Uluslararası vergi rekabetinin doğrudan yabancı sermaye yatırımları üzerindeki etkisi: Türkiye örneği

Abstract

Çok uluslu şirketler (ÇUŞ) tarafından yapılan doğrudan yabancı sermaye yatırımları (DYSY) hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkeler için cazibe kaynağıdır. Bu nedenle, uluslararası sermaye hareketlerinden daha fazla pay alma yarışında olan ülkeler, mali politikalarında da değişikliğe gitmişler ve vergisel teşvikler, yabancı sermayeyi ülkeye çekebilmenin önemli bir aracı olarak görülmeye başlanmıştır. Böylece `uluslararası vergi rekabeti` kavramı küresel ekonominin dikkat çekici bir gündem maddesi olarak literatürde yerini almıştır.Bu çalışma, küreselleşme sürecinin beraberinde getirdiği uluslararası vergi rekabetinin, DYSY üzerindeki etkilerini incelemeyi amaçlamaktadır. Çalışmada, öncelikli olarak DYSY kavramı, ikinci bölümünde vergi rekabeti kavramı etraflıca incelenmiş üçüncü bölümde, Türkiye'deki doğrudan yabancı sermaye hareketleri ve vergi rekabetine yönelik uygulamalar üzerinde durulmuştur. Son bölümde ise uluslararası vergi rekabetinin DYSY üzerindeki etkilerinin Türkiye açısından değerlendirilmesi amacıyla ekonometrik model uygulamasına yer verilmiştir. Ampirik çalışmamızda kullandığımız çoklu regresyon analizi sonucu elde edilen bulgularda da; ülkemize giren yabancı sermaye üzerinde `özelleştirme` değişkeni anlamlı bulunmuş, kurumlar vergisi oranındaki düşüşün etkisinin ise önemsiz olduğu sonucuna varılmıştır.

Foreign direct investment (FDI) by multinational companies is appealing for both developed and developing countries. So, countries demanding more from international capital movements has changed their economical policies and they consider tax incentives as the most important way for the inflow of capital. Thus the concept `international tax competition` became one hot topic in the literature of global economy. This study aims to investigate the effects of international tax competition due to globalization on FDI. In this study, the concept of FDI and tax competition are studied in detail in the first two chapters and direct capital movements in Turkey and applications on tax competition are investigated in the third chapter. In the last chapter, the econometric model is included to study the effect of international tax competition on DYSY from the Turkish point of view.Based the finding of multi-regression analysis in our ampiric study, it is concluded that privatization is meaningful for international capital in Turkey while reduction of corporation taxes is trivial.