing guitar capacity. In this connection, transferring to guitar within the bounds of possibility the technical elements of Turkish music instruments and transformation of single-voice items to the polyphony literally provides the rediscovery of guitar. There have been a number of studies regarding guitar arrangements of folk songs located in Turkish folk music which is one of the main branches of Turkish music. In the classical Turkish music which is another of the main branches of Turkish music, the number of polyphonic works regarding pitched guitar are quite a few as compared with fretless guitar works.In this study; polyphonic applications have been made by using classic and flamenco guitar technics in classical Turkish music form and maqams. To this end the works have been made on seven classical Turkish music pieces of different composers and these pieces have been arranged to the guitar. In this sense as both harmonic and both technical arrangements of selected classical Turkish music pieces have been made, new arrangements attempting to use all of the technic facilities have been brought out and whereby the goal of contributing to guitar literature is pursued.