The Interaction between phisical space and way of life in low-income settlements: Case of bustees and resettlement camps in Duaka

Abstract

ÖZET DÜŞÜK GELİRLİ YERLEŞİM ALANLARINDAKİ YAŞAM BİÇİMLERİ VE FİZİKSEL MEKAN ARASINDAKİ ETKİLEŞİM: DHAKA' DAKİ BUSTEE'LER VE YENİDEN YERLEŞİM KAMPLARI Shihabuddin Mahmud Güzel Sanatlar, Tasarım ve Mimarlık Fakültesi Doktora Tez Yöneticileri: Yrd. Doç. Dr. Emine Incirlioğlu, Dr. Asuman Erendil Yirminci yüzyılın son yirmi yılında yaşam biçimimizde önemli değişiklikler meydana geldi. Bu değişim hemen hemen her ülkeyi etkileyen, global ölçekli ekonomik ve politik yeniden yapılanmanın sonucudur. Küreselleşmenin en önde gelen etkilerinden birisi mega-kentler biçiminde ortaya çıkan hızlı kentleşme ve dengesiz gelişimdir. Bu çalışma, bir mega-kent olan Dhaka' da, düşük gelirli konut alanlarında yeralan fiziksel mekanlar ile yaşam biçimleri arasındaki etkileşimi gözler önüne sermektedir. Mekanların fiziksel düzenlenmesi ve kalitesini etkileyen faktörler düşük gelirli insanların hayatta kalma planları çerçevesinde değerlendirildi. Bu bağlamda Dhaka' daki düşük gelir grubuna ait üç tür konut alanının fiziksel özellikleri incelendi. Bunlar yeniden yerleşme kampları, yasal bustee ve yasadışı bustee olarak üç grupta ele alındı. Yerleşim özelliklerinin yanı sıra bu alanlarda yaşayanların ekonomik, toplumsal ve kültürel durumları anket, görüşme ve kişisel gözlem yoluyla incelendi. Anketler, kişilerin kamusal ve özel alanlarda gündelik etkileşimim* değerlendirmeyi amaçlıyor. Benzer toplumsal konuma sahip kişilerin bulunduğu yerleşim yerlerindeki mekanların özelliklerinde ve kalitesinde göze çarpan farklılıklar, bu farklılıkları açıklayabilecek faktörleri inceleme olanağım sunmaktadır. Anahtar Sözcükler: Mega Kent, düşük gelirli yerleşim, bustee, yeniden yerleşme kampı, yaşam biçimi, yerleşim birimi, ev bazlı işler, ev dönüştürme. IV

ABSTRACT THE INTERACTION BETWEEN PHYSICAL SPACE AND WAY OF LIFE IN LOW-INCOME SETTLEMENTS: CASE OF BUSTEES AND RESETTLEMENT CAMPS IN DHAKA Shihabuddin Mahmud PhD in Interior Architecture and Environmental Design Supervisor: Assist. Prof. Dr. Emine Incirlioğlu Co-supervisor: Dr. Asuman Erendil May, 2001 The last two decades of the twentieth century have witnessed fundamental changes in our way of life. This change is due to the economic and political restructuring on a global scale that has left hardly any single nation untouched. One of the major impacts of globalization is the rapid urbanization and the uneven development experienced in the form of mega-cities. The study illustrates the interaction between the way of life of the inhabitants in low- income settlements and physical spaces in one of the mega-cities, Dhaka. The factors that affect the physical organization of spaces and its quality are evaluated with respect to the survival strategy of the low-income dwellers. In this respect, the physical characteristics of three types of low-income settlements in Dhaka are investigated; namely resettlement camps, legal bustees and illegal bustees. Besides the housing and neighborhood characteristics, the economic, social and cultural status of people living in those areas are examined by means of questionnaires, in depth interviews and personal observation. The questionnaires aim to evaluate the daily interaction of people with public and private spaces. The differences observed in the characteristics and quality of spaces in those settlements.pccupied by people with similar backgrounds give us the chance to analyze the factors, which may account for these differences. Keywords: low-income settlement, bustee, resettlement camp, way of life, neighborhood, home-based enterprise, and home-transformation. m