Bursa bölgesi gıda sanayii atık sularının çevre kirliliğine etkileri

Abstract

1. ÖZET Bu araştırma Bursa ili ve yöresinde bulunan değişik gıda işletmelerinin atık sularıyla çevre kirliliğine olan etkilerini incelemek amacıyla yapıldı. Toplam 35 işyerinden 2 saatlik atık su örnekleri alınarak, Biyokimyasal oksijen ihtiyacı, Kimyasal oksijen ihtiyacı, Askıda katı maddeler, Yağ ve gres, pH miktarları ölçüldü. Bulgular Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğindeki standart parametre sınırları île karşılaştırıldı. 7 gruba ayrılan gıda işletmelerinden, süt ve süt ürünleri üreten işletmelerin hepsinin atık sularında değerler çok yüksek bulundu, ortalama Biyokimyasal oksijen ihtiyacı = 2172 mg/l, Kimyasal oksijen ihtiyacı = 10362 mg/l, Yağ ve gres = 735 mg/l olarak saptandı. Su ürünleri değerlendiren 2 işletmenin birinin atık suyunda yağ ve gres = 242 mg/l diğerinde ise biyokimyasal oksijen ihtiyacı = 210 mg/l, kimyasal oksijen ihtiyacı = 1030 mg/l olarak oldukça yüksek değerde bulundu. Yağ imal eden işletmelerin tümünün atık sularında Kimyasal oksijen ihtiyacı yüksek olup ortalama 341 mg/I olarak bulundu. sebze ve meyve işleyen işletmelerin atık sularında Biyokimyasal oksijen ihtiyacı yüksek olup ortalama 189,69 mg/l olarak saptandı.Et ve entegre et tesislerinin atık su örneklerinde ortalama olarak Biyokimyasal oksijen ihtiyacı = 743 mg/l, Kimyasal oksijen ihtiyacı = 1054 mg/l Yag ve gres = 100 mg/l olarak saptandı. Bu işletmelerin tümünde parametreler yüksek elde edildi. Bitki işleyen bir tesisin atık su örneğinde ise Biyokimyasal oksijen ihtiyacı = 200 mg/l, kimyasal oksijen ihtiyacı = 2240 mg/l gibi yüksek değerler ölçüldü. çalışmalar sonucunda, Biyokimyasal oksijen ihtiyacı, kimyasal oksijen ihtiyacı, yağ ve gresin en yüksek değerleri süt ve süt ürünleri üreten işletmelerde, Askıda katı maddeler ise en yüksek sebze ve meyve işleyen işletmelerde saptandı. Sonuç olarak, Bursa ve yöresindeki gıda işletmelerinin atık sularındaki parametrelerin, Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğindeki sınır değerlerinden çok Yüksek olduğu bulundu. Bursa ili ve yöresindeki çevre kirlenmesini önlemek için işletmelerin arıtma sistemlerini en kısa sürede kurmaları, yetkili kurum ve kuruluşların kirlilik taramalarını düzenli bir şekilde yapmaları, aksi taktirde cezai yollara başvurulmasının gerektiği sonucuna varıldı. Anahtar sözcük: Gıda Sanayii, Atık sular, çevre kirliliği, Bursa bölgesi, Kimyasal analizler.