Silo yapılarının çağdaş müdahalelerle yeniden işlevlendirilmesi

Abstract

Tarihi yapılara yapılan çağdaş müdahaleler, koruma alanında en çok tartışılan konulardan birisidir. Çağdaş müdahalelerin bir taraftan eski yapıya ölçek, karakter, malzeme vb. açılardan uyumlu olması, diğer taraftan da kendi döneminin malzeme ve teknolojisini bilinçli bir biçimde kullanması beklenmektedir. Bu koşullar sağlandığında çağdaş müdahaleler mevcut yapının sosyal, işlevsel ve estetik karakterini zenginleştirmesine ve kent kimliğinin korunarak geliştirilmesine yardım etmektedir. Fakat müdahalenin nasıl yapılması gerektiğine ilişkin kalıcı bir metot tanımlamak mümkün olmamaktadır. Günümüze kadar olan kavramsal gelişim sürecinde deneyimlerin etkisi ve kuramcıların ve uluslararası örgütlerin yayınladıkları metinlerin katkısıyla müdahale için bir takım ilkesel kararlar alınmıştır. Fakat her örneğin tarihsel, kültürel, kentsel/kırsal bağlamı ve korunmuşluk seviyesi farklılık gösterdiğinden, ihtiyaç duyduğu müdahale yaklaşımı değişmektedir.19. yüzyıldan bu yana gelişen koruma kuramına göre insanlık tarihi açısından önem taşıyan anıtların olduğu gibi korunması istenmektedir. Daha yakın tarihli yapılara uygulanacak müdahalelerde ise tasarımcıların daha esnek davranmasına izin verilmektedir. Endüstrinin modern anıtları olan silolar bu yapı türlerinden birisidir. 19. yüzyılın ikinci yarısından başlayarak gelişim gösteren bu yapı türü, 20. yüzyılda dev betonarme anıtlara dönüşmüştür. Günümüzde işlevini kaybeden silolar yıkılmakta veya niteliksiz müdahalelerle özgün niteliklerini kaybetmektedir. Oysa başarılı müdahale örnekleri, bu yapı türünün çağdaş yaşamın işlevsel gereksinimini karşılarken, bulunduğu çevrelerin kimliğini koruyarak zenginleştirdiğini göstermektedir. Bu sebeple çalışmanın amacı, mevcut yapılara yapılan müdahalelere ilişkin yaklaşımların geliştirilmesine yönelik tarihsel, bağlamsal verilerin mimari tasarım sürecinde nasıl kullanılması gerektiğini silo yapıları üzerinden araştırmaktır. Bu kapsamda çağdaş müdahalelere ilişkin ilkeler içeren uluslararası metinlerdeki açılımlar kronolojik bir sırayla gözden geçirilmekte, seçilen örneklerin başarısı eleştirel ve analitik bir yaklaşımla değerlendirilmektedir.

Contemporary interventions to the historical buildings are one of the most discussed issues in the field of conservation. On the one hand, contemporary intervention is desired to be compatible with the old structure in terms of scale, character, material, and on the other hand it is desired to use the materials and technology of its era in a conscious way. When these conditions are met, modern interventions help to enrich the social, functional and aesthetic character of the existing structure and to increase the value of the urban identity by branding. A number of principles and methods have been identified to interfere with the impact of experiences in the conceptual development process, with the contribution of the texts published by the theoreticians and international organizations. However, as the historical, cultural, urban / rural context and level of protection of each sample varies, appropriate intervention approaches also change.According to the conservation theory that has been developing since the 19th century, structures that are important for human history should be preserved as they are. Designers are allowed to act more flexibly to more recent structures with interventions. Silos, which are modern monuments of industry, are one of these types of buildings. This type of building, developed starting from the second half of the 19th century, turned into giant concrete monuments in the 20th century. Nowadays, the examples that have remained dysfunctional have been destroyed or lost their identity through unqualified interventions. Whereas, even small-numbered examples show that this building has the potential to enrich the environment while meeting the functional needs of contemporary life.Therefore, the aim of this study is to discuss through silo structures, how historical, environmental and contextual data should be used in the architectural design process in order to develop approaches regarding interventions to the existing structure. In this context, the expansions in the theoretical base which contain the principles of contemporary interventions are reviewed in a chronological order and the selected examples will be evaluated critically.