Bingöl ekolojik koşullarında bazı yem bezelyesi (Pisum arvense L.) genotiplerinin verim ve tarımsal özelliklerinin belirlenmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Bingöl ekolojik koşullarında 2015 yılında yürütülen bu çalışma ile, bazı yem bezelyesi(Pisum arvense L.) hat ve çeşitlerinin verim ve bazı tarımsal özellikleri incelenmiştir.Çalışmada bitki materyali olarak 14 adet yem bezelyesi (88 PO38-4-3-683, SPRİNGPEA 3-638, P57B, P51, P101, P104, ATOS, ÖZKAYNAK, RETNA, GATEM-101(88POOL 4-9-661), SPRING, BOLERO, ÜRÜNLÜ, GÖLYAZI) hat ve çeşidikullanılmıştır. Araştırma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarakkurulmuştur. Araştırmada; bitki boyu, yeşil ot verimi, kuru ot verimi, bitkide baklasayısı, bitkide tohum sayısı, baklada tohum sayısı, bitkide tohum ağırlığı, bitkide kesağırlığı, kes verimi, tane verimi, bin tane ağırlığı, hasat indeksi, ham kül, ham protein,NDF ve ADF gibi özellikler incelenmiştir. İncelenen bazı özellikler arasında (bakladatohum sayısı ile bitkide tohum ağırlığı (P≤0,05), bitki boyu, yeşil ot verimi, kuru otverimi, bitkide tohum sayısı, bitkide kes ağırlığı, kes verimi, bin tane ağırlığı, hasatindeksi, ham kül, ham protein, ADF ve NDF (P≤0,01)) istatistiki olarak önemlifarklılıklar saptanmıştır. Araştırma sonucunda; çeşitlerin bitki boyları 38,21-94,93 cm,yeşil ot verimi 723,22-1273,56 kg/da, kuru ot verimi 107,81-184,89 kg/da, bitkide baklasayısı 10,33-28,33 adet, bitkide tohum sayısı 33,33-116,33 adet, baklada tohum sayısı3,28-9,44 adet, bitkide tohum ağırlığı 3,55-21,31 g, bitkide kes ağırlığı 9,86-30,91 g,kes verimi 151,00-856,33 kg/da, tane verimi 31,33-174,67 kg/da, bin tane ağırlığı97,10-149,43, hasat indeksi %15,08-41,41, ham kül oranı %7,52-12,09, ham proteinoranı %7,64-13,81, NDF %37,18-46,03 ve ADF %27,75-35,04 arasında belirlenmiştir.

With this study, yield and some agronomical characteristics of forage pea (Pisumarvense L.) were investigated under Bingol ecological conditions during the 2015growing season.In the study, 14 different common farage pea genotypes (88 PO38-4-3-683, SPRİNGPEA 3-638, P57B, P51, P101, P104, ATOS, ÖZKAYNAK, RETNA, GATEM-101(88POOL 4-9-661), SPRING, BOLERO, ÜRÜNLÜ, GÖLYAZI) were used as plantmaterial. Research was established as a randomized complete block experimental designwith three replications. In the study; several hay quality traits such as plant height, greenherbage yield, dry herbage yield, pod number per plant, seed number per plant, seednumber per pod, seed weight per plant, straw weight per plant, straw yield, seed yield,1000 grain weight, harvest index, crude ash ratio, crude protein ratio, neutral detergentfibre (NDF) and acid detergent fibre (ADF) were analyzed. The results of varianceanalyses showed that there were statistically significant differences among somecharacters (seed weight per pod and plant (P≤0.05), plant height, green herbage yield,dry herbage yield, seed number per plant, straw weight per plant, straw yield, 1000grain weight harvest index, crude ash, crude protein ADF and NDF (P≤0.01)).Research; plant height of the lines and varieties from 38.21 to 94.93 cm, green yield723.22-1273.56 kg/da, dry matter yield 107.81-184.89 kg/da, pod number per plant10.33-28.33, seed number per plant 33.33-116.33, seed number per pod 3.28-9.44, seedweight per plant 3.55-21.31 g, straw weight per plant 9.86-30.91 g, straw yield 151.00-856.33 kg/da, seed yield 31.33-174.67 kg/da, 1000 seed weight 97.10-149.43 g, harvestindex 15.08-41.41%, crude ash ratio 7.52-12.09%, crude protein ratio 7.64-13.81%,NDF 37.18-46.03% and ADF 27.75-35.04% were obtained.